Scope and Contents
Het archief bevat naast enkele ingekomen brieven (waaronder ook een brief gericht aan de familieleden na zijn overlijden) voornamelijk schriftjes met theologische annotaties en verhandelingen, waaronder de verdediging der stelling: "Godsdienst en Wetenschap bepaald verenigbaar" en aantekeningen bij, alsmede een overdruk van zijn artikelen over Algemene Talmudische Principiën en Juda Halevie. Verder is er nog een pak losse blaadjes met notities.
Dates
- 1886-1930
- Majority of material found within 1886-1917
Creator
- Wagenaar, L. (Lion), 1855-1930 (Person)
Language of Materials
Nederlands en Hebreeuws
Conditions Governing Access
Het archief is gedigitaliseerd en online raadpleegbaar via de inventaris. De originele documenten worden in principe niet ter inzage gegeven.
Conditions Governing Use
Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.
Indien in uitzonderlijke gevallen toch toestemming verkregen is om originele documenten te raadplegen, wordt het materiaal alleen ter inzage gegeven.
Biographical / Historical
De op 22 september 1855 in Amsterdam geboren Lion Wagenaar volgde zijn religieuze opleiding aan het Nederlands-Israëlitisch Seminarium (NIS), onder leiding van rector dr. Joseph Dünner. Door Dünners reorganisatie van het NIS in 1862 volgden alle studenten die tot rabbijn werden opgeleid ook onderwijs aan het gymnasium en de universiteit. Hiervoor moesten zij minimaal het kandidaatsexamen in de klassieke letteren hebben afgesloten. Ook Wagenaar haalde in 1880 deze moree-titel nieuwe stijl. Als meest begaafde leerling van Dünner kreeg Wagenaar aansluitend op het examen een baan aangeboden als conrector bij het Seminarium. In 1883 trouwde Wagenaar met Helene Wormser. Uit dit huwelijk werden drie zoons en twee dochters geboren. In 1886 verruilde Wagenaar deze baan voor een functie als opperrabbijn van het synagogaal ressort Friesland. Het pastoraal-halachische werk beviel Wagenaar zo goed dat hij in 1895 besloot om verder te gaan met dit werk, maar dan in de functie van opperrabbijn van ressort Gelderland. Gedurende de jaren als rabbijn ondervond Wagenaar het belang van goed godsdienstonderwijs. In 1918 keerde Wagenaar terug naar Amsterdam en naar het NIS, ditmaal in de functie van rector. In zijn jaren als rector schreef Wagenaar enkele leerboeken voor het joodse onderwijs en artikelen in joodse periodieken. Wagenaar bleef rector van het NIS tot aan zijn dood op 4 juni 1930 in Amsterdam.
Extent
0.12 meter
Abstract in Dutch
Lion Wagenaar werd in 1855 in Amsterdam geboren. Als zeer begaafde student sloot Wagenaar zijn opleiding aan het Nederlands-Israëlitisch Seminarium, onder leiding van rector dr. Joseph Dünner, af met de graad van moree. Op 25-jarige leeftijd werd Wagenaar conrector bij het Seminarium, maar koos na zes jaar toch voor een pastoraal-halachische baan als opperrabbijn van het synagogaal ressort Friesland en daarna van Gelderland. De jaren als opperrabbijn beïnvloedden Wagenaars ideeën over goed godsdienstonderwijs. In 1918 keerde hij terug naar het Nederlands-Israëlitisch Seminarium, ditmaal in de functie van rector, die hij tot zijn dood in 1930 zou vervullen. Het archief bevat naast enkele ingekomen brieven voornamelijk schriften en losse bladen met (theologische) aantekeningen.
Abstract in English
Lion Wagenaar was born in Amsterdam in 1855. A gifted student, Wagenaar concluded his studies with a moré diploma from the Amsterdam Rabbinical Seminary, which was headed by Rector Joseph Dünner. Wagenaar was appointed vice-rector of the seminary at the age of 25, but after six years, opted for a pastoral Halakhic job as chief rabbi for the synagogue district of Friesland, and later for Gelderland. His years as chief rabbi influenced his ideas about good religious education. He returned to the Amsterdam Rabbinical Seminary in 1918, this time as rector, a position he held until his death in 1930. In addition to several incoming letters, the archive consists largely of notebooks and individual sheets of theological and other notes.
Physical Location
Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Immediate Source of Acquisition
Het archief werd verworven door de Bibliotheca Rosenthaliana, die onderdeel uitmaakt van het Allard Pierson. Nadere gegevens zijn niet beschikbaar.
Appraisal
Dit archief geeft nader inzicht in de religie- en vroomheidsgeschiedenis van het Nederlandse jodendom vanuit het perspectief van het rabbinaat als het religieuze establishment.
Accruals
Aanvullingen zijn niet te verwachten.
Bibliography
- Rena Fuks-Mansfeld (red.).
Wagenaar, Lion
. In: Joden in Nederland in de twintigste eeuw. Een biografisch woordenboek. Utrecht, 2007, p. 334, 335. - .
De organisatiestructuur van joods Nederland
. In: Joden in Nederland in de twintigste eeuw. Een biografisch woordenboek. Utrecht, 2007, p. xv-xvii. - . Memorboek. Platenatlas van het leven der joden in Nederland van de middeleeuwen tot 1940. Baarn, 1974, p. 376.
- Joods Biografisch Woordenboek (geraadpleegd op 01-03-2011).
- Joods Historisch Museum (geraadpleegd op 01-03-2011).
Processing Information
Deze archiefbeschrijving is in 2009 tot stand gekomen in het kader van het project Online inventarissen van Nederlands-Joodse archiefcollecties. Het project is uitgevoerd in samenwerking met het Menasseh ben Israel Instituut voor joodse studies. In het kader van dit project is het archief in 2010 passief geconserveerd.
In 2015 is het archief geïnventariseerd en gedigitaliseerd.
- Amsterdam (stad)
- Archives
- Friesland
- Gelderland
- Jews
- Joden
- Jodendom
- Judaism
- Leeuwarden (stad)
- Manuscripts
- Nederland
- Netherlands
- Netherlands -- Amsterdam
- Netherlands -- Leeuwarden
- Personal correspondence
- Rabbijnen
- Rabbis
- Wagenaar, L. (Lion), 1855-1930
- aantekeningen
- archieven (collecties)
- brieven (correspondentie)
- manuscripten
- notes
- Title
- Inventaris van het archief van Lion Wagenaar (1886-1930)
- Author
- R. Boertjens en C.T. Fruchaud
- Date
- 2020
- Description rules
- International Standard for Archival Description - General
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Latin
- Language of description note
- Nederlands
- Edition statement
- eerste versie 2011, tweede herziene versie 2020
Repository Details
Part of the Allard Pierson Repository
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland