Skip to main content

Archief van Pieter J. Schroevers

 Fonds
Identifier: UBA751

Scope and Contents

Het archief bestaat voornamelijk uit series biologische waarnemingen met veel tekeningen, vooral van Nederlandse water micro-organismen. Ook bevat het correspondentie, rapporten, aantekeningen voor artikelen, lezingen en colleges, en muzieknotities. Naast kopieën van artikelen en tekeningen van Schroevers, bevat het ook veel originelen en aantekeningen op het gebied van de ecologie. Veel hiervan is nooit uitgewerkt of gepubliceerd. Eén inventarisnummer bevat ouder materiaal, geschonken aan Schroevers door professor Heimans en met tekeningen van Herman Gorter.

Dates

  • 1917-2017
  • Majority of material found within 1969-1990

Creator

Language of Materials

Nederlands

Conditions Governing Access

Het archief is toegankelijk voor onderzoek.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.

Het materiaal wordt uitsluitend ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

Pieter Johannes Schroevers (1930-2016) werd geboren in Oude Niedorp, waar hij als kind een grote liefde ontwikkelde voor de natuur en de muziek. Hij was een actief lid van de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie (NJN) en studeerde biologie aan de Gemeentelijke Universiteit in Amsterdam. Hij studeerde af bij professor Jacob Heimans, toen de belangrijkste sieralgenkenner in Nederland, en raakte geïnteresseerd in fytoplankton. Hij begon begin jaren zestig als fytoplanktonspecialist bij het RIVON (Rijksinstituut voor Veldbiologisch Onderzoek ten behoeve van het Natuurbehoud), op dat moment een afdeling van het Staatsbosbeheer. In die functie deed hij typologisch onderzoek in Nederlands oppervlaktewater. Hij schreef rapporten die hij rijk illustreerde met zijn tekeningen van waterorganismen. Vanwege zijn kennis en visie werd hij voorzitter van de Werkgroep Biologische Waterbeoordeling (nu de Werkgroep Ecologisch Waterbeheer). Onderzoekers werkten in die tijd met hun eigen ontwikkelde beoordelingssystemen en hij werd gezien als de theoreticus die eenheid in deze systemen zou kunnen brengen. Zelf was hij daarmee begonnen met zijn ‘handleiding voor de beoordeling van water aan de hand van plantaardige mikro-organismen‘ (1971). Hij gaf de aanzet voor een handboek dat in 1977 verscheen. Het was een grote stimulans voor de toepassing van biologische methoden in het waterkwaliteitsonderzoek en een belangrijke voorloper van latere systemen. Uiteindelijk voelde hij zich meer landschapsecoloog dan hydrobioloog en was dan ook betrokken bij de oprichting van de Werkgemeenschap Landschapsecologisch Onderzoek in 1972.

Schroevers en zijn vrouw Marieke waren ook activist. In 1970 waren ze betrokken bij de Week van de Aarde, georganiseerd door Aktie Strohalm, die wees op de samenhang tussen milieuproblemen en het groeiaspect in het productiesysteem. In 1971 was hij medeoprichter van de Stichting Aarde, een samenwerkingsverband van mensen uit de reclamewereld en Strohalm. Namens de Stichting Aarde, had Pieter zitting in de Raad voor Milieudefensie (RMD), bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1971 was hij kandidaat voor de Kabouterpartij. Hij was ook lid van de Stroomgroep Stop Kalkar en de Werkgroep Kritiese Biologie; hij hield lezingen en schreef artikelen. Zijn activiteiten voor Aktie Strohalm stonden vaak op gespannen voet met zijn werk bij een instituut dat loyaal was aan de opdrachtgever: de overheid waar Pieter veel kritiek op had. Dat leidde tot spanningen; in 1990, zestig jaar oud, ging hij met pensioen.

Na zijn pensionering ging hij door met activiteiten op het gebied van natuureducatie en het geven van lezingen voor studenten.

Extent

ca. 5,5 meter

Abstract in Dutch

Het archief van P.J. Schroevers is een onderdeel van de collectie van de Heimans en Thijsse Stichting te Amsterdam. Het bevat stukken op het gebied van zijn werkgebieden: de hydrobiologie en ecologie. Op deze gebieden was hij een belangrijk theoreticus en actievoerder. Hij was werkzaam bij het RIVON (Rijksinstituut voor Veldbiologisch Onderzoek ten behoeve van het Natuurbehoud) en was lid van de Werkgroep Biologische Waterbeoordeling (nu de Werkgroep Ecologisch Waterbeheer) en de Werkgemeenschap Landschapsecologisch Onderzoek.

Abstract in English

The archive of P.J. Schroevers is part of the collection of the Heimans en Thijsse Stichting in Amsterdam. It contains material pertaining to his fields of work: hydrobiology and ecology. He was a major theoretician and activist in these fields. He worked for the RIVON (Rijksinstituut voor Veldbiologisch Onderzoek ten behoeve van het Natuurbehoud) and was a member of the Werkgroep Biologische Waterbeoordeling (now Werkgroep Ecologisch Waterbeheer) and the Werkgemeenschap Landschapsecologisch Onderzoek. These institutes / work groups all work for the benefit of the environment or the landscape.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Custodial History

De archieven van de Heimans-Stichting en de Stichting Dr. Jac. P. Thijsse-Fonds werden beheerd door de respectievelijke secretarissen (waarvan enkelen tevens penningmeester waren), die de stukken vermoedelijk thuis bewaarden. In 1979 ordende Victor Westhoff, secretaris/penningmeester van beide stichtingen, de archieven en werden ze in bruikleen gegeven aan de Stichting Heimans en Thijsse Bibliotheek en Archief. Bij de start van de inventarisatie in 2014 was al het in de inventaris beschreven archiefmateriaal aanwezig in de kelder van het Hugo de Vries Centrum te Amsterdam waar de Heimans en Thijsse Stichting haar collectie bewaarde. De toenmalige secretaris had geen papieren archivalia van voorgangers in beheer. Hieruit kan worden opgemaakt dat na 1979 steeds statisch geworden archiefmateriaal naar het Hugo de Vries Centrum is overgebracht, zowel van de twee genoemde stichtingen als van de Stichting Heimans en Thijsse Bibliotheek en Archief en de daaruit ontstane Heimans en Thijsse Stichting. De collectie van Schroevers bevond zich bij hem thuis. Bekend is dat hij zelf de kopieën heeft gemaakt die nu een groot deel van de collectie uitmaken.

Immediate Source of Acquisition

In 2014 kwamen de Heimans en Thijsse Stichting en de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam met elkaar overeen dat de stichting al het erfgoedmateriaal in bruikleen zou overdragen aan de Bijzondere Collecties. Tot dit materiaal behoort ook het eigen archief alsmede de archieven van de Heimans-Stichting en de Stichting Dr. Jac. P. Thijsse-Fonds en hun opvolgers.

Appraisal

Pieter J. Schroevers was in de twintigste eeuw een belangrijk denker en actievoerder op het gebied van de hydrobiologie, ecologie en natuurbescherming. Hij heeft voor zijn overlijden de kopieën gemaakt, die nu een flink deel van het archiefmateriaal uitmaken.

Accruals

Aanvullingen op dit archief worden niet verwacht, maar zijn zeker mogelijk.

Existence and Location of Originals

Onbekend is of de originelen van de kopieën in de collectie nog bestaan.

Related Materials

Separated Materials

Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam heeft een archief van Schroevers, vooral betreffende zijn rol als milieuactivist (1970-1979).

Bibliography

  • Herman van Dam, ´In memoriam Pieter Schroevers (1930-2016)’, in: Nieuwsbrief Werkgroep Ecologisch Waterbeheer, april 2017, p. 14-19. Internet, geraadpleegd op 28-05-2022
  • Chris Maas Geesteranus, ‘Inspirerende personen : Pieter Schroevers’, in: Bronnen NME. Internet: geraadpleegd op 28-05-2022
  • Pieter Schroevers (Wikipedia). Internet: geraadpleegd op 28-05-2022

Processing Information

Het archief van Pieter J. Schroevers was onderdeel van de collectie van de Heimans en Thijsse Stichting. In 2015 heeft Erik Zevenhuizen er een plaatsingslijst van gemaakt. Bij het beschrijven van een aantal deelcollecties van de collectie van de Heimans en Thijssestichting is in 2022 vanwege de omvang van dit deelarchief besloten dit als zelfstandig archief op te nemen en er een inventaris van te maken. De stukken zijn herordend. Er is geen materiaal vernietigd.

Title
Inventaris van het archief van Pieter J. Schroevers, 1917-2017
Author
Meyltje van Aalst
Date
2022
Description rules
Describing Archives: A Content Standard
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland