Skip to main content

Collectie kerkmuziek van Willem Mudde

 Collection
Identifier: UBA729

Scope and Contents

De collectie kerkmuziek van Willem Mudde betreft de privéboekencollectie van de beroemde kerkmusicus Willem Mudde. De collectie bestaat uit 16 meter aan Nederlands-, Duits-, Frans- en Engelstalige boeken over kerkmuziek in de breedste zin van het woord. Met name het grote aantal Duitstalige boeken illustreert de Lutherse kerkmuziektraditie waar Mudde zijn inspiratie uit putte.

Grofweg is de collectie onderverdeeld in verschillende onderwerpen zoals: muziek, liturgie, theologie, Luther en lutheranisme, geschiedenis en etnografie. Deze boeken zijn afkomstig uit de jaren 1772-1985, maar het merendeel uit de periode betreft de jaren 1900-1980. Ook is er in de collectie een map opgenomen van de firma Eijsbouts Lips N.V. Nederlandse Klokkengieterij met foto’s, correspondentie over onderhoud en grafieken van toonopnames uit de periode rond 1952-1956.

Dates

  • 1772-1985
  • Majority of material found within 1900-1980

Creator

Language of Materials

Nederlands, Duits, Engels en Frans

Conditions Governing Access

De collectie is toegankelijk voor onderzoek.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.

Het materiaal wordt uitsluitend ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

Op 25 oktober 1909 werd Willem Mudde geboren in Amsterdam. Hij kreeg zijn eerste orgellessen van Willem Créman in de Oude Kerk in Amsterdam. Vervolgens kreeg hij in Amsterdam les van Jan Zwart, die organist was bij de Lutherse Kerk aan de Kloveniersburgwal. Zwart zette zich sterk in voor de popularisering van orgelcultuur en onderzoek naar het verleden van Nederlandse orgelcultuur, waarmee hij ook de interesse van Mudde wist te trekken. In 1927 werd Mudde op 18-jarige leeftijd benoemd tot organist van de Lutherse Kerk in Purmerend. Vervolgens zou hij achtereenvolgend in Hilversum (1932), Amsterdam (1937), Utrecht (1942) en Den Haag (1966) als organist aangesteld worden.

Geïnspireerd door het onderzoek van zijn voormalig leermeester Jan Zwart, begon Mudde in de jaren dertig zich ook meer op theoretisch gebied te ontwikkelen en te onderscheiden. Bijvoorbeeld door het lezen van werken van de Duitse theoloog Oskar Sölngen, waarin de idealen van de Duitse lutherse kerkmuziekvernieuwingsbeweging hem erg aanspreken. In 1942 vertrok Mudde naar Duitsland om te studeren bij de voornaamste vernieuwers van deze kerkmuziek. Geïnspireerd kwam hij terug om ook de Nederlandse kerken warm te maken voor deze nieuwe visie op kerkmuziek. De theoretische en theologische verschillen waren echter te groot met de bestaande Nederlandse kerkverenigingen waardoor hij de Lutherse Werkgroep voor Kerkmuziek in 1946 oprichtte. Deze werkgroep voor lutherse kerkmuziek onder leiding van Mudde stelde zich ten doel om de kerkmuzikale situatie in Nederland te verbeteren en de vernieuwende lutherse kerkmuziek uit Duitsland te stimuleren. Om dit te verwezenlijken voorzag de werkgroep instructies voor lutherse kerkkoren door bijvoorbeeld Nederlandse teksten op Duitse muziek te zetten, het herinvoeren van bepaalde lutheraanse liederen en de orde van dienst te verbeteren. Tevens organiseerde de werkgroep onder leiding van Mudde studieweken en werd het tijdschrift Musica Sacra uitgegeven.

Hoewel de theologische invloed van deze activiteiten niet heel groot was, bleek de culturele invloed van de lutherse kerkmuziek van Mudde van grote waarde gedurende de tweede helft van de twintigste eeuw. Zo presenteerde hij in Nederland in de jaren vijftig en zestig radioprogramma’s voor de NCRV, was hij leraar aan het Utrechts Conservatorium en de drijvende kracht achter de oprichting van een gedegen kerkmuziekopleiding in de vorm van het Nederlands Instituut voor Kerkmuziek (1978). Ook was hij medeorganisator van diverse internationale congressen en festivals in Nederland, medeoprichter van de Midden Europese Kontaktgroep voor Kerkmuziek (MKEK) in 1970 en was hij voorzitter van de in 1971 opgerichte wereldwijde organisatie Ecclesia Cantans.

Tot het einde van zijn leven bleef Mudde bezig met het promoten, uitvoeren en componeren van kerkelijke muziek. Ook schreef hij in zijn gehele carrière talloze essays voor tijdschriften en handboeken. In augustus 1984 overleed Willem Mudde plotseling in zijn slaap.

Extent

ca. 1000 items

Abstract in Dutch

Deze collectie is afkomstig uit de privécollectie van de Nederlandse organist en kerkmusicus Willem Mudde. De collectie bestaat uit boeken over kerkmuziek in de breedste zin van het woord en bevat boeken in het Nederlands, Duits, Frans en Engels. De collectie is als geheel een bijzondere verzameling boeken over kerkmuziek maar geeft ook waardevolle inzichten in waar Mudde, als een van de bekendste Nederlandse kerkmuzikanten van de twintigste eeuw, zijn inspiratie vandaan haalde.

Abstract in English

This collection was part of the private collection of the Dutch organist and church musician Willem Mudde. The collection consists of books on church music in the broadest sense of the word and contains works in Dutch, German, French and English. As a whole it represents a significant collection of books on church music, but also offers valuable insights in the sources that inspired Mudde, one of the best known Dutch church musicians of the twentieth century.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Other Finding Aids

In 1988 voltooide Clemens Romijn in opdracht van de Protestantse Stichting tot Bevordering van het Bibliotheekwezen en Lectuurvoorlichting in Nederland de catalogus van deze collectie: De collectie Mudde : catalogus van een muziekbibliotheek in het Nederlands Instituut voor Kerkmuziek van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Toentertijd is de collectie geordend op bladmuziek en literatuur.

Custodial History

Willem Mudde liet na zijn overlijden in 1984 zijn boekencollectie na aan het Evangelisch-Luthers Seminarium en de Stichting Lutherse Werkgroep voor Kerkmuziek. In 1986 werd deze collectie in bruikleen gegeven aan het Nederlands Instituut voor Kerkmuziek dat deel uitmaakte van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht.

Immediate Source of Acquisition

De collectie is in bruikleen gegeven aan de Universiteit van Amsterdam door het Nederlands Instituut voor Kerkmuziek. Het is onduidelijk wanneer dat precies is gebeurd.

Appraisal

De collectie sluit aan bij twee omvangrijke collecties in het Allard Pierson: de Bibliotheek van het Evangelisch Luthers Seminarium en de Bibliotheek van de Hersteld Evangelisch Lutherse Gemeente Amsterdam. Daarnaast heeft de collectie raakvlakken met de Bibliotheek van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst. Vanuit de specifieke invalshoek van lutherse kerkmuziek vult de collectie een leemte op.

Accruals

Er worden geen aanvullingen verwacht.

Separated Materials

Deze collectie is slechts een deel van de collectie Mudde. De oorspronkelijke collectie bestond naast de 16 meter aan boeken ook uit bladmuziek, psalm- en gezangboeken en tijdschriften. Dit gedeelte is niet overgebracht naar de Universiteit van Amsterdam en het is onbekend waar dit materiaal na de overdracht van deze boekencollectie is gebleven.

Bibliography

  • J. Hage en M. Brand, ‘Muziek als missie. Over Willem Mudde en zijn betekenis voor de kerkmuziek’. In NTT journal for theology and the study of religion 66 (2012). p. 283-298.
  • W. Mudde, In de hof der evangelische kerkmuziek. Bloemlezingen en voordrachten van Willem Mudde. Heerlen, 1977.
  • Willem Mudde (Wikipedia). Internet: geraadpleegd op 10-11-2021.
  • C. Romijn, De collectie Mudde. Catalogus van een Muziekbibliotheek in het Nederlands Instituut voor Kerkmuziek van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Utrecht, 1988.

Processing Information

De boeken zijn nog niet gecatalogiseerd.

Title
Beschrijving van de collectie kerkmuziek van Willem Mudde, 1772-1985
Author
Bastiaan Schoolmann
Date
2021
Description rules
Describing Archives: A Content Standard
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland