archieven (collecties)

Archief van P. Heijstek, directeur van de boekhandels van Mensing & Visser in Den Haag, de Academische Boekhandel Scholtens in Groningen en de boekhandel van de Staatsuitgeverij in Den Haag.

Records of P. Heijstek, director of the bookshops of Mensing & Visser in The Hague, the Academische Boekhandel Scholtens in Groningen, and the bookshop of Staatsuitgeverij in Den Haag.

Het archief betreffende Hennipman bevat hoofdzakelijk correspondentie, stukken betreffende zijn publicaties en publicaties van anderen, aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) en het Nederlands Instituut van Accountants verzorgd onderwijs, diverse nevenfuncties (waaronder het redacteurschap van De Economist), en enkele dossiers houdende privé-archief.

The archive concerning Hennipman mainly contains correspondence, documents concerning his publications and publications of others, education provided at the University of Amsterdam (UvA) and the Netherlands Institute of Accountants, various additional positions (including the editorship of De Economist), and some files concerning private archive.

Het persoonlijke en bedrijfsmatige archief van de antiquaar Menno Hertzberger met nadruk op de periode na de Tweede Wereldoorlog tot het overlijden van Hertzberger in 1982. Hertzberger was antiquaar, uitgever en veilinghouder te Amsterdam en (mede)oprichter van diverse invloedrijke organisaties. Het archief biedt evenzeer inzicht in het persoonlijke leven van Hertzberger als in de bedrijfsvoering van de firma.

The personal and commercial files of antiquarian Menno Hertzberger with an emphasis on the period from World War II to the death of Hertzberger in 1982. Hertzberger was an antiquarian, publisher and auctioneer in Amsterdam en (co-)founder of various influential institutions. The archive provides insight in both Hertzberger's personal and commercial life.

Deze verzameling bevat het archief van het Heymans-Genootschap (1944-1962) en archivalia van Dirk Wiersma (1899-1981) betreffende Gerard Heymans en het Heymans-Genootschap.

This collection contains the archive of the Heymans-Genootschap (1944-1962) and archival material of Dirk Wiersma (1899-1981) concerning Gerard Heymans and the Heymans-Genootschap.

Jeremia Samuel Hillesum werd in 1820 in Amsterdam geboren. Na het behalen van zijn moree-titel werd Hillesum in 1849 rabbijn van de synagoge in Meppel. Vier jaar later kreeg het ressort Drenthe in de persoon van Hillesum voor het eerst een eigen opperrabbijn. In 1862 werd hij tevens opperrabijn van het ressort Groningen, in 1880 en 1883 ook van Gelderland en Overijssel. Tot aan zijn dood in 1888 bleef Hillesum opperrabbijn van de vier ressorten. Het archief bevat persoonlijke archivalia en preken. Dit archief maakt slechts een klein deel uit van de preken die Hillesum moet hebben geschreven tijdens zijn lange loopbaan als opperrabbijn.

Jeremia Samuel Hillesum was born in Amsterdam in 1820. After obtaining his moré diploma, Hillesum became rabbi of the synagogue in Meppel in 1849. Four years later, he was appointed the first chief rabbi for the synagogue district of Drenthe. In 1862, he also became chief rabbi for the synagogue district of Groningen and later for Gelderland and Overijssel in 1880 and 1883, respectively. Hillesum remained chief rabbi of these four districts until his death in 1888. The archive contains personal archivalia and sermons. This archive constitutes only a small portion of the sermons that Hillesum must have written during his long career as chief rabbi.

Uri Meijer Philip Hillesum werkte lang als docent aan het Nederlands-Israëlitisch Seminarium in Amsterdam. Het archief bevat alleen persoonlijke stukken, zoals diploma's en documenten betreffende zijn dienstverband.

Uri Meijer Philip Hillesum was employed for many years as a teacher at the Amsterdam Rabbinical Seminary. The archive only contains personalia, including diplomas and papers relating to his employment.

Uitgeverij W. van Hoeve (1941-1977) stond een aanzienlijke periode van haar bestaan onder leiding van directeur en oprichter Wilhelmus van Hoeve. Hij richtte zich binnen het fonds onder meer op uitgaven over en voor Indonesië, waar hij tijdens de Tweede Wereldoorlog eigenaar werd van uitgeverij Vorkink te Bandung. Het archief bevat veel correspondentie aangaande het productieproces bij de uitgeverij en is daarmee van belang voor onderzoek naar uitgeverijen in Nederland na de Tweede Wereldoorlog en naar boekproductie en -consumptie in Indonesië in deze tijd.

For a long time the publishing house W. van Hoeve (1941-1977) was led by its director and founder Wilhelmus van Hoeve. He focussed on publications about and for Indonesia, where he became the owner of publishing house Vorkink in Bandung during World War II. The archive mainly contains correspondence on the production process at the publishing house. It is, therefore, important for research on publishing in the Netherlands after World War II and on book production and consumption in Indonesia during this period.

Archief van Sjoerd Hofstra, van 1949 tot 1968 hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, actief op het gebied van de antropologie en de sociale geografie. Vóór zijn aanstelling in Amsterdam werkte hij als directeur van het Museum voor Land- en Volkenkunde en het Maritiem Museum in Rotterdam; hij was bijzonder hoogleraar in Leiden en was voorzitter van de Dierenbescherming. Zijn archief bevat onder meer correspondentie, wetenschappelijke aantekeningen, lezingen, collegedictaten en foto's.

The archive of Sjoerd Hofstra, who was a professor of sociology at the University of Amsterdam from 1949 to 1968 and active in the field of anthropology and social geography. Prior to his appointment at Amsterdam he worked as director of the Museum voor Land- en Volkenkunde (Museum for Geography and Ethnology) and the Maritiem Museum (Maritime Museum) in Rotterdam; he was endowed professor at Leiden and chairman of the Dierenbescherming, the Dutch society for the protection of animals. His archive includes correspondence, scientific notes, lectures, lecture notes and photographs.

Wetenschappelijk archief met correspondentie, publicaties en de bijbehorende fotocollectie van A.N.J. den Hollander, socioloog en amerikanist. Bevat de neerslag van veel internationaal onderzoek, vooral verricht in de Verenigde Staten in de jaren twintig en dertig. De meer dan 1500 foto's zijn grotendeels afkomstig van internationale persbureaus.

This collection of academic material was acquired in 1992 and contains the correspondence and publications of A.N.J. den Hollander (1906-1976), a professor of sociology and American studies at the University of Amsterdam. Besides this, there are more than 1500 photographs which he used to illustrate the articles. The material reflects his international research, in particular his research in the United States in the period 1920-1940. The photographs mostly originate from international press agencies.

De in 1899 opgerichte en in Baarn gevestigde Uitgeverij en Drukkerij Hollandia was een middelgrote algemene uitgeverij die sinds de eerste helft van de 20e eeuw een invloedrijk en gevarieerd fonds op de markt heeft gebracht. Het archief betreft de periode 1899-2002, maar is enigszins fragmentarisch overgeleverd. Het zwaartepunt ligt bij de periode 1980-2002. Het archief geeft inzicht in de organisatie van een middelgrote uitgeverij in Nederland in de 20e eeuw en een beeld van de cultuurgeschiedenis van die tijd.

Printer and publisher Hollandia, established in 1899 and seated in Baarn, was a medium-sized publisher. Since the first half of the twentieth century it has published a varied list that reflects the cultural history of that time. The archive concerns the period 1899-2002, but dates mostly from the period 1980-2002. It is somewhat fragmented, but provides an insight into the organization of a medium-sized publisher in the Netherlands of the 20th century.

Het archief van uitgeverij H. Honig (1892-1992) bevat informatie over de bedrijfsvoering en vooral financiële administratie van de uitgeverij. Het archief bevat voornamelijk stukken uit de periode 1890-1980. Interessant zijn vooral de kopieboeken van rond 1900 met doorslagen van uitgaande brieven aan auteurs en het fondsboek van eind 19e eeuw, met overzichten van de per boek gemaakte kosten en baten. Het archief biedt inzicht in de organisatie en het fonds van een laat-19e- en 20e-eeuwse Utrechtse uitgeverij.

The archive of the Dutch publisher H. Honig contains information on the running of the firm and financial administration. The archive mainly consists of documents that date from 1890-1980. Particularly interesting are the copybooks containing copies of all outgoing letters from around 1900 and a stock list from the last decade of the 19th century that describes all costs and revenues per book. The archive provides an insight into the organisation of a Dutch publisher in Utrecht in the late 19th and 20th centuries.

Het archief van het Internationaal Literatuur Bureau, dat zich aanvankelijk vooral toelegde op het in Nederland introduceren van Duitstalige auteurs, bevat contracten van 1955 tot 2003 en correspondentie van 1994 tot 2005.

The archive of the Internationaal Literatuur Bureau, a literary agency which initially focused chiefly on introducing German-language authors in the Netherlands, contains contracts from 1955 to 2003 and correspondence from 1994 to 2005.

Op initiatief van Menno Hertzberger, de Nederlandse antiquaar en voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Antiquaren, werd in 1947 in Amsterdam een voorbereidende conferentie gehouden ter oprichting van een internationale organisatie van antiquaren: de International League of Antiquarian Booksellers (ILAB) of Ligue Internationale de la Librairie Ancienne (LILA). Het eerste internationale congres werd in 1948 gehouden in Kopenhagen. In de periode daarna werden in wisselende steden jaarlijks congressen gehouden. De ILAB publiceerde een adresboek en een woordenboek (Dictionary for the antiquarian booktrade in French, English, German, Swedish, Danish, Italian, Spanish and Dutch).

Initiated by the Dutch antiquarian bookseller and president of the Dutch Association of Antiquarian Booksellers, Menno Hertzberger, a preliminary conference was held in Amsterdam in 1947 prior to the establishment of an international organisation of antiquarians: the International League of Antiquarian Booksellers (ILAB) or Ligue Internationale de la Librairie Ancienne (LILA). The first international conference of ILAB was held in Copenhagen in 1948. In the following years annual conferences were organised in various cities. In 1951-1952 ILAB published a directory and in 1956 a dictionary, edited by Hertzberger, was published: Dictionary for the antiquarian booktrade in French, English, German, Swedish, Danish, Italian, Spanish and Dutch.

Het archief geeft inzicht in de werkwijze van een internationaal toonaangevend antiquariaat, waarvandaan unieke stukken uit de boekgeschiedenis zijn verhandeld. Ook geeft het een beeld van de productie van hoog aangeschreven facsimile uitgaven van publicaties uit onder andere de cartografie, de natuurlijke historie, reisverhalen en Engelse drukken tot 1640, vaak in samenwerking met Nederlandse en buitenlandse universiteiten en uitgevers. Het archief bevat financiële administratie zoals inkoop- en verkoopfacturen, correspondentie met kopers, verkopers, universiteiten, musea, bibliotheken, instituten, auteurs en deskundigen. Ook zijn er productiedossiers van uitgegeven en geplande publicaties terug te vinden.

The archive highlights the operations of a leading international antiquarian dealer who traded unique items in the history of the book. The archive also sheds light on the production of authoritative facsimile editions in such fields as cartography, natural history, travel stories and English printed books before 1640, often in partnership with universities and publishers in the Netherlands and abroad. The archive contains financial administration, such as purchase and sales invoices, and correspondence with buyers, sellers, universities, museums, libraries, institutions, authors and specialists. It also includes production files of published and planned publishing projects.

Phyllis Jaarsma is het pseudoniem van Elisabeth Jansma-Engers. Zij werd eind jaren ’30 een leerling van de psychochiroloog (psychologisch handlezer) Julius Spier. Wellicht reeds tijdens de oorlog, maar in elk geval daarna, voerde zij in Amsterdam een handleeskundige praktijk onder de naam Phyllis Jaarsma. Behalve handlezen beoefende zij de grafologie. Tijdens een analyse combineerde zij vaak beide invalshoeken. Een klein deel van haar archief is bewaard. Het omvat circa 40 sets handafdrukken en analyse-aantekeningen van cliënten, tien analyseverslagen van geportretteerden, lezingteksten, krantenknipsels en ruim twee dozijn boeken.

Phyllis Jaarsma is the pseudonym of Elisabeth Jansma-Engers. In the late 1930s she became a student of Julius Spier, a self-styled ‘psychochirologist’ (hand-reading psychologist). Perhaps already during the war, but in any case in the post-war years, she had a hand-reading practice under the name Phyllis Jaarsma in Amsterdam. In addition to hand reading she also practised graphology. Often she would combine the two perspectives in an analysis. A small part of her archive has been preserved, containing some 40 sets of hand prints and analytical notes on clients, ten analysis reports of people depicted in portraits, texts of lectures, newspaper clippings and over two dozen books.

De drukkerij Joh. Jesse (1888-1976) was gevestigd in Amsterdam. Zij was aanvankelijk gespecialiseerd in kantoorboeken, losbladige zakboekjes en klein gelegenheidsdrukwerk. Tijdens het laatste jaar van de Duitse bezetting drukte Jesse Het (illegale) Parool. Tevens verzorgde Jesse drukwerk voor de voetbalclub A.F.C. Ajax. Het archief bestaat voor een groot deel uit financiële administratie en enveloppen met voorbeeldexemplaren van drukorders.

The printing office Johannes Jesse (1888-1976) was established in Amsterdam. At first it specialized in office books, loose-leaf notebooks and small occasional printed matter. In the last year of the German occupation Jesse printed the (illegal) newspaper Het Parool. Besides this, Jesse printed for the Dutch football club A.F.C. Ajax. The archive consists for a large part of financial documents and envelopes with examples of printing orders.

Kees Kelfkens (1919–1986) was een van de toonaangevende en meest productieve boekomslagontwerpers van zijn generatie. Hij werkte voor vele uitgeverijen, waaronder Het Spectrum en De Arbeiderspers. Daarnaast was hij als docent werkzaam in het kunstonderwijs. Zijn archief is vrij volledig en geeft een goed beeld van de beroepspraktijk van een grafisch ontwerper in het predigitale tijdperk. Het is interessant voor design- en literatuurhistorici.

Kees Kelfkens (1919–1986) was one of the leading and most prolific book jacket designers of his generation. He worked for a wide range of publishers, including Het Spectrum and De Arbeiderspers. He was also active as a visual arts lecturer. His archive is virtually complete and gives a good impression of the professional activities of a graphic designer in the pre-digital age. The archive is of interest to historians of design and historians of literature.

Het archief van de redactie van Kopij en druk in de Nederlanden bestaat uit het werkmateriaal voor de Nederlandse en Engelse edities.

The editorial archive contains working material for the Dutch and English editions of Kopij en druk in de Nederlanden/Copy and print in the Netherlands.

Adriaan Kortlandt was een Nederlands dierpsycholoog die internationaal bekend werd met zijn gedragsonderzoek naar aalscholvers en wilde chimpansees. Dit archief bevat materiaal dat Kortlandt gebruikte voor zijn onderzoek, onderwijs en lezingen. Het archief is zeer compleet en bevat ook veel beeldmateriaal, waaronder dia’s, foto’s en film. Dit archief biedt waardevolle inzichten in de carrière van Adriaan Kortlandt als pionier in het veld van de dierpsychologie. Aan het archief is een kleine collectie toegevoegd bestaande uit bijzondere en oude boeken uit de bibliotheek van Kortlandt, publicaties van Kortlandt en publicaties over het leven en werk van Adriaan Kortlandt.

Arie Cornelis Kruseman (1818-1894) was boekhandelaar en uitgever in Haarlem. Vanaf 1882 wijdde hij zich aan de geschiedschrijving van de boekhandel als auteur van het standaardwerk over de negentiende-eeuwse boekhandel. Kruseman heeft zijn correspondentie en manuscripten nagelaten aan de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Een ander deel van zijn archief, vooral met betrekking tot de Bouwstoffen, is via de bibliotheek van de Vereeniging terecht gekomen bij het Allard Pierson.

Arie Cornelis Kruseman (1818-1894) was a Haarlem book dealer and publisher. From 1882 he devoted himself to the history of the book trade, which culminated in an authoritative work on the book trade in the Netherlands in the nineteenth century: Bouwstoffen voor een geschiedenis van den Nederlandschen boekhandel. Kruseman left his correspondence and manuscripts to the Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (Society of Dutch Literature). Another part of his archive, mainly relating to the Bouwstoffen, was transferred to the Allard Pierson through the society’s library.

Het archief van de zangeres en perschef bij verschillende Nederlandse circussen, Ria Kuyken, bevat correspondentie en door haar verzamelde knipsels, foto's en recensies die betrekking hebben op haar loopbaan.

The archive of Ria Kuyken, who was a singer and a press officer with various circuses, contains correspondence and cuttings, photographs and reviews she collected about her career.

In 1881 werd de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) opgericht. De vereniging keerde zich van begin af aan tegen iedere behandeling van ziekten en aandoeningen die niet op wetenschappelijke uitgangspunten was gebaseerd. Het archief van de VtdK bestaat voor het grootste deel uit interne en externe correspondentie uit de naoorlogse periode. Verder bevat het oprichtingsstukken en statuten, notulen van bestuurs- en ledenvergaderingen en een aantal dossiers van (rechts)zaken tegen kwakzalvers en van de politiek bestuurlijke behandeling van kwakzalverij en alternatieve geneeswijzen. Met name de correspondentie geeft een goed beeld van de zaken waar de vereniging zich na de Tweede Wereldoorlog mee bezighield.

The Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK, association against quackery) was established in 1881. From the start, the society opposed any treatment of illnesses and disorders that was not based on scientific principles. The VtdK’s archive largely consists of internal and external correspondence dating after 1945. It also includes documents relating to its foundation, as well as regulations, minutes of board meetings, members’ meetings and a number of files on cases, including law cases, against quacks and the government’s dealings with health fraud and alternative medical treatments. The correspondence in particular gives a good impression of the issues with which the society concerned itself after WWII.

De Leidse boekbinderij Labree bestond van 1875 tot 1972. Het archief beslaat de jaren 1945-1972 en bevat bijna uitsluitend primaire financiële stukken.

The Leiden book bindery Labree was active from 1875 to 1972. The archive deals with the years 1945-1972 and almost exclusively concerns primary financial documents.

Het archief van een informeel gezelschap van veteranen uit het boekenvak, opgericht op initiatief van A.C. Kruseman. Veel materiaal betreft de viering van het 100-jarig bestaan in 1977.

The archive of an informal group of book trade veterans, founded at the initiative of A.C. Kruseman. Much of the archive is concerned with the celebration of the first centenary in 1977.

Gracia Lebbink (geboren 1963) was jarenlang een van de toonaangevende grafisch ontwerpers van haar generatie. Zij werkte voor de culturele sector, met name voor musea en andere kunstinstellingen. Het archief geeft een goed beeld van de beroepspraktijk van een grafisch ontwerper aan het eind van de twintigste eeuw. Het is interessant voor design- en kunsthistorici.

Gracia Lebbink (born 1963) was one of the leading graphic designers of her generation for many years. She worked for the cultural sector, especially museums and other cultural institutions. The archive gives a good impression of the professional activities of a graphic designer at the end of the twentieth century and is of interest to historians of design and art historians.

Dit archief bevat de documentatie over de letters die Lettergieterij 'Amsterdam' tussen ca. 1907 en ca. 1977 geproduceerd heeft. Het gaat dan met name om schetsen, ontwerpen en werktekeningen, en om (interne) correspondentie en gietproeven. Het is internationaal een van de weinige bewaard gebleven archieven op dit terrein. Het materiaal documenteert vrij volledig de ontstaansgeschiedenis van vele bekende Nederlandse drukletters.

This archive contains documentation on the typefaces produced by Lettergieterij 'Amsterdam' between c. 1907 and c. 1977. It mainly concerns sketches, designs and work drawings as well as internal and external correspondence and type founder’s specimens. The archive, which is one of the few remaining archives in this field, is international in scope. The archive offers fairly comprehensive documentation on the creation of many well-known Dutch typefaces.

Het archief van Maurits Nanning van Loon bevat het materiaal dat te maken heeft met zijn archeologische activiteiten. Het bestaat vooral uit papieren materiaal voortkomend uit veldwerk en zijn hoogleraarschap, zoals correspondentie en documentatiemateriaal van een aantal opgravingen. Verder bevat het archief dia’s, foto’s, films en opgravingsmateriaal.

The archive of Maurits Nanning van Loon contains material related to his archaeological activities. It consists mainly of paper material derived from fieldwork and his professorship, such as correspondence and documentation of a number of excavations. Furthermore, the archive contains slides, photos, movies and excavation material.

Op 17 mei 1683 vestigde Jordaan Luchtmans (1652-1708) zich als zelfstandig boekverkoper en uitgever in Leiden. In 1697 opende hij een boekhandel en uitgeverij aan het Rapenburg. Het bedrijf was gespecialiseerd in wetenschappelijke uitgaven en zou in 1730 academie- en stadsdrukker worden, al drukte Luchtmans niet zelf. Het bedrijf zou tot 1848 in de familie blijven, toen de laatste nazaat van de familie Luchtmans, J.T. Bodel Nijenhuis, het bedrijf overdeed aan de zoon van zijn bedrijfsleider Johannes Brill, Johan Evert Brill. Het archief bevat ingekomen brieven, kopieboeken van uitgaande brieven, reisdagboekjes, financiële administratie en magazijncatalogi.

On May 17 1683 Jordaan Luchtmans (1652-1708) established himself as a bookseller and publisher in Leiden. In 1697 he opened a bookshop and publishing house on Rapenburg. The firm specialized in academic publications and would be university and town printer in 1730, even though the firm was never a printing house. The firm would be owned by members of the Luchtmans family until 1848. In that year the last descendant of the family, J.T. Bodel Nijenhuis, transferred the firm to the son of his managing director Johannes Brill, Johan Evert Brill. The archive contains incoming letters, copybooks of outgoing letters, travel logs, financial administration and stock lists.

Dit archief bestaat uit de verzamelde correspondentie van de bankier en oudhedenverzamelaar C. W. Lunsingh Scheurleer, met ook documentatie met betrekking tot zijn wetenschappelijke publicaties en enkele algemene stukken. De aankoop van zijn collectie in 1934 door de Universiteit van Amsterdam vormde het startsein voor de oprichting van het Allard Pierson Museum; het archief is bij de aankoop grotendeels meegekomen. Het archief is een essentiële bron voor de herkomst van de collectie. Daarnaast bevat het briefwisselingen met enkele van de belangrijkste namen uit de archeologie en kunstgeschiedenis van de eerste helft van de twintigste eeuw, in Nederland en daarbuiten.

De in 1949 opgerichte Sociëteit Joodse Jongeren Mageen Dawied (Schild van David: Davidsster) had als doel het joodse bewustzijn en het saamhorigheidsgevoel onder joodse jongeren te bevorderen. Dit doel werd bereikt door het organiseren van allerlei activiteiten binnen en buiten het sociëteitsgebouw aan de Lekstraat in Amsterdam.

Established in 1949, the Magen David Society for Young Jews (Magen David means the Shield, or Star, of David) sought to promote Jewish awareness and solidarity among young Jewish people. It did so by organising a wide range of activities in its premises on the Lekstraat in Amsterdam and elsewhere.