Libraries

Het Rijksdeel Bibliotheca Philosophica Hermetica (BPH) is een unieke verzameling van circa 4400 zeldzame manuscripten en gedrukte werken over de hermetische traditie. Dit is een verzamelnaam voor filosofisch-religieuze en praktisch-esoterische teksten die zijn ontstaan in het hellenistische Egypte, en die hun ingang vonden in zowel de joodse, christelijke als Arabische cultuur. De bibliotheek is ontstaan uit de privécollectie van de Amsterdamse ondernemer Joost Ritman.

The Bibliotheca Philosophica Hermetica State collection is a unique collection of c. 4,400 rare manuscripts and printed works relating to the hermetic tradition. This is an umbrella term for a number of philosophical and religious and esoteric and practical texts that originated in Hellenistic Egypt and were assimilated into Jewish, Christian and Arabic traditions. The Bibliotheca Philosophica Hermetica grew out of the private collection of Amsterdam businessman Joost Ritman.

Het archief bevat de correspondentie die vanaf 1880 door de conservatoren van de Bibliotheca Rosenthaliana is gevoerd, alsmede het redactiearchief van het tijdschrift Studia Rosenthaliana. Door de toename van digitale correspondentie en door universitaire reorganisaties groeit het papieren archief inmiddels nog slechts in beperkte mate.

The archive contains the correspondence carried out by the curators of the Bibliotheca Rosenthaliana since 1880 and also the editorial archive of the magazine Studia Rosenthaliana. The increase in digital correspondence, coupled with the reorganisations that have taken place within the university itself, mean that further growth of the paper archive is limited.

De Bibliotheca Rosenthaliana herbergt de verzameling joodse boeken van de Bijzondere Collecties. De basis voor de bibliotheek werd gelegd door Leeser Rosenthal (Nasielsk 1794 - Hannover 1868), die bij zijn dood een collectie naliet van zo'n 6.000 banden. In de jaren na zijn dood hebben zijn erven tevergeefs getracht de collectie te verkopen. Uiteindelijk heeft de familie de bibliotheek in 1880 aan de gemeente Amsterdam geschonken. Tot de Eerste Wereldoorlog werd de uitbreiding van de bibliotheek gefinancierd uit fondsen die door de familie ter beschikking werden gesteld; daarna nam de Universiteitsbibliotheek de kosten op zich. Eenmaal in Amsterdam ontwikkelde de collectie zich van een Duitse Verlichtingsbibliotheek tot een algemene bibliotheek over de joodse geschiedenis en cultuur, met werken in alle talen waarvan joden zich in de loop der eeuwen hebben bediend. De bibliotheek omvat inmiddels ongeveer 100.000 werken. In de loop van de 130 jaar die de bibliotheek zich in de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam bevindt, is de geschiedenis van het Nederlandse Jodendom het belangrijkste zwaartepunt geworden.

The Bibliotheca Rosenthaliana houses the Special Collections Department's Jewish book collection. The basis of the library was formed by the collection of Leeser Rosenthal (Nasielsk 1794 - Hanover 1868), which amounted to 6,000 volumes at the time of his death. In the years following his death, his heirs tried – unsuccessfully – to sell the collection. The family finally bequeathed the library to the City of Amsterdam in 1880. Up until the First World War, the library was expanded on the basis of funds made available by the family; after this time the University bore the costs itself. From being a library of German enlightenment, once it arrived in Amsterdam the Rosenthaliana developed into a general library of Jewish history and culture, with works in every language used by Jews throughout the centuries. By now the library contains around 100,000 works. In the 130 years that the library has been in Amsterdam, its main focus has become the history of Dutch Jewry.

De collectie bestaat uit boeken, brochures, losse tijdschriften en (congres)verslagen. Deze naslagwerken kennen verschillende thema’s zoals de organisatie van personeel en arbeid, bedrijfskunde en juridische vraagstukken binnen en buiten het boekdrukkersvak.

The collection consists of books, brochures, single periodicals, reports and conference reports. These are reference works on a range of themes, including the organization of staff and work, business management and legal documents from within and outside the printing trade.

De collectie boekhandelstasjes is verzameld door Jacobus Cornelis (Sjaak) Hubregtse (1944-2007). Na zijn overlijden zijn nog enkele recentere materialen toegevoegd. De collectie bestaat uit draagtasjes van verschillende materiaalsoorten zoals papier, plastic en linnen die afkomstig zijn van boekhandels, boekenmarkten, uitgevers, (grafische) bedrijven, stichtingen, musea, organisatoren van literaire evenementen, dagbladen, tijdschriften, bibliotheken, archieven en onderwijsinstellingen. De tasjes zijn bedrukt met uiteenlopende typografie, bedrijfsnamen, reclame-uitingen, slogans en citaten. De veelal kleurrijk geïllustreerde tasjes geven een tijdsbeeld van de promotionele activiteiten vanuit de boekhandel.

De Bibliotheca Rosenthaliana beheert archivalia afkomstig van de schenkers van de bibliotheek van Leeser Rosenthal en van enkele van hun nazaten. De stukken werpen licht op de Amsterdamse geschiedenis van de familie.

The Bibliotheca Rosenthaliana manages the archivalia from the donors of the library of Leeser Rosenthal and a number of their descendents. The records illuminate that part of the family history which took place in Amsterdam.

Leeser Rosenthal (1794-1868) verzamelde zeldzame en belangrijke hebraïca en judaïca op het gebied van religie, filosofie, literatuur, Haskalah, liturgie, mystiek en de geschiedenis van het jodendom. Bij zijn overlijden was zijn verzameling de grootste privécollectie in Duitsland op het gebied van hebraïca en judaïca. Nadat pogingen om de collectie als geheel te verkopen mislukt waren, besloten Rosenthals erfgenamen de collectie aan de gemeente Amsterdam te schenken en deze te laten opnemen in de Universiteitsbibliotheek. In 1880 werden 6000 banden, waaronder 32 handschriften en 12 Hebreeuwse incunabelen, aan de universiteitsbibliotheek overgedragen op voorwaarde dat de boeken 'ten eeuwigen dage bij elkander [zouden] blijven en in een der vertrekken van de Universiteitsbibliotheek bewaard [zouden] worden onder den naam van Bibliotheca Rosenthaliana'.

Leeser Rosenthal (1794-1868) was a collector of rare and important Hebraica and Judaica covering religion, philosophy, literature, Haskalah, liturgy, mysticism and the history of Judaism. At the time of his death his was the largest private collection in Germany in the field of Judaica and Hebraica. After attempts to sell the collection in its entirety failed, Rosenthal's heirs decided to bequeath the collection to the city of Amsterdam and have it incorporated into the University Library. In 1880, 6000 volumes, including 32 manuscripts and 12 Hebrew incunabula, were handed over to the University Library on the condition that the books '[should] stay together in perpetuity and [should] be kept in one of the rooms of the University Library under the name Bibliotheca Rosenthaliana'.

In 1921 werd door een aantal Oost-Europese joodse immigranten in Amsterdam de Oost-Joodse Arbeiders Cultuurvereniging Sch. An-Ski opgericht. De vereniging streefde naar het 'beleven' van de Jiddische taal en cultuur. Naast het oprichten van een Jiddische bibliotheek werd ook een schooltje opgericht voor Jiddische les aan kinderen en konden verenigingsleden deelnemen aan een toneelgroep en een koor. Daarnaast werden lezingen georganiseerd. Tijdens de Bezetting ging de bibliotheek van de vereniging verloren. Met steun van andere organisaties werd de bibliotheek daarna weer opgebouwd. Toen het ledental in 1953 zozeer was teruggelopen dat het eigen verenigingsgebouw moest worden opgegeven, werd de bibliotheek naar de Bibliotheca Rosenthaliana overgebracht.

In 1921 a group of Eastern-European Jewish immigrants established the Eastern Jewish Workers Cultural Society Sch. An-ski. The society encouraged the 'experience' of Yiddish language and culture. Besides setting up a Yiddish library, a school was opened to teach children Yiddish and society members could join a drama group and a choir and attend lectures. The society's library was lost during the German Occupation but after the war it was rebuilt with support from other organisations. In 1953, when membership had declined to such an extent that the society building had to be relinquished, the library was transferred to the Bibliotheca Rosenthaliana.