Collectie boekomslagen Hard Werken van Bert Bakker
Scope and Contents
De collectie bevat ca. 350 boeken die rond de periode 1977 tot en met 1992 gepubliceerd zijn door uitgeverij Bert Bakker en waarvan de omslagen zijn ontworpen door Hard Werken.
Dates
- ca. 1977-1992
Creator
- Bakker, Bert, 1942- (Person)
Language of Materials
Nederlands
Conditions Governing Access
De collectie is toegankelijk voor onderzoek.
Conditions Governing Use
Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.
Het materiaal wordt uitsluitend ter inzage gegeven.
Biographical / Historical
Hard Werken was een collectief van grafisch ontwerpers afkomstig uit Rotterdam. Deze groep kwam tot stand toen in 1979 een groep jonge ontwerpers zich verenigde op de Grafische Werkplaats van het pand Lantaren in Rotterdam. Onder leiding van directeur Willem Kars werd besloten om het tijdschrift Hard Werken op te richten, onder meer om Rotterdam cultureel op de kaart te zetten. In dit tijdschrift konden de Rotterdamse ontwerpers zich op grafisch terrein uitleven en maakten op dat gebied een statement door de anarchistische vormgeving in het blad.
Na de verhuizing in 1980 naar een pand in de Pelgrimsstraat in het havengebied van Rotterdam werd ook besloten tot de oprichting van de Vereniging Hard Werken. Hoewel de leden zelfstandige ondernemers met hun eigen opvattingen bleven, konden ze door structureel samen te werken wel voordeel halen uit het delen van de werkruimte en administratie. Aan het tijdschrift kwam in 1982 een einde, maar als ontwerpbureau bleef het ontwerpen maken voor verschillende opdrachtgevers uit de cultuursector zoals uitgeverij Bert Bakker en het Rotterdams Filmfestival. Vanaf halverwege de jaren tachtig ging het collectief zich meer richten op commerciële mogelijkheden en aanbiedingen.
Met de boekomslagen voor uitgeverij Bert Bakker maakte Hard Werken in de jaren zeventig en tachtig furore bij het grotere publiek. Deze samenwerking kwam tot stand doordat het latere Hard Werken-lid Rick Vermeulen vanaf 1975 werkzaam was bij uitgeverij Bert Bakker. De uitgeverij besloot om voor de vormgeving freelancers in te huren, en kwam zodoende uit bij het eveneens latere Hard Werken-lid Gerard Hadders. Toen de Vereniging Hard Werken in 1980 werd opgericht werd deze vereniging benaderd om in de toekomst een groot gedeelte van Bert Bakkers boekontwerpen te maken. De jonge ontwerpers kregen veel vrijheid van de uitgeverij wat voor die tijd leidde tot ongebruikelijke boekomslagen. Deze omslagen vielen op door hun belettering, kleurstelling en de wijze waarop het beeldmateriaal werd gehanteerd.
Hard Werken maakte vooral boekomslagen voor de fondsen Nederlandse literatuur, non-fictie en vertalingen. Enkele bekende voorbeelden van omslagen die Hard Werken maakte voor Bert Bakker zijn: De naam van de roos van Umberto Eco, De Val van Marga Minco en Zorg en de staat van Abram de Swaan. Onder andere voor deze boekontwerpen voor uitgeverij Bert Bakker, die ‘het aanzien van het boek veranderde’, kreeg Hard Werken in 1989 de H.N. Werkmanprijs voor typografie.
Extent
ca. 350 items
Abstract in Dutch
De collectie is afkomstig van de uitgever Bert Bakker en bevat een selectie boekomslagen van paperbacks die door het Rotterdamse ontwerpcollectief Hard Werken werden gemaakt in de jaren zeventig en tachtig van de twintigste eeuw. De boekomslagen vielen op door de belettering, kleurstelling en de wijze waarop het beeldmateriaal werd gehanteerd. Onder andere voor het ontwerpen van deze boekomslagen kreeg Hard Werken in 1989 de H.N. Werkmanprijs voor typografie.
Abstract in English
The collection is derived from Bert Bakker publishing house and contains a selection of paperback covers created by the Rotterdam design collective Hard Werken in the 1970s and 1980s. The paperback covers were notable for their lettering, colours and handling of the visual material. In 1989 Hard Werken received the H.N. Werkmanprijs voor typografie (H.N. Werkman Typography Award) partly for their design of these book covers.
Physical Location
Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Custodial History
De collectie is afkomstig uit het privébezit van Bert Bakker.
Immediate Source of Acquisition
De collectie werd in 2011 geschonken aan de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam door Bert Bakker, voormalig directeur van uitgeverij Bert Bakker.
Appraisal
Het literaire omslag was een vrij traditioneel genre binnen het grafisch ontwerpen. Met de opdrachten van Bert Bakker aan het postmoderne ontwerpcollectief Hard Werken werd dit doorbroken. In de landelijke de Volkskrant waren deze gewaagde omslagen vaker het onderwerp van spot in de bijdragen van de populaire vormgever-columnist Hub Hubben. Deze door Bert Bakker gemaakte selectie geeft een goed beeld van de grafische breedte van de Hard Werken-omslagen: van typografisch experimenteel tot meer beeld gericht.
Accruals
Er worden geen aanvullingen verwacht.
Separated Materials
Bert Bakker schonk ook een kleine collectie affiches en ander efemeer drukwerk van diverse ontwerpers aan het Allard Pierson. Deze nog niet ontsloten collectie heeft geen verband met Hard Werken.
Bibliography
- Hard Werken (Wikipedia). Internet: geraadpleegd op 02-06-2021.
- Joost van den Hooff, ‘Ontwerpen: héél lang denken : Prijs voor Hard Werken dat het aanzien van het Nederlandse boek veranderde’ in Het vrije volk 5 oktober 1989, p. 15. Internet: geraadpleegd op 02-06-2021.
- Ian Horton, Bettina Furnée, Hard Werken. One for All. Amsterdam, 2018.
- Frederique Huygen, ‘Terugblikken op Hard Werken’. Website Stichting Designgeschiedenis Nederland, geraadpleegd op 02-06-2021.
- D. de Kuyper, ‘Hard Werken. Boekomslagen voor Bert Bakker’ in Kunstlicht 10 (1989) p. 21-26.
- 'Stijl, mode en het betere boek : 'Eenvormigheid is als opium voor de geest'', in De Waarheid 9 april 1986, p. 8. Internet: geraadpleegd op 02-06-2021.
Processing Information
De boeken worden bewaard in zuurvrije archiefdozen.
- Title
- Beschrijving van de collectie boekomslagen Hard Werken van Bert Bakker (ca. 1977-1992)
- Author
- Bastiaan Schoolmann
- Date
- 2021
- Description rules
- Describing Archives: A Content Standard
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Latin
- Language of description note
- Nederlands
Repository Details
Part of the Allard Pierson Repository
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland