Medicine

Collectie van de Amsterdamse hoogleraar in de farmacie, Cornelia Gerarda van Arkel (1902-1980), bestaande uit overdrukken van al haar artikelen, publicaties die in verband staan met haar academische carrière, foto's en enkele memorabilia.

This collection was formed by Cornelia Gerarda van Arkel (1902-1980), a professor of pharmacy at the University of Amsterdam. It consists of offprints of her articles, publications concerning her academic career, photographs and a few memorabilia.

Het Medisch dispuutgezelschap Bis Repetita Placent (B.R.P.) werd in 1882 opgericht in Amsterdam. Een strikt toelatingsbeleid droeg bij aan een hoog niveau van de werkzaamheden. In 1969 kwam aan het bestaan van B.R.P. een geruisloos einde. Het archief bevat notulen, jaarverslagen en correspondentie alsmede stukken van bijzondere aard, die inzicht geven in de organisatie, doelstelling en werkzaamheden van het dispuut.

The medical debating society 'Bis Repetita Placent' (BRP) was founded in Amsterdam in 1882. It kept a strict admittance policy which contributed to the high standard of their activities. In 1969 the BRP came to an end quietly. The archive contains minutes, annual reports and correspondence as well as a few more special items which give an insight into its aims, its activities and into the way the debating society was organized.

De collectie is afkomstig van de voormalige Verenigde Boekerijen van het Laboratorium voor de Gezondheidsleer van de Universiteit van Amsterdam en de afdeling Tropische Hygiëne van het Koloniaal Instituut. De collectie bevat duizenden brochures, catalogi en overdrukken die bijeen zijn gebracht door deze bibliotheek en behandelen specifieke thema’s als hygiëne en besmettelijke ziekten maar ook meer algemene geneeskundige thema’s zoals biografieën en geneeskundige instituten. Door de grote omvang en gevarieerde inhoud van de collectie geeft deze een uitgebreide weergave van de gezondheidsleer en de tropisch geneeskundige wetenschap van de eerste helft van de twintigste eeuw.

The collection originates from the former United Libraries of the Laboratory of Health Studies from the University of Amsterdam and the Tropical Hygiene department of the Colonial Institute in Amsterdam. The collection comprises thousands of brochures, catalogues and offprints that were collected by this library on such specialist themes as hygiene and contagious diseases, but also on more general medical subjects like biographies and medical institutes. Because of its large volume and varied contents, the collection offers a comprehensive representation of health studies and tropical medical science in the first half of the twentieth century.

De collectie bestaat uit enkele receptenboeken, daarnaast uit ruim 1710 dia's of zogenaamde lantaarnplaatjes betreffende alle aspecten van de farmacie, aangeschaft ten behoeve van het onderwijs in de farmacie aan de Universiteit van Amsterdam. De collectie dateert voornamelijk uit de tijd van de hoogleraar Pieter van der Wielen (aangesteld van 1901 tot 1942). De encyclopedische aard van de diacollectie maakt dit onderdeel tot een uitstekende bron voor de studie naar de geschiedenis van de farmacie.

The collection consists of several pharmacopoeias and more than 1,710 so-called 'lantern slides', showing all aspects of pharmaceutics. Both books and slides were purchased for teaching pharmacology at the University of Amsterdam. Most of the collection dates from the first half of the 20th century, when Pieter van der Wielen was a professor at the University of Amsterdam (1901-1942). Due to the encyclopedic nature of the slides this part of the collection forms an excellent source for research into the history of pharmaceutics.

Het Genootschap ter Bevordering van Natuur-, Genees- en Heelkunde werd in 1790 opgericht door de Amsterdamse hoogleraar in de anatomie Andreas Bonn met het doel het wetenschappelijk niveau van de heelmeesters te verhogen. In de loop van de 19e eeuw werden ook geneeskundigen en beoefenaren van de natuurwetenschappen toegelaten tot het lidmaatschap. De nadruk lag op het wetenschappelijke karakter van de medische wetenschappen. In 1855 werd de bibliotheek van het legaat van wijlen J. Monnikhoff aangekocht die de basis zou vormen voor de bibliotheek van het genootschap. Door aankoop en schenkingen groeide de collectie sterk. In 1877 werd de bibliotheek overgedragen aan de Universiteitsbibliotheek. De collectie heeft geen duidelijk eigen gezicht maar bevat wel een groot aantal belangrijke medische werken uit de 15e-19e eeuw.

The Genootschap ter Bevordering van Natuur-, Genees- en Heelkunde (Association for advancement of natural science, medicine and surgery) was founded in 1790 by Andreas Bonn, a professor of anatomy at the University of Amsterdam. His purpose was to raise the level of scientific knowledge of the surgeons. In the course of the nineteenth century general practitioners and practitioners of the natural sciences were admitted as well. The emphasis of the Association was on the scientific character of medicine. In 1855 the library of J. Monnikhoff, which was part of his legacy, was bought. This library was to become the core of the library of the association. By means of purchases and grants the collection increased extensively and was transferred to the University Library. Although the collection does not have a clear individual characteristic, it does contain a large number of medical publications from the 15th to the 19th century.

Bibliotheek op het gebied van de tandheelkunde van John E. Grevers (1855-1933).

A library in the field of dentistry brought together by John E. Grevers (1855-1933).

De Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) is de beroepsvereniging van Nederlandse artsen. Van meet af aan werd er door bestuur en leden aandacht besteed aan de geschiedenis van de geneeskunst in de Nederlanden. Daartoe werd een grote verzameling historisch materiaal aangelegd, waarvan de uitgebreide bibliotheek het belangrijkste onderdeel is. Er werd verzameld volgens de volgende criteria: uitgaven op het terrein van de geneeskunst en haar hulpwetenschappen, geschreven door een Nederlander en/of gepubliceerd binnen de huidige grenzen van Nederland en de voormalige overzeese gebiedsdelen. Als zodanig is de collectie nagenoeg volledig. Met name onder de uitgaven uit de 15e-18e eeuw zijn vele hoogtepunten, vanuit zowel medisch-historisch als boekhistorisch oogpunt. Op haar verzamelterrein behoort de bibliotheek van de KNMG tot de belangrijkste ter wereld.

The Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (Royal Dutch Society for advancement of Medicine) is the trade union of the Dutch physicians. From the beginning onwards both board and members highly valued the history of medicine in the Netherlands. Therefore, a large collection of historical material was built, of which the extensive library was the most important part. The material was collected according to the following criteria. In the first place, it had to be published in the field of medicine and its auxiliary sciences. In addition, it had to be written by a Dutchman and/or published within the present boundaries of the Netherlands and overseas territories. As such, the collection is practically complete. It contains many highlights, in particular among the fifteenth to eighteenth century publications. The value of these is large, not only from a medical historical point of view, but also from a book historical point of view. Within the field of medicine the library of the KNMG is one of the most important in the world.

De boekerijen van drie negentiende-eeuwse geneeskundigen: prof. dr. Leopold Lehmann (1817-1880), prof. dr. Jan van Geuns (1808-1880) en de Amsterdamse arts dr. C.E. Heynsius (1822-1886). De hoogleraren Lehmann en Van Geuns waren verbonden aan het Athenaeum Illustre en de Universiteit van Amsterdam. Lehmann werkte in de verloskunde, Van Geuns was hoogleraar in de gerechtelijke geneeskunde, waaraan hij ook zijn lessen in de pathologische anatomie en de fysische diagnostiek verbond. Cornelis Heynsius was naast arts ook maatschappelijk zeer betrokken, onder meer als oprichter van de Vereeniging ten behoeve der arbeidersklasse.

The libraries of three nineteenth-century medical doctors: Prof. Leopold Lehmann (1817-1880), Prof. Jan van Geuns (1808-1880) and the Amsterdam physician Dr C.E. Heynsius (1822-1886). Professors Lehmann and Van Geuns were affiliated with the Athenaeum Illustre and the University of Amsterdam. Lehmann worked in obstetrics, Van Geuns was professor of forensic pathology, which also involved lecturing on pathological medicine and physical diagnostics. Cornelis Heynsius was not only a physician but also an active and socially committed man. As such he founded the Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse (society in support of the working classes).

Het Korps Mavors Medicator, een vereniging voor militaire studenten, werd in 1860 in Utrecht opgericht. De Sociëteit Machäon, uit 1847, werd er datzelfde jaar nog in opgenomen. De concentratie van medische opleidingen leidde in 1865 tot overplaatsing van opleiding en vereniging naar Amsterdam. In 1881 werd de militair-geneeskundige opleiding opgeheven, en daarmee verdwenen ook Mavors Medicator en Sociëteit Machäon. De collectie bestaat uit archiefmateriaal, zoals notulen, correspondentie, financiële verslagen en ledenlijsten, van zowel Mavors Medicator als Sociëteit Machäon. Daarnaast zijn er foto's, bestuurslinten, een voorzittershamer en divers drukwerk. Het opvallend complete archief is cultuurhistorisch van belang vanwege de voor die tijd ongebruikelijke aandacht die de studenten toonden voor sociale vraagstukken.

The student union Mavors Medicator, a student union for students of military medicine, was founded in Utrecht in 1860. In that same year the Sociëteit Machäon, founded in 1847, was incorporated in Mavors Medicator. In 1865 the clustering of medical disciplines led to the transfer of both the discipline and the student union to Amsterdam. In 1881 military medicine was discontinued entirely, and therefore Mavors Medicator and Sociëteit Machäon disappeared as well. The collection consists of archival material, such as minutes, correspondence, financial reports and membership lists of both Mavors Medicator and Sociëteit Machäon. Besides this, there are photographs, board ribbons, a gavel and a variety of printed material. The surprisingly complete archive is important in a cultural historical sense because of the for the period unusual attention the students had for social issues.

Bibliotheek van de Pharmaceutische Studenten-Vereeniging Luctor et Emergo, in 1902 overgenomen en vervolgens uitgebreid door de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP). De bibliotheek bevat boeken, tijdschriften en enkele handschriften betreffende de farmacie en aanverwante vakken, voornamelijk uit de negentiende eeuw.

The 'Algemeene Pharmaceutische Bibliotheek' – the general pharmaceutical library - was formed by the student union 'Luctor at Emergo'. In 1902 it was taken over and extended by the KNMP, the Royal Dutch Society for the Promotion of Pharmacy. The library contains books, periodicals and several manuscripts about pharmacy and related fields. The collection dates mainly from the 19th century.

Franz Wilhelm Rive (1804-1873) studeerde medicijnen te Bonn en te Utrecht. Hij vestigde zijn reputatie tijdens de beruchte cholera-epidemie die Amsterdam in 1832 trof en waarover hij in 1833 een proefschrift schreef. Rive vestigde zich na zijn promotie als medicus in Amsterdam. De collectie bestaat uit ca. 900 gedrukte werken waarvan 230 dateren van voor 1800. Daaronder zijn onder meer de tweede druk van Vesalius De corporis humana en een editie van Galenus uit 1528. De collectie bevat voorts 158, veelal inmiddels zeldzaam geworden 19e-eeuwse werken over kuuroorden. De collectie van Franz Wilhelm Rive geeft in de eerste plaats een beeld van het soort medische werken dat in de 19de eeuw in de belangstelling van artsen stond.

Franz Wilhelm Rive (1804-1873) studied medicine in Bonn and in Utrecht. He earned his reputation during the notorious cholera epidemic that hit Amsterdam in 1832 and about which he wrote his thesis in 1833. After receiving his doctorate Rive established himself as a practitioner in Amsterdam. The collection consists of about 900 printed works of which 230 date from before 1800, such as the second edition of De corporis humana by Vesalius and an edition of Galenus from 1528. Besides this, the collection contains 158 19th century works about health resorts. Many of these works have become quite rare by now. Rive's collection gives an impression of the kind of medical publications in which practitioners were interested in the 19th century.

Collegedictaten op het gebied van de geneeskunde, geschreven door B. Sieswerda tijdens zijn studie aan de Universiteit van Amsterdam in de periode 1931-1934.

Lecture notes in the field of medicine, compiled by B. Sieswerda as a student at the University of Amsterdam in the years 1931-1934.

Het archief van de Universitaire Boekhandel Nederland (1960-1985) bestaat uit materiaal afkomstig van Frans Renssen, eigenaar van de eerste uitsluitend medische wetenschappelijke boekhandel in Nederland.

The archive of the Universitaire Boekhandel Nederland (1960-1985) comprises material provided by Frans Renssen, the owner of the Netherlands’ first academic bookshop to be exclusively specialised in medical publications.

Pieter van der Wielen, hoogleraar in de farmacie aan de Universiteit van Amsterdam, verzamelde afbeeldingen van Cosmas en Damianus, de beschermheiligen van de artsen en apothekers, van over de gehele wereld. De negatieven van deze collectie, vervaardigd ten behoeve van een nooit verschenen publicatie over de heiligen, zijn bewaard gebleven.

Pieter van der Wielen, professor of pharmacy at the Universiteit van Amsterdam, collected reproductions of works of art representing Cosmas and Damian, the saints of physicians and pharmacists, from all over the world. The negatives in this collection, produced for a book that was never published, still exist.

Carel Lambertus Wurfbain werd in 1837 te Amsterdam geboren en studeerde daar en in Leiden vanaf 1855 medicijnen. In 1862 promoveerde hij tot doctor in de medicijnen en in 1863 tot doctor in de chirurgie en verloskunde. Hij vestigde zich als medicus in Amsterdam waar hij aan het Buitengasthuis verbonden was. In 1870 werd hij privaat-docent aan het Athenaeum Illustre, de voorloper van de Universiteit van Amsterdam, en in 1873 hoogleraar. De collectie bestaat uit ca. 1200 banden en geeft een goed beeld van de 19e-eeuwse geneeskunde, gezien door de ogen van een vooraanstaand beoefenaar. Wurfbain maakte studiereizen en bezocht congressen, en kocht voortdurend boeken over de nieuwste ontwikkelingen in een periode waarin de geneeskunst grote ontwikkelingen doormaakte. Voor het bestuderen van de receptie van die ontwikkelingen is de collectie van groot belang.

Carel Lambertus Wurfbain was born in Amsterdam in 1837. From 1855 he studied medicine in Amsterdam and in Leiden. In 1862 he received his doctorate in medicine. This was followed by a doctorate in surgery and obstetrics in 1863. He established himself as a doctor in Amsterdam where he worked at the Buitengasthuis, one of the hospitals in Amsterdam. In 1870 he became a teacher at the Athenaeum Illustre, the predecessor of the University of Amsterdam, where he became a professor in 1873. The collection consists of about 1200 publications and gives a good impression of 19th century medicine from the point of view of a leading practitioner. Wurfbain made educational trips and visited medical conferences and continually bought books about the latest developments in medicine in a period of history in which this field of science developed rapidly. The collection is of major importance for studying the reception of those developments.