Archief Counterpunch van Françoise Berserik

Françoise Berserik (1949-) is een Nederlands grafisch ontwerper, letterhakker en docent. Berserik studeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, de Hogeschool voor de Kunsten Arnhem en de University of Reading, waar ze zich specialiseerde in typografie en boekontwerp. Ze heeft onder meer boeken ontworpen voor uitgeverijen Querido, de Arbeiderspers, Van Oorschot en de Engelse uitgeverij Hyphen Press. Tijdens het ontwerpproces maakt Berserik geen gebruik van computers.

Als letterhakker maakte Berserik onder meer grafstenen en plakkaten voor de standbeelden van Herman Gorter (Bergen aan Zee), Thorbecke (Zwolle) en Willem van Oranje (Parijs). Daarnaast doceert ze sinds 1996 letterhakken aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. In 2007 startte ze haar eigen uitgeverij, genaamd Erven Berserik Uitgeverij, met onder meer boeken over haar vader, de schilder Hermanus Berserik.

In 1991 bracht Berserik letterontwerper Fred Smeijers (1961-) in contact met uitgever en redacteur Robin Kinross van Hyphen Press. Daarbij werd ook het manuscript van het boek Counterpunch: making type in the sixteenth century, designing typefaces now besproken. Vijf jaar later, in 1996, verscheen dit boek, waarvoor Berserik het ontwerp verzorgde.

In Counterpunch beschrijft typograaf Smeijers hoe zestiende-eeuwse technieken voor het maken van drukletters van invloed zijn geweest op hedendaagse technieken, en welke culturele en technische aspecten hiervoor verantwoordelijk waren. In dit werk betoogt hij verder hoe de ‘counterpunch’-methode essentieel was voor het waarborgen van de vorm, en voor de herhaling en productiesnelheid van een systematisch ontwerp. Voor zijn onderzoek heeft Smeijers zichzelf het stempelsnijden geleerd. Het lettertype dat in Counterpunch wordt gebruikt is zijn eigen Renard.

Recensies prezen de manier waarop dit boek lessen uit het verleden relevant en inzichtelijk maakt voor de hedendaagse ontwerppraktijk. Ook Berseriks ontwerp van het boek kon rekenen op lovende reacties.