Duitsland

De Bibliotheca Rosenthaliana herbergt de verzameling joodse boeken van de Bijzondere Collecties. De basis voor de bibliotheek werd gelegd door Leeser Rosenthal (Nasielsk 1794 - Hannover 1868), die bij zijn dood een collectie naliet van zo'n 6.000 banden. In de jaren na zijn dood hebben zijn erven tevergeefs getracht de collectie te verkopen. Uiteindelijk heeft de familie de bibliotheek in 1880 aan de gemeente Amsterdam geschonken. Tot de Eerste Wereldoorlog werd de uitbreiding van de bibliotheek gefinancierd uit fondsen die door de familie ter beschikking werden gesteld; daarna nam de Universiteitsbibliotheek de kosten op zich. Eenmaal in Amsterdam ontwikkelde de collectie zich van een Duitse Verlichtingsbibliotheek tot een algemene bibliotheek over de joodse geschiedenis en cultuur, met werken in alle talen waarvan joden zich in de loop der eeuwen hebben bediend. De bibliotheek omvat inmiddels ongeveer 100.000 werken. In de loop van de 130 jaar die de bibliotheek zich in de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam bevindt, is de geschiedenis van het Nederlandse Jodendom het belangrijkste zwaartepunt geworden.

The Bibliotheca Rosenthaliana houses the Special Collections Department's Jewish book collection. The basis of the library was formed by the collection of Leeser Rosenthal (Nasielsk 1794 - Hanover 1868), which amounted to 6,000 volumes at the time of his death. In the years following his death, his heirs tried – unsuccessfully – to sell the collection. The family finally bequeathed the library to the City of Amsterdam in 1880. Up until the First World War, the library was expanded on the basis of funds made available by the family; after this time the University bore the costs itself. From being a library of German enlightenment, once it arrived in Amsterdam the Rosenthaliana developed into a general library of Jewish history and culture, with works in every language used by Jews throughout the centuries. By now the library contains around 100,000 works. In the 130 years that the library has been in Amsterdam, its main focus has become the history of Dutch Jewry.

Het archief bevat de persoonlijke nalatenschap van Otto Nathan Cohen, kleinzoon van Leeser Rosenthal, de oorspronkelijke verzamelaar van de huidige Bibliotheca Rosenthaliana. Zijn vader Jacques Cohen (Düsseldorf 1833 - Amsterdam 1881) was in 1862 gehuwd met de dochter van Leeser Rosenthal, Nanny Rosenthal. De stukken in het archief hebben voornamelijk betrekking op het privé-leven van Otto Cohen. Het bevat onder meer foto's, correspondentie, officiële stukken zoals Cohens bewijs van Nederlanderschap, zijn rijbewijzen en stukken in verband met zijn functies en opleidingen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd Cohen beschuldigd van spionage. Ook hierover is in het archief materiaal aanwezig.

The archive contains the personal estate of Otto Nathan Cohen, grandson of Leeser Rosenthal, the original collector of the present-day Bibliotheca Rosenthaliana. His father, Jacques Cohen (Düsseldorf 1833 - Amsterdam 1881), married Nanny Rosenthal, the daughter of Leeser Rosenthal, in 1862. Most of the papers in the archive relate to Otto Cohen's private life. They include photos, correspondence, official documents such as Cohen's Dutch citizenship papers, his driving licences and papers relating to his jobs and qualifications. Cohen was accused of espionage during the First World War. Material relating to this episode can also be found in the collection.

De collectie van de Duitse Bibliotheek bevat in hoofdzaak Duitstalige literaire werken uit de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw.

The collection of the Duitse Bibliotheek (German Library) mainly contains German-language literary works dating from the 1950s and 1960s.

Henri Friedlaender was een internationaal bekende joodse typograaf en letterontwerper. Deze collectie biedt een bescheiden doch gevarieerd overzicht van zijn werk in drukvorm. Een gedeelte hiervan beslaat het gangbare uitgegeven materiaal, een ander gedeelte bestaat uit klein drukwerk dat hij voor privégebruik maakte. De belangstelling die Friedlaender had voor de Hebreeuwse heilige teksten komt in deze collectie goed naar voren. Dit is te zien in de diverse vertalingen van bijbelboeken die hij zelf heeft uitgegeven. Verder maken een manuscript, een schetsboek, dia's en een aantal brieven, waaronder correspondentie met Martin Buber, deel uit van de collectie.

Henri Friedlaender was an internationally renowned Jewish typographer and type designer. This collection offers a modest but diverse overview of his work in printed form. In addition to the usual published material, the collection contains small printed items that he made for private use. Friedlaender's interest in Hebrew sacred texts is quite apparent in this collection. It can be seen in the various translations of books of the Bible that he published himself. Other items in the collection include a manuscript, a sketchbook, slides and a number of letters, including letters addressed to the Bibliotheca Rosenthaliana, as well as correspondence with Martin Buber.

Jacob Fränkel werd in 1814 geboren in het Poolse Karlino (Korlin, Pomerania). Na een opleiding tot rabbijn én een academische opleiding werd hij in 1853 geïnstalleerd als opperrabbijn van het synagogaal ressort Overijssel. De benoemingsprocedure was al in 1849 aangevangen. De lange duur van de procedure werd veroorzaakt door twijfels aan de geldigheid van zijn rabbinale diploma en aan zijn orthodoxie. Hij werd in 1876 tevens benoemd tot opperrabbijn van het ressort Noord-Brabant. Beide functies vervulde Fränkel tot zijn dood in 1882. Het archief van Jacob Fränkel omvat de periode vanaf de afronding van het gymnasium tot zijn dood. Het materiaal bestaat onder andere uit studiemateriaal, preken, correspondentie en artikelen. Het archief bevat een omvangrijk dossier over Fränkels benoeming tot opperrabbijn van Overijssel.

Jacob Fränkel was born in 1814 in Karlino, Poland (Korlin, Pomerania). After qualifying as a rabbi and earning a university degree, he was installed as chief rabbi for the synagogue district of Overijssel in 1853. The appointment procedure, which had been initiated in 1849, was hampered by doubts about the validity of his rabbinical diploma and his orthodoxy. In 1876, he was also appointed as chief rabbi for the synagogue district of North Brabant. Fränkel held both positions until his death in 1882. The archive of Jacob Fränkel covers the period from the completion of his gymnasium education until his death. It includes study material, sermons, correspondence and articles. The archive also contains an extensive file on Fränkel's appointment as chief rabbi of Overijssel.

Verzameling beweegbare boeken van de hoogleraar Willem Albert Wagenaar (1941-2011), bevat 140 uitgaven van de Duitse illustrator en schrijver Lothar Meggendorfer (1847-1925).

Illustrated and movable books published by the German illustrator and author Lothar Meggendorfer (1847-1925), collected by professor Willem Albert Wagenaar (1941-2011).

Leeser Rosenthal (1794-1868) verzamelde zeldzame en belangrijke hebraïca en judaïca op het gebied van religie, filosofie, literatuur, Haskalah, liturgie, mystiek en de geschiedenis van het jodendom. Bij zijn overlijden was zijn verzameling de grootste privécollectie in Duitsland op het gebied van hebraïca en judaïca. Nadat pogingen om de collectie als geheel te verkopen mislukt waren, besloten Rosenthals erfgenamen de collectie aan de gemeente Amsterdam te schenken en deze te laten opnemen in de Universiteitsbibliotheek. In 1880 werden 6000 banden, waaronder 32 handschriften en 12 Hebreeuwse incunabelen, aan de universiteitsbibliotheek overgedragen op voorwaarde dat de boeken 'ten eeuwigen dage bij elkander [zouden] blijven en in een der vertrekken van de Universiteitsbibliotheek bewaard [zouden] worden onder den naam van Bibliotheca Rosenthaliana'.

Leeser Rosenthal (1794-1868) was a collector of rare and important Hebraica and Judaica covering religion, philosophy, literature, Haskalah, liturgy, mysticism and the history of Judaism. At the time of his death his was the largest private collection in Germany in the field of Judaica and Hebraica. After attempts to sell the collection in its entirety failed, Rosenthal's heirs decided to bequeath the collection to the city of Amsterdam and have it incorporated into the University Library. In 1880, 6000 volumes, including 32 manuscripts and 12 Hebrew incunabula, were handed over to the University Library on the condition that the books '[should] stay together in perpetuity and [should] be kept in one of the rooms of the University Library under the name Bibliotheca Rosenthaliana'.

De collectie Geschiedenis van de Voeding van de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam bevat naast vrijwel alle belangrijke Nederlandse kookboeken uit het verleden, een selectie van buitenlandse kookboeken, boeken over diëten, voedingsleer, huishoudkunde, tafelversiering, etiquette en talloze andere onderwerpen. In de Collectie Geschiedenis van de Voeding is een aantal deelcollecties ondergebracht waaronder de Bibliotheek van het Voorlichtingsbureau voor de Voeding, de Collectie Culinair Museum Amersfoort, de Collectie Heyting, en de collecties Johannes van Dam en Witteveen/Cuperus (deels), die beide deel uitmaken van de Gastronomische Bibliotheek. De collectie Geschiedenis van de Voeding biedt een unieke mogelijkheid om onderzoek te doen naar alle vragen op het gebied van de geschiedenis van eten en drinken.

The "Collectie Geschiedenis van de Voeding" (History of Food Collection) at the Special Collections of the University of Amsterdam contains almost all the important Dutch historical cookery books, a selection of foreign cookery books, books about diets, about dietary studies, home economics, table setting, etiquette and numerous other subjects on food and drink. The collection includes several subcollections: the Library of the Netherlands Bureau for Food and Nutrition Education, the "Collectie Culinair Museum Amersfoort" and a part of the "Gastronomische Bibliotheek" (Gastronomic Library). The History of Food Collection offers a unique possibility to research all aspects of the history of food and drink.