Archives

Arie Cornelis Kruseman (1818-1894) was boekhandelaar en uitgever in Haarlem. Vanaf 1882 wijdde hij zich aan de geschiedschrijving van de boekhandel als auteur van het standaardwerk over de negentiende-eeuwse boekhandel. Kruseman heeft zijn correspondentie en manuscripten nagelaten aan de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Een ander deel van zijn archief, vooral met betrekking tot de Bouwstoffen, is via de bibliotheek van de Vereeniging terecht gekomen bij het Allard Pierson.

Arie Cornelis Kruseman (1818-1894) was a Haarlem book dealer and publisher. From 1882 he devoted himself to the history of the book trade, which culminated in an authoritative work on the book trade in the Netherlands in the nineteenth century: Bouwstoffen voor een geschiedenis van den Nederlandschen boekhandel. Kruseman left his correspondence and manuscripts to the Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (Society of Dutch Literature). Another part of his archive, mainly relating to the Bouwstoffen, was transferred to the Allard Pierson through the society’s library.

Het archief van de zangeres en perschef bij verschillende Nederlandse circussen, Ria Kuyken, bevat correspondentie en door haar verzamelde knipsels, foto's en recensies die betrekking hebben op haar loopbaan.

The archive of Ria Kuyken, who was a singer and a press officer with various circuses, contains correspondence and cuttings, photographs and reviews she collected about her career.

In 1881 werd de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) opgericht. De vereniging keerde zich van begin af aan tegen iedere behandeling van ziekten en aandoeningen die niet op wetenschappelijke uitgangspunten was gebaseerd. Het archief van de VtdK bestaat voor het grootste deel uit interne en externe correspondentie uit de naoorlogse periode. Verder bevat het oprichtingsstukken en statuten, notulen van bestuurs- en ledenvergaderingen en een aantal dossiers van (rechts)zaken tegen kwakzalvers en van de politiek bestuurlijke behandeling van kwakzalverij en alternatieve geneeswijzen. Met name de correspondentie geeft een goed beeld van de zaken waar de vereniging zich na de Tweede Wereldoorlog mee bezighield.

The Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK, association against quackery) was established in 1881. From the start, the society opposed any treatment of illnesses and disorders that was not based on scientific principles. The VtdK’s archive largely consists of internal and external correspondence dating after 1945. It also includes documents relating to its foundation, as well as regulations, minutes of board meetings, members’ meetings and a number of files on cases, including law cases, against quacks and the government’s dealings with health fraud and alternative medical treatments. The correspondence in particular gives a good impression of the issues with which the society concerned itself after WWII.

De Leidse boekbinderij Labree bestond van 1875 tot 1972. Het archief beslaat de jaren 1945-1972 en bevat bijna uitsluitend primaire financiële stukken.

The Leiden book bindery Labree was active from 1875 to 1972. The archive deals with the years 1945-1972 and almost exclusively concerns primary financial documents.

Het archief van een informeel gezelschap van veteranen uit het boekenvak, opgericht op initiatief van A.C. Kruseman. Veel materiaal betreft de viering van het 100-jarig bestaan in 1977.

The archive of an informal group of book trade veterans, founded at the initiative of A.C. Kruseman. Much of the archive is concerned with the celebration of the first centenary in 1977.

Gracia Lebbink (geboren 1963) was jarenlang een van de toonaangevende grafisch ontwerpers van haar generatie. Zij werkte voor de culturele sector, met name voor musea en andere kunstinstellingen. Het archief geeft een goed beeld van de beroepspraktijk van een grafisch ontwerper aan het eind van de twintigste eeuw. Het is interessant voor design- en kunsthistorici.

Gracia Lebbink (born 1963) was one of the leading graphic designers of her generation for many years. She worked for the cultural sector, especially museums and other cultural institutions. The archive gives a good impression of the professional activities of a graphic designer at the end of the twentieth century and is of interest to historians of design and art historians.

Dit archief bevat de documentatie over de letters die Lettergieterij 'Amsterdam' tussen ca. 1907 en ca. 1977 geproduceerd heeft. Het gaat dan met name om schetsen, ontwerpen en werktekeningen, en om (interne) correspondentie en gietproeven. Het is internationaal een van de weinige bewaard gebleven archieven op dit terrein. Het materiaal documenteert vrij volledig de ontstaansgeschiedenis van vele bekende Nederlandse drukletters.

This archive contains documentation on the typefaces produced by Lettergieterij 'Amsterdam' between c. 1907 and c. 1977. It mainly concerns sketches, designs and work drawings as well as internal and external correspondence and type founder’s specimens. The archive, which is one of the few remaining archives in this field, is international in scope. The archive offers fairly comprehensive documentation on the creation of many well-known Dutch typefaces.

Het archief van Maurits Nanning van Loon bevat het materiaal dat te maken heeft met zijn archeologische activiteiten. Het bestaat vooral uit papieren materiaal voortkomend uit veldwerk en zijn hoogleraarschap, zoals correspondentie en documentatiemateriaal van een aantal opgravingen. Verder bevat het archief dia’s, foto’s, films en opgravingsmateriaal.

The archive of Maurits Nanning van Loon contains material related to his archaeological activities. It consists mainly of paper material derived from fieldwork and his professorship, such as correspondence and documentation of a number of excavations. Furthermore, the archive contains slides, photos, movies and excavation material.

Op 17 mei 1683 vestigde Jordaan Luchtmans (1652-1708) zich als zelfstandig boekverkoper en uitgever in Leiden. In 1697 opende hij een boekhandel en uitgeverij aan het Rapenburg. Het bedrijf was gespecialiseerd in wetenschappelijke uitgaven en zou in 1730 academie- en stadsdrukker worden, al drukte Luchtmans niet zelf. Het bedrijf zou tot 1848 in de familie blijven, toen de laatste nazaat van de familie Luchtmans, J.T. Bodel Nijenhuis, het bedrijf overdeed aan de zoon van zijn bedrijfsleider Johannes Brill, Johan Evert Brill. Het archief bevat ingekomen brieven, kopieboeken van uitgaande brieven, reisdagboekjes, financiële administratie en magazijncatalogi.

On May 17 1683 Jordaan Luchtmans (1652-1708) established himself as a bookseller and publisher in Leiden. In 1697 he opened a bookshop and publishing house on Rapenburg. The firm specialized in academic publications and would be university and town printer in 1730, even though the firm was never a printing house. The firm would be owned by members of the Luchtmans family until 1848. In that year the last descendant of the family, J.T. Bodel Nijenhuis, transferred the firm to the son of his managing director Johannes Brill, Johan Evert Brill. The archive contains incoming letters, copybooks of outgoing letters, travel logs, financial administration and stock lists.

Dit archief bestaat uit de verzamelde correspondentie van de bankier en oudhedenverzamelaar C. W. Lunsingh Scheurleer, met ook documentatie met betrekking tot zijn wetenschappelijke publicaties en enkele algemene stukken. De aankoop van zijn collectie in 1934 door de Universiteit van Amsterdam vormde het startsein voor de oprichting van het Allard Pierson Museum; het archief is bij de aankoop grotendeels meegekomen. Het archief is een essentiële bron voor de herkomst van de collectie. Daarnaast bevat het briefwisselingen met enkele van de belangrijkste namen uit de archeologie en kunstgeschiedenis van de eerste helft van de twintigste eeuw, in Nederland en daarbuiten.

De in 1949 opgerichte Sociëteit Joodse Jongeren Mageen Dawied (Schild van David: Davidsster) had als doel het joodse bewustzijn en het saamhorigheidsgevoel onder joodse jongeren te bevorderen. Dit doel werd bereikt door het organiseren van allerlei activiteiten binnen en buiten het sociëteitsgebouw aan de Lekstraat in Amsterdam.

Established in 1949, the Magen David Society for Young Jews (Magen David means the Shield, or Star, of David) sought to promote Jewish awareness and solidarity among young Jewish people. It did so by organising a wide range of activities in its premises on the Lekstraat in Amsterdam and elsewhere.

J.G. de Man (1850-1930) was een Nederlandse bioloog die zijn leven wijdde aan de taxonomie van crustaceeën en nematoden. Hij beschreef honderden nieuwe geslachten en soorten in 181 artikelen en monografieën, veelal voorzien van door hem zelf vervaardigde (zeer nauwkeurige) tekeningen. Zijn werk is nog steeds van waarde. Het archief bevat o.a. correspondentie, reisverslagen, overzichten van zijn collecties preparaten, lijsten van beschreven soorten alsmede de originelen van de afbeeldingen in zijn publicaties. Het archief geeft inzicht in zijn manier van werken en op welke exemplaren hij zijn determinaties baseerde.

J.G. de Man (1850-1930) was a Dutch biologist who devoted his life to the taxonomy of crustaceans and nematodes. He described hundreds of new genera and species in 181 articles and monographs, often illustrated with his own (highly accurate) drawings. His work is still important. The archive includes correspondence, travel accounts, listings of his collections of preparations and lists of species described, as well as the originals of images included in his publications. The archive sheds light on his working method and the specimens that provided the basis for his identifications.

Het Korps Mavors Medicator, een vereniging voor militaire studenten, werd in 1860 in Utrecht opgericht. De Sociëteit Machäon, uit 1847, werd er datzelfde jaar nog in opgenomen. De concentratie van medische opleidingen leidde in 1865 tot overplaatsing van opleiding en vereniging naar Amsterdam. In 1881 werd de militair-geneeskundige opleiding opgeheven, en daarmee verdwenen ook Mavors Medicator en Sociëteit Machäon. De collectie bestaat uit archiefmateriaal, zoals notulen, correspondentie, financiële verslagen en ledenlijsten, van zowel Mavors Medicator als Sociëteit Machäon. Daarnaast zijn er foto's, bestuurslinten, een voorzittershamer en divers drukwerk. Het opvallend complete archief is cultuurhistorisch van belang vanwege de voor die tijd ongebruikelijke aandacht die de studenten toonden voor sociale vraagstukken.

The student union Mavors Medicator, a student union for students of military medicine, was founded in Utrecht in 1860. In that same year the Sociëteit Machäon, founded in 1847, was incorporated in Mavors Medicator. In 1865 the clustering of medical disciplines led to the transfer of both the discipline and the student union to Amsterdam. In 1881 military medicine was discontinued entirely, and therefore Mavors Medicator and Sociëteit Machäon disappeared as well. The collection consists of archival material, such as minutes, correspondence, financial reports and membership lists of both Mavors Medicator and Sociëteit Machäon. Besides this, there are photographs, board ribbons, a gavel and a variety of printed material. The surprisingly complete archive is important in a cultural historical sense because of the for the period unusual attention the students had for social issues.

Johannes Carolus ‘Jan’ van der Meer Mohr (1892-1969) was een bioloog en publicist die voornamelijk in Indonesië actief was. Hij werkte daar voor verschillende onderzoeksinstellingen en de Algemene Bibliotheek in Medan. Ook publiceerde hij artikelen in tijdschriften als De Tropische Natuur en de door hemzelf opgerichtte Deli Courant. In deze artikelen richtte hij zich voornamelijk op entomologische en botanische onderwerpen. Het archief bevat enkele typoscripten, manuscripten, aantekeningen en tekeningen van Van der Meer Mohr.

Philip Meerloo vestigde zich in 1936 als eerste als professioneel handlezer in Amsterdam. Van honderden cliënten bewaarde hij een of meerdere handafdrukken. Dit deed hij ten behoeve van enerzijds zijn eigen studie en anderzijds voor het boek dat hij hoopte te publiceren. Dat boek is uiteindelijk nooit gerealiseerd. De meeste handafdrukken zijn voorzien van de datum van het consult, de geboortedatum van de cliënt en diens naam. Een deel is gesigneerd, met name door cliënten die indertijd een zekere status of bekendheid genoten.

In 1936 Philip Meerloo was the first to establish himself as a professional hand reader in Amsterdam. He stored one or more handprints of hundreds of his clients, for individual study but also as material for a book he hoped to publish, though the project was never accomplished. Most handprints are supplied with the date of the client’s consultation, their birth date and name. Some of them are signed, especially by clients who enjoyed a certain status or reputation at the time.

Dit archief werd nagelaten door de plantkundige Willem Meijer met betrekking tot zijn Indonesische en Nederlandse activiteiten, vooral gedurende de periode 1951-1968. Het bevat artikelen (geannoteerd en in concept), botanische tekeningen en beschrijvingen, collectiebeschrijvingen en professionele correspondentie. Enkele documenten hebben betrekking op zijn studie/schooltijd en activiteiten na emeritaat.

This archive was bequeathed by the botanist Willem Meijer and relates to his Indonesian and Dutch activities, especially during the period 1951-1968. It comprises articles (annotated and draft), botanical drawings and descriptions, collection descriptions and professional correspondence. Some documents bear on his school years and/or study years and activities following his retirement.

Het archief van uitgeverij J.M. Meulenhoff, opgericht in 1895 en nog steeds actief, bestaat uit bedrijfsadministratie, documentatie, contracten, productiedossiers en foto- en illustratiemateriaal. Het archief geeft een goed beeld van de keten van boekproductie en boekpromotie bij een grote Nederlandse uitgeverij.

Founded in 1895, the archive of J.M. Meulenhoff, a publishing house still active today, consists of the company’s accounting, documentation, contracts, production files and photographs and illustrations. The archive offers a good impression of all stages of book production and promotion in a large Dutch publishing company.

De Modern Jazz Club Persepolis in Utrecht bestond van 1957 tot 1967. De club werd door een groep vrienden opgericht. De eerste anderhalf jaar was zij gevestigd in een schuur in de Grasstraat, vanaf 1959 in een kelder op de Oudegracht 205. Het lukte de organisatie al snel na de oprichting om gevestigde Nederlandse en buitenlandse artiesten te boeken waardoor de club een nationale en internationale bekendheid verwierf. Door de afname in populariteit van jazz sloot het podium in 1967 de deuren. Het archief bestaat voornamelijk uit financiële administratie, krantenknipsels en foto’s die inzicht in het beheer van de club en informatie over de optredens geven.

The Modern Jazz Club Persepolis in Utrecht was founded by a group of friends and existed from 1957 to 1967. For the first year and a half of its existence, its venue was a barn on Grasstraat, from 1959 a basement on Oudegracht 205. Early on, the organization managed to book noted Dutch and foreign artists, so that the club soon made a national and international name for itself. The club closed its doors in 1967 due to the diminished popularity of jazz. The archive mainly consists of financial administration, newspaper clippings and photographs that shed light on the club’s management and provide information on the shows.

Mozes Monasch (1852-1915) werd in 1885 drie jaar na het behalen van zijn moree-titel aan het Nederlands-Israëlitisch Seminarium (NIS) in Amsterdam conrector van deze theologische opleiding. Deze functie verruilde hij in 1905 voor het ambt van opperrabbijn. Hij werd geïnstalleerd als opperrabbijn van de ressorten Drenthe en Utrecht. Naast zijn rabbinale werk publiceerde Monasch een aantal historische werken. Het archief van Mozes Monasch bestaat voornamelijk uit preken. Ook zijn er personalia en aantekeningen met betrekking tot onderzoek, lezingen en vergaderingen in het archief aanwezig.

In 1885, three years after receiving his moré diploma from the Amsterdam Rabbinical Seminary (NIS), Mozes Monasch (1852-1915) became vice-rector of the same theological programme. In 1905, he left this job to become chief rabbi, and was installed in the synagogue districts of Drenthe and Utrecht. In addition to his rabbinical work, Monasch published a number of historical works. The archive of Mozes Monasch consists largely of sermons, although it also includes personalia and notes relating to his research, lectures and meetings.

Het Nederlands Jazz Archief (NJA) is opgericht in 1980 met het doel de geschiedenis van de Nederlandse jazz vanaf circa 1900 vast te leggen en toegankelijk te maken. De jazzcollectie bevat een grote verzameling unieke audio op verschillende formaten: geluidsbanden, cassettes, snijplaten, lp's, cd's etc. Daarnaast zijn er collecties tijdschriften, boeken, documentatie, foto's, video's en bladmuziek. De collectie bevat een aantal unieke deelcollecties zoals het geluidsarchief van het Bimhuis te Amsterdam, de collectie van Michiel de Ruyter, de cassetteopnamen van Jacques Waisvisz en de documentatie van Paul Acket, organisator van concerten.

The Dutch Jazz Archive (NJA) was founded in 1980. The main purpose was to capture the history of Dutch Jazz from around 1900 and to collect jazz material and make this available. The collection consists of unique recordings on different formats among them: reel-to-reel tapes, cassettes, lp's, ep's, 78 rpm. Books, periodicals, documentation, photos, videos and sheet music are part of the collection. The collection contains unique material e.g. the sound archive of jazz theater the Bimhuis In Amsterdam, the collection of jazz promoter Michiel de Ruyter, the field recordings on cassette by Jacques Waisvisz and the archive of concert producer Paul Acket.

Het Nederlandsch Schoolmuseum startte in 1877 met als doel nieuwe leer- en hulpmiddelen voor het onderwijs te verzamelen en beschikbaar te stellen. De collectie telt 98.000 banden uit de periode 1600-2000, waarvan 12.000 uit de negentiende eeuw. Zo'n veertig procent van het geheel bestaat uit schoolboeken voor lager en middelbaar onderwijs, vooral Nederlandse drukken. Alle schoolvakken zijn vertegenwoordigd, meestal met opeenvolgende drukken. Ook zijn er boeken te vinden over pedagogiek, psychologie en didactiek. Verder zijn er kinderboeken, (wand)platen en tijdschriften. Het schoolboek is een stille getuige van kennis, beelden, begrippen, ideeën, waarden en normen die in een bepaalde periode een rol spelen. Deze collectie bestrijkt een lange, aaneengesloten periode en dekt alle schoolvakken. Daarom is ze van grote cultuurhistorische waarde en onmisbaar voor onderzoek naar de geschiedenis van onderwijs en opvoeding.

The 'Nederlandsch Schoolmuseum' (Dutch Schoolmuseum) opened in 1877 with the aim to collect new educational tools. The collection now consists of 98,000 books dating from 1600-2000, 12,000 of which were published in the 19th century and 175 in the 17th and 18th centuries. About 40% of the collection consists of Dutch textbooks for primary and secondary education. All school subjects are covered, often with consecutive editions. Besides this, there are books on pedagogy, psychology and didactics. There are also about 7000 children's books, wall charts and many periodicals. Textbooks are the silent witnesses of knowledge, images, concepts, opinions and standards that were predominant in the past. This collection covers a long and continuous period and all school subjects. As such, the collection is of major importance to understand history and culture in the Netherlands and indispensable for research into the history of education and teaching.

Het archief van de Nederlandsche Vereeniging van Antiquaren (1935-2000) is weliswaar fragmentarisch overgeleverd maar geeft toch een goed beeld van de geschiedenis van de NVvA, onder andere van haar rol bij de oprichting van de internationale organisatie van antiquaren ILAB.

The archive of the Nederlandsche Vereeniging van Antiquaren (Dutch Association of Antiquarian Booksellers, 1935-2000), has only been partly preserved, but gives a good impression of the history of the NVvA, including its involvement in establishing the International League of Antiquarian Booksellers (ILAB).

De collectie van de Nederlandsche Wetenschappelijke Boekhandel te Amsterdam bestaat uit prospectussen uit de bezettingstijd.

The collection of the Nederlandsche Wetenschappelijke Boekhandel te Amsterdam consists of prospectuses of the period of the German occupation.

Het doel van de in 1909 opgerichte Amsterdamse afdeling van de Nederlandse Zionistische Studenten Organisatie was het propageren van het zionisme onder joodse studenten. De afdeling organiseerde in dit kader propaganda- en cursusvergaderingen met sprekers. De correspondentie in het archief geeft een goed beeld van de werkzaamheden van de afdeling en de contacten met de andere stedelijke afdelingen en de landelijke organisatie van de NZSO.

The objective of the Amsterdam chapter of the Dutch Zionist Student Organisation (NZSO), which was established in 1909, was to propagate Zionism among Jewish students. To this end, the chapter organised propaganda meetings and courses with speakers. The correspondence in the archive provides a clear picture of the activities of the chapter and its contacts with chapters in other cities, as well as with the national NZSO organisation.

De in juli 1908 opgerichte Nederlandse Zionistische Studenten Organisatie voorzag in de behoefte aan gecentraliseerde propaganda voor het zionisme onder joodse studenten in Nederland. De studentenorganisatie richtte in de verschillende universiteitssteden aparte afdelingen op en organiseerde interacademiale bijeenkomsten, lezingen en kampen. Ook bracht zij het 'Jaarboek van de Nederlandsche Zionistische Studentenorganisatie' en het maandblad 'Hatikwah' uit. Het archief van het bestuur van de NZSO geeft een goed beeld van de werkzaamheden van de organisatie.

Founded in July 1908, the Dutch Zionist Student Organisation (NZSO) fulfilled a need among Jewish students in the Netherlands for centralised propaganda about Zionism. It established separate chapters in the various university cities and organised interuniversity meetings, lectures and camps. The NZSO also published the Yearbook of the Dutch Zionist Student Organisation and Hatikwah, a monthly magazine. The archive of the NZSO board provides a good overview of the organisation's activities.

Het archief is afkomstig van de Nederlandse Boekverkopersbond (NBb), deze organisatie behartigt de belangen van Nederlandse boekhandels. De inhoud bestaat onder meer uit vergaderstukken en notulen, correspondentie, administratie en documenten over de organisatie en activiteiten van de NBb. Het archief geeft een goed beeld van de keten van boekproductie, boekpromotie, boekdistributie en boekconsumptie in Nederland gedurende de tweede helft van de twintigste eeuw.

The archive stems from the Nederlandse Boekverkopersbond (NBb, Dutch association of booksellers), an organization set up to promote the interests of Dutch bookshops. It includes documents of meetings and minutes, correspondence, administration and papers relating to the NBb’s organization and activities. The archive clearly illustrates the chain of the production, promotion, distribution and consumption of books in the Netherlands in the second half of the twentieth century.

Nescio werd als Jan Hendrik Frederik Grönloh geboren in 1882 en overleed in 1961. Hij was werkzaam als procuratiehouder bij een handelsfirma, maar zijn grote liefde lag bij de literatuur. In 1911 debuteerde hij in De Gids met zijn beroemde verhaal over de zwerver Japi, De Uitvreter. Ook de verhalen Dichtertje, Titaantjes en Mene Tekel zijn zeer geliefd geworden. In zijn sterfjaar verscheen nog een bundel korte verhalen onder de titel Boven het dal. In 1996 kwam daar nog het Natuurdagboek bij. De collectie bevat onder meer uitgaven van het werk van Nescio, secundaire literatuur, beeldmateriaal en enkele manuscripten.

Nescio was born as Jan Hendrik Frederik Grönloh in 1882 and died in 1961. He worked as a managing clerk for the Holland-Bombay Trading Company, but literature was his enduring passion. He debuted in the literary magazine De Gids in 1911 with his famous story of the vagabond Japi, De Uitvreter (The Sponger). The stories Dichtertje (Little Poet), Titaantjes (Young Titans) and Mene Tekel also gained great popularity. A volume of short stories entitled Boven het dal (Above the Valley) appeared in the year he died. Finally in 1996 his Natuurdagboek (Nature Diary) was published. The collection includes editions of Nescio’s works, secondary literature, visual material and a few manuscripts.

Het door Kees Nieuwenhuijzen overgedragen archief bestaat voornamelijk uit grafische eindproducten: boeken, tijdschriften, affiches, losse omslagen, en efemeer drukwerk als onderdeel van huisstijlen. Verder is er een kleine collectie zetinstructies en werktekeningen, waaronder het ontwerp voor de gevelbelettering van woongebouw Batavia in Amsterdam uit 2001.

Het archief van de boekhandel H.W. Nijhof (1925-1976) bestaat uit de bedrijfsadministratie en stukken uit het privéarchief van de familie Nijhof. Ook bevat het exemplaren uit de leesbibliotheekcollectie.

The archive of H.W. Nijhof’s bookshop (1925-1976) consists of business administration and documents from the personal archive of the Nijhof family. It also contains copies from Nijhof’s lending library collection.

Het archief van boekhandel Nijhof & Lee (1971-2014) bestaat uit bedrijfsadministratie, aangevuld met persoonlijke stukken van de eigenaars Warren Lee en Frank Nijhof.

The archive of Nijhof & Lee booksellers (1971-2014) contains business administration as well as some personal documents by the firm’s owners, Warren Lee and Frank Nijhof.