archieven (collecties)

De ADV Schoolboekhandel komt voort uit de Amsterdamse Debitanten-Vereeniging, later de Amsterdamse Boekverkopers Vereniging en de afdeling Amsterdam van de Nederlandse Boekverkopersbond. Als naamloze vennootschap ging de band met de gezamenlijke boekverkopers verloren. Op den duur fuseerde de ADV met andere schoolboekhandels. Het archief is fragmentarisch overgeleverd.

The school book shop ADV Schoolboekhandel developed from the retail organisation Amsterdamse Debitanten-Vereeniging, later the Amsterdamse Boekverkopers Vereniging (Amsterdam association of booksellers) and the Amsterdam branch of the Nederlandse Boekverkopersbond (Dutch association of booksellers). As a Limited company, the connection with the booksellers’ collective was gradually lost. The ADV eventually merged with other school books shops. The archive is not complete.

De collectie van de Alexander Rueb Stichting bevat boeken, tijdschriften en andere teksten op het gebied van de schaaksport, verzameld door Alexander Rueb (1882-1959).

The collection of the Alexander Rueb Foundation contains books, periodicals and other texts in the field of chess, collected by the Dutch lawyer and chess official Alexander Rueb (1882-1959).

Het Amsterdamsch Boekverkoopers Collegie was een samenwerkingsverband van (veelal) vooraanstaande boekverkopers. Het doel van het collegie was drieledig: de gemeenschappelijke inkoop van antiquarische werken, de gezamenlijke handel in papier en antiquarische boeken, en de onderlinge distributie van nieuwe uitgaven. Het ledental schommelde rond de dertig. Het archief bevat reglementen, notulen, ledenlijsten, circulaires, financiële administratie en gelegenheidsgedichten, en maakt zo onderzoek mogelijk naar de handelspraktijken in de boekhandel in de achttiende en negentiende eeuw.

The 'Amsterdamsch Boekverkoopers Collegie', an association of Amsterdam's booksellers, was a cooperative organization of – mostly leading – booksellers. Its three main objectives were the joint buying of antiquarian works, the joint purchase of paper and antiquarian books, and the distribution of new editions among themselves. The number of members fluctuated at around thirty. The archive contains rules and regulations, minutes, membership lists, circulars, finances and occasional poems. The archive is a good source for the research of book trade in the eighteenth and nineteenth centuries.

Het verenigingsarchief van de Amsterdamse vereniging van boekverkopers is zeer incompleet overgeleverd. De notulenboeken, van 1905 tot 1952, zijn het oudste en tevens het belangrijkste deel van het archief. Het meeste materiaal dateert uit de jaren 1947-1951.

The archive of the Amsterdamse Boekverkopersvereniging (Amsterdam booksellers’ association) has been patchily preserved. The minute books, which date from 1905 to 1952, constitute the oldest and at the same time the most important part of the archive. Most of the material dates from the years 1947-1951.

Archief van de jaargroep Kalydon, later het College Anakreon, over de periode 1961-1971, een van de colleges van de Amsterdamse studentenvereniging Unitas Studiosorum Amstelodamensium (USA).

The archive of the student group Kalydon, later called College Anakreon, during the period 1961-1971. It was one of the boards of the student union Unitas Studiosorum Amstelodamensium (USA).

NV De Arbeiderspers, gelieerd aan de arbeidersbeweging, werd opgericht in 1929 en had een keten van zestien boekwinkels waarin vooral de eigen uitgaven aan de man werden gebracht, maar waar ook ruimte was voor uitgaven van andere uitgeverijen. Het archief van de boekwinkels bestaat vooral uit correspondentie van de afdeling boekhandel van De Arbeiderspers met de filialen in het land. In 1970 werden de boekwinkels door De Arbeiderspers verkocht.

NV De Arbeiderspers, associated with the Labour Movement, was founded in 1929 and had a chain of sixteen bookshops where both their own publications and books of other publishers were sold. The archive mainly consists of the correspondence of the bookselling department of De Arbeiderspers with the separate shops in the country. De Arbeiderspers sold all the bookshops in 1970.

August Aimé Balkema (1906-1996) was in de jaren 1930 en 1940 boekverkoper en uitgever in Amsterdam, in het Huis aan de Drie Grachten. Tijdens de Duitse bezetting richtte hij de clandestiene uitgeverij Vijf Ponden Pers op, een reeks typografisch zorgvuldig verzorgde klassiekers uit de wereldliteratuur. Na zijn vertrek naar Zuid-Afrika werd het bedrijf overgenomen door G. Postma. Het archief bevat onder meer correspondentie uit de oorlogsjaren met auteurs en typografen, alsmede Balkema's financiële administratie uit die tijd.

August Aimé Balkema (1906-1996) was a publisher and bookseller in the 1930's and 1940's, in the Huis aan de Drie Grachten in Amsterdam. During the German occupation he started a clandestine imprint, the Vijf Ponden Pers, in which classical works from world literature appeared in sound editions. After the war, Balkema left for South-Africa and his business was taken over by his former employee G. Postma. This collection contains correspondence with authors and typographers from the war years, as well as his financial administration of that time.

Het archief is het bedrijfsarchief van een van de grote Nederlandse algemene uitgeverijen, die vanaf 1892 zeer succesvol opereerde. In het fonds van Becht namen kinderboeken een belangrijke plaats in, evenals Scandinavische auteurs. In 1969 ging Becht samen met de uitgeverij J.H. de Bussy, die een sterk en serieus non-fictiefonds voerde. De uitgeverijen Van Campen en Ruys maakten deel uit van de uitgeverij van De Bussy. Het archief omvat materiaal uit de beginperiode van de uitgeverij, veel correspondentie en productiedossiers, beide uit latere perioden.

This is the business archive of one of the Netherlands’ major general publishers, which was very successful from the time of its establishment in 1892. Children’s books and Scandinavian authors ranked high on Becht’s publishing list. In 1969 Becht merged with J.H. de Bussy, a publisher who had built a strong and significant non-fiction list. The publishing firms of Van Campen and Ruys were part of De Bussy’s publishing house. The archive contains materials from the early years of the firm, as well as a great deal of correspondence and production files, the latter two dating from later times.

Het archief van het antiquariaat en veilinghuis Beijers (1865-2005) geeft een gedetailleerd inzicht in het functioneren van een internationaal vermaarde firma, waarvan de reputatie terug te voeren is op de bijzondere kwaliteit van de geveilde boeken en (privé)bibliotheken.

The archive of Beijers rare book dealer and auction house (1865-2005) provides a detailed picture of the way an internationally renowned firm functioned. Its fame relies on the extraordinary quality of the auctioned books and libraries, including private ones.

De Amsterdamse vereniging Beny Berith Bebeth Jacob werd in 1881 opgericht en werd, waarschijnlijk wegens de slechte financiële situatie, in 1936 ontbonden. De doelstelling van de vereniging was het houden van godsdienstoefeningen volgens de regels van de joodse riten. Het archief geeft een goed overzicht van de werkzaamheden van de vereniging. Het materiaal bestaat uit agenda's en verslagen van vergaderingen met de daarbij behorende aantekeningen. Verder bevat het archief onder andere correspondentie, kasboeken en ledenlijsten.

The Amsterdam association Beny Berith Bebeth Jacob was established in 1881 and dissolved in 1936, probably as a result of the unfavourable financial climate. The objective of the Association was to hold religious services in accordance with Jewish rites. The archive provides a good overview of the Association's activities. The material consists of agendas and reports from meetings with accompanying notes. The archive also contains correspondence, cashbooks and membership lists.

Het archief bevat de correspondentie die vanaf 1880 door de conservatoren van de Bibliotheca Rosenthaliana is gevoerd, alsmede het redactiearchief van het tijdschrift Studia Rosenthaliana. Door de toename van digitale correspondentie en door universitaire reorganisaties groeit het papieren archief inmiddels nog slechts in beperkte mate.

The archive contains the correspondence carried out by the curators of the Bibliotheca Rosenthaliana since 1880 and also the editorial archive of the magazine Studia Rosenthaliana. The increase in digital correspondence, coupled with the reorganisations that have taken place within the university itself, mean that further growth of the paper archive is limited.

De Bibliotheca Rosenthaliana herbergt de verzameling joodse boeken van de Bijzondere Collecties. De basis voor de bibliotheek werd gelegd door Leeser Rosenthal (Nasielsk 1794 - Hannover 1868), die bij zijn dood een collectie naliet van zo'n 6.000 banden. In de jaren na zijn dood hebben zijn erven tevergeefs getracht de collectie te verkopen. Uiteindelijk heeft de familie de bibliotheek in 1880 aan de gemeente Amsterdam geschonken. Tot de Eerste Wereldoorlog werd de uitbreiding van de bibliotheek gefinancierd uit fondsen die door de familie ter beschikking werden gesteld; daarna nam de Universiteitsbibliotheek de kosten op zich. Eenmaal in Amsterdam ontwikkelde de collectie zich van een Duitse Verlichtingsbibliotheek tot een algemene bibliotheek over de joodse geschiedenis en cultuur, met werken in alle talen waarvan joden zich in de loop der eeuwen hebben bediend. De bibliotheek omvat inmiddels ongeveer 100.000 werken. In de loop van de 130 jaar die de bibliotheek zich in de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam bevindt, is de geschiedenis van het Nederlandse Jodendom het belangrijkste zwaartepunt geworden.

The Bibliotheca Rosenthaliana houses the Special Collections Department's Jewish book collection. The basis of the library was formed by the collection of Leeser Rosenthal (Nasielsk 1794 - Hanover 1868), which amounted to 6,000 volumes at the time of his death. In the years following his death, his heirs tried – unsuccessfully – to sell the collection. The family finally bequeathed the library to the City of Amsterdam in 1880. Up until the First World War, the library was expanded on the basis of funds made available by the family; after this time the University bore the costs itself. From being a library of German enlightenment, once it arrived in Amsterdam the Rosenthaliana developed into a general library of Jewish history and culture, with works in every language used by Jews throughout the centuries. By now the library contains around 100,000 works. In the 130 years that the library has been in Amsterdam, its main focus has become the history of Dutch Jewry.

De wereldwijde organisatie B'nai B'rith heeft haar oorsprong in Amerika. De belangrijkste reden voor de oprichting in 1843 was het creëren van wederzijds begrip en respect tussen de verschillende joodse bevolkingsgroepen en het verhogen van de levensstandaard. Deze doelstelling wordt tot op heden in acht genomen. Het archief van de loge B'nai B'rith Hilleel, die in 1923 in Amsterdam werd opgericht, beslaat alleen de naoorlogse periode tot eind jaren vijftig. Het bevat voornamelijk financiële stukken zoals begrotingen, jaarverslagen en jaarrekeningen.

B'nai B'rith is a worldwide organisation that originated in the United States. Founded in 1843, its main objective was to foster understanding and respect between the various Jewish communities and to raise their standard of living. These continue to be the organisation's objectives to this day. The archive of the B'nai B'rith Hilleel lodge, established in Amsterdam in 1923, covers only the post-war period up until the late 1950s. It consists primarily of financial papers, including annual reports and annual accounts with budgets.

Henriette Boas (1911-2001) was classicus en schrijfster. In de periode 1940-1947 werkte ze in Londen als vertaalster en omroepster voor de Nederlandse tak van de BBC. Hierna vertrok ze naar Israël waar ze tot 1951 woonde. Terug in Nederland werkte ze als correspondente voor The Jerusalem Post en Ha-aretz. Van 1959 tot 1981 gaf ze les in Grieks en Latijn op diverse middelbare scholen. Ook schreef Boas voor enkele Nederlands-joodse bladen, waaronder Hakehilla, Kolenoe en Aleh en schreef ze zeer veel brieven naar Nederlandse dag- en weekbladen. Het archief van Henriette Boas bestaat grotendeels uit de correspondentie die ze voerde met familie, vrienden en redacties van diverse dag- en weekbladen. Ook zijn er aantekeningen en persoonlijk archiefmateriaal.

Henriette Boas (1911-2001) was a classical scholar and author. From 1940 to 1947 she worked in London as a translator and presenter for the Dutch branch of the BBC. Afterwards she went to Israel where she lived until 1951. Back in the Netherlands she worked as a correspondent for The Jerusalem Post and Ha-aretz. From 1959 to 1981 she taught Greek and Latin at several secondary schools. Boas also wrote articles for a few Dutch-Jewish magazines, including Hakehilla, Kolenoe and Aleh and many letters to Dutch newspapers and magazines. The Henriette Boas archive consists mainly of correspondence she had with family and friends and with editors of various newspapers and magazines. Besides this, there are notes and personal material.

Enkele archiefstukken geschonken door de dochter van Piet Bogaard, de oprichter van Uitgeverij Het Spectrum, over de uitgeverij.

A number of archival items on Uitgeverij Spectrum, donated by the daughter of the firm’s founder Piet Bogaard.

Collectie werken uit de bibliotheek van de Bolland-Stichting met betrekking tot het hegelianisme en neo-hegelianisme in Nederland.

A collection of works from the library of the Bolland Foundation on Hegelianism and Neo-Hegelianism in the Netherlands.

Bedrijfsarchief van de boekbinderij Elias P. van Bommel, die van 1886 tot 1974 gevestigd was te Amsterdam. Van Bommel combineerde een omvangrijke productie van partijbindwerk voor grote Nederlandse uitgevers met een hoge kwaliteit van het bindwerk.

The records of the book bindery Elias P. van Bommel, which was established in Amsterdam from 1886 to 1974. Van Bommel managed to combine a large output of binding for major Dutch editors with a high quality.

Het archief van de firma Bookimpex (1959-1994), importeur en verkoophandel van boeken, geeft inzicht in de jarenlange juridische strijd waarin het bedrijf als niet erkende boekhandel verwikkeld was met de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels over het verkopen van boeken onder de vaste boekenprijs.

The archive of Bookimpex (1959-1994), a firm of book importers and vendors, sheds light on the long-term legal battle in which the non-accredited book company was involved against the Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels (association for the promotion of booksellers’ interests) for selling books below the fixed book price.

Ben Bos (Amsterdam 1930) is een Nederlands grafisch ontwerper die veel heeft betekend voor het ontwerpbureau Total Design. Na eerst bij Ahrend een kleine tien jaar te hebben gewerkt en via een avondopleiding een diploma te hebben gehaald, heeft Bos zich kunnen ontwikkelen tot een veelzijdige grafisch ontwerper. Bij Total Design komt dit uiting in de hoeveelheid huisstijlen die hij samen met zijn ontwerpteam heeft verzorgd en in de klanten die hij met zich meenam na zijn vertrek. Zijn functionele aanpak met veel kleur had ook succes in zijn freelancebedrijf FORMatie2. Het archief geeft een goed beeld van het leven van Bos, niet alleen als grafisch ontwerper bij Total Design, maar ook daarbuiten.

Ben Bos (Amsterdam 1930) is a Dutch graphic designer, who has been of great importance for the design firm Total Design. After having spent almost ten years as an employee at Ahrend and successfully attending night school, Bos was able to develop into a versatile graphic designer. The results of his success at Total Design are visible in the amount of corporate styles he and his designing team produced and in the customers who stayed true to Bos after he left Total Design. His functional approach and the use of colour also proved to be successful in his freelance company FORMatie2. The archive gives a good impression of Bos' life, not only as a graphic designer at Total Design but also of other areas of his life.

Uitgeverij Van Breda was een familiebedrijf van Aart van Breda (1913-1972) en zijn vrouw Catharina van Breda-de Vries (1912-1992), gespecialiseerd in kinderboeken. De boeken werden voornamelijk uit het Engels vertaald, maar Aart van Breda schreef en illustreerde zelf ook kinderboeken. Catharina van Breda deed vooral de zakelijke kant van het bedrijf. Het archief bestaat uit financiële administratie, fondsboeken, correspondentie, personalia, tekeningen en vouwmodellen.

Van Breda was a family publishing company of Aart van Breda (1913 – 1972) and his wife Catharina van Breda-de Vries (1912 – 1992). Their list consisted mainly of children's books, which they translated (mainly from English), but Aart van Breda also wrote and illustrated children's books himself. Catharina van Breda concerned herself mainly with the business side of the company. The archive consists mainly of financial administration, books of their list, correspondence, personal documents, drawings and folding models.

Marcel Henri Bregstein was vanaf 1934 hoogleraar in de privaatrechtelijke vakken aan de Nederlandsche Handels-Hoogeschool. Daarna was hij van 1939 tot 1945 hoogleraar Handelsrecht, faillissementsrecht en internationaal privaatrecht en vanaf 1945 tot 1957 hoogleraar burgerlijk recht, recht op de industriële eigendom en burgerlijk procesrecht aan de Universiteit van Amsterdam. In het archief bevinden zich stukken betreffende zijn onderwijsactiviteiten. Daarnaast zijn er ook stukken betreffende lezingen en publicaties.

Marcel Henri Bregstein was Professor of Private Law at the Nederlandsche Handels-Hoogeschool (Netherlands School of Commerce) in Rotterdam from 1934. After that he was Professor of Commercial Law, Insolvency Law and International Private Law at the University of Amsterdam from 1939 to 1945, and Professor of Private Law, Industrial Property Law and Civil Procedure from 1945 to 1957. The archive includes documents concerning his teaching activities as well as lectures and publications.

Het archief is gevormd door Uitgeverij Brill (1848-heden) in Leiden, de opvolger van de firma Luchtmans (1683-1848). Het bedrijf kende drie afdelingen: de drukkerij/zetterij, de uitgeverij en het antiquariaat. De nadruk lag voor het bedrijf zelf op de drukkerij. Het archief heeft betrekking op de jaren 1848-2003. Het is verre van compleet. De uitgaven van Brill waren en zijn met name gericht op oosterse talen, culturen, godsdiensten en geschiedenis. Hierdoor ontstond het zeer uitgebreide letterfonds van de drukkerij met onder meer Chinese karakters en andere oriëntaalse letters.

The collection consists of the archive of the publisher Brill (1848-present) in Leiden, the successor to the publisher Luchtmans (1683-1848) also in Leiden. The company consisted of three sections: the printing and composing room, the publishers and the antiquarian bookshop. The emphasis of the company was on the printing business. The archive concerns the period 1848-2003 and is anything but complete. The Brill publications were and still are primarily oriented towards oriental languages, cultures, religions and history. As a result the company acquired a large and extensive number of typefaces, with among other things, Chinese characters and other oriental fonts.

Het archief van de firma Jan ten Brink Gzn en Jan de Vries (1785-1900) biedt inzicht in het functioneren van een klein maar vooraanstaand, negentiende-eeuws familiebedrijf in het boekenvak.

The archive of the firm of Jan ten Brink Gzn and Jan de Vries (1785-1900) offers an impression of the daily functioning of a small but prominent nineteenth-century family book business.

Salomon Alfred Bruijning groeide op in Suriname, als pleegzoon van de bekende Surinaamse jurist en historicus Philip Abraham Samson (1902-1966) en Hanna Josephine Samuels (1905-1995), de zuster van zijn moeder. In hetzelfde huis woonde een andere zuster, Juliette Erna Samuels (1902-1976). Salomon Alfred Bruijning is zeer betrokken bij de nagedachtenis van zijn oom Ph.A. Samson en zet zich in voor het behoud van diens intellectuele erfgoed. De collectie bestaat uit stukken die komen uit de nalatenschappen van Philip Abraham Samson, Juliette Erna Samuels, Estelle Samuels en uit stukken afkomstig van S.A. Bruijning zelf. De collectie bevat persoonlijke documenten, foto's en stukken betreffende Suriname in het algemeen, de Staten van Suriname en de joodse gemeenschap van Suriname.

Salomon Alfred Bruijning grew up in Suriname, as the foster son of the well-known Surinamese jurist and historian Philip Abraham Samson (1902-1966) and Hanna Josephine Samuels (1905-1995), a sister of Bruijning's mother. Another of his mother's sisters, Juliette Erna Samuels (1902-1976), lived in the same house. Salomon Alfred Bruijning is very closely involved in keeping the memory of his uncle P.A. Samson alive and has dedicated himself to the preservation of his intellectual heritage. The collection consists of items from the estate of Philip Abraham Samson, Juliette Erna Samuels and Estelle Samuels as well as items from S.A. Bruijning himself. The collection contains personal documents, photographs and items about Suriname in general, the States of Suriname and the Jewish community in Suriname.

Derk Buddingh, kostschoolhouder in Den Haag, was medeoprichter van het Nederlands Onderwijzers Genootschap (1842) en de Paedagogische Bibliotheek (1867). Hij sloot zijn loopbaan af als bibliothecaris van wat nu de bibliotheek van de Technische Universiteit in Delft is. Buddinghs brede belangstelling blijkt uit het actieve lidmaatschap van enkele belangrijke culturele instellingen. De collectie, die geheel uit handschriftelijk materiaal bestaat, vormde zijn persoonlijk archief en weerspiegelt zijn activiteiten op het brede terrein van onderwijs en opvoeding, geschiedenis en Nederlandse letterkunde. Het gaat hierbij om brieven, artikelen, lezingen, manuscripten, vertalingen en persoonlijke aantekeningen.

Together with some others Derk Buddingh, director of a boarding school in The Hague, founded the Dutch teachers association ('Nederlands Onderwijzers Genootschap') in 1842 and the Paedagogische Bibliotheek (pedagogic library) in 1867. He ended his career as the librarian of what is nowadays the library of the Delft University of Technology. Buddingh's broad interest appears from the fact that he was also actively involved as a member of a number of important cultural institutions. The collection, which consists entirely of manuscripts, was his personal archive and reflects his activities in the broad areas of history, Dutch literature and in education and upbringing. The material consists of letters, articles, presentations, manuscripts, translations and personal notes.

De collectie S. van der Burg bestaat uit werken betreffende Friesland en de Friese taal en letterkunde, en onderwijs in de Friese taal. Daarnaast bevat de collectie archivalia van verenigingen actief op het terrein van de Friese taal.

The collection brought together by S. van der Burg consists of works relating to Friesland, the Frisian language and literature as well as teaching Frisian. The collection also contains archival materials of societies devoted to the Frisian language.

Het archief bevat de administratie van veilinghuis, antiquariaat, uitgeverij en boekhandel Burgersdijk & Niermans (ca. 1894-1959). Het materiaal in dit archief kan inzicht bieden in (het financiële aspect van) het boekbedrijf in Nederland van het einde van de 19e tot het midden van de 20e eeuw.

The archive contains the administration of auctioneering firm, antiquarian bookshop, publisher and bookshop Burgersdijk & Niermans (ca. 1894-1959). The archival material can give insight in (the financial aspect of) the book trade in the Netherlands from the end of the 19th until the middle of the 20th century.

De Centrale Raad van Vakbonden in het Grafisch- en Boekbedrijf was een samenwerkingsorgaan van bedrijfstakorganisaties in de grafische industrie. De deelnemende bonden traden in 1925 als buitengewone leden toe tot de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels. Daarna vormden zij binnen de Vereeniging de Centrale Raad voor Vakbelangen.

The Centrale Raad van Vakbonden in het Grafisch- en Boekbedrijf (central council of unions in the graphic and book industry) was a collaboration of branch organisations in the graphic industry. The participating unions joined the Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels (association for the promotion of booksellers’ interests) as associate members in 1925, after which they went on to form the Centrale Raad voor Vakbelangen (central council for professional interests) within the association.

Het archief van Circus Kavaljos bevat archiefstukken van zowel de vooroorlogse NV Circus Kavaljos als van de naoorlogse Stichting Kavaljos alsmede promotiemateriaal en plakboeken van beide circussen. Beide circussen ontstonden door het initiatief van Bernard van Leer.

The archive of Circus Kavaljos contains archival documents relating to both the pre-war NV Circus Kavaljos and the post-war Stichting Kavaljos, as well as promotional material and scrapbooks of both circuses. The two circuses were the brainchild of Bernard van Leer.

Stichting Civitas Academica Amstelodamensis (Civitas) werd in 1948 opgericht om de gemeenschapszin, leefomstandigheden en het saamhorigheidsgevoel binnen de Universiteit van Amsterdam te waarborgen en verbeteren. Het merendeel van het archief van Civitas is afkomstig uit de jaren 1960-1978 en bevat onder meer documenten van het dagelijks bestuur, administratie en correspondentie van het eigen tijdschrift Folia Civitatis en verslagen rondom studentenvoorzieningen en studentenhuisvesting. Het archief van Civitas geeft belangrijke inzichten in de idealen en organisatie van een stichting die veel heeft betekend voor het welzijn van studenten aan de Universiteit van Amsterdam.