Scope and Contents
De collectie bestaat voor het grootste deel uit Dagelijks Leven tekeningen. Circa 4.500 tekeningen zijn Vader & Zoon stroken. Verder bevinden zich in de collectie enkele politieke tekeningen, series boekillustraties, erotische tekeningen en schriftjes waar Van Straaten als kind in tekende. Ook is correspondentie bewaard gebleven en enkele fotoboeken. Tussen de Dagelijks Leven tekeningen bevinden zich veel kopieën van zowel tekeningen die aanwezig zijn in het archief als tekeningen die niet aanwezig zijn.
Dates
- 1935-2016
- Majority of material found within 1958-2012
Creator
- Straaten, Peter van, 1935-2016 (Person)
- Timmerman, Els, 1946- (Person)
Language of Materials
Nederlands
Conditions Governing Access
Het archief is toegankelijk voor onderzoek.
Conditions Governing Use
Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.
Het materiaal wordt alleen ter inzage gegeven.
Biographical / Historical
Peter van Straaten (1935-2016) was tekenaar, cartoonist en schrijver. Hij overleed 8 december 2016 op 81-jarige leeftijd. Zijn werk bestaat uit verschillende genres: van politieke tekeningen tot strips, cartoons, literaire en erotische tekeningen. De karakteristieke, krasserige manier van tekenen is direct herkenbaar. Van 1958 tot 2012 tekende Peter van Straaten voor Het Parool, waarvoor hij zijn twee meest bekende cartoons produceerde: Vader & Zoon en Dagelijks Leven. Van Straaten maakte daarnaast ook veel werk voor De Volkskrant en voor NRC Handelsblad. In totaal won hij vijf keer de Inktspotprijs, de prijs voor de beste politieke tekening van het jaar.
De strip Vader & Zoon bestond altijd uit vier plaatjes die Van Straaten met behulp van een sjabloon op papier zette. Het gaat om circa 4500 stroken die tussen 1969 en 1987 verschenen in Het Parool. De strip draaide rond twee karakters: de kalende, rechts-conservatieve, gezette vader en zijn slungelige, linksgeoriënteerde puberzoon. Ze groeiden uit tot het boegbeeld van de generatiekloof in de jaren zeventig en tachtig en werden in vele edities uitgebracht. De strip weerspiegelt verschillende politiek-sociale veranderingen uit de jaren 1960 tot en met 1980, met verwijzingen naar zowel het dagelijks leven als politieke onderwerpen zoals de Koude Oorlog en de legalisering van marihuana.
De Dagelijks Leven tekeningen bestaan uit een enkele tekening en een onderschrift. Deze stonden in Het Parool tussen 1988 en 2012 en werden vanaf 1994 ook jaarlijks in een scheurkalender gepubliceerd, de zogenoemde zeurkalender. Veelal verbeelden deze tekeningen herkenbare situaties op de werkvloer of interacties tussen echtparen of ouders en kinderen.
Els Timmerman (1946) is beeldend kunstenaar en weduwe van Peter van Straaten. Tijdens zijn leven was ze ook betrokken bij zijn werkproces, voornamelijk wat correspondentie betreft; zij deelden een e-mailadres, faxadres en postadres en reageerden soms gezamenlijk.
Extent
10,9 meter
Abstract in Dutch
Dit archief bevat originele tekeningen van Peter van Straaten, schrijver en tekenaar die leefde van 1935 tot 2016. Hij is bekend van de Vader & Zoon strip (1969-1987) en tekeningen van Dagelijks Leven (1988-2012), die dagelijks in Het Parool verschenen. Vanaf 1994 verscheen ook ieder jaar een scheurkalender met deze Dagelijks Leven tekeningen. Daarnaast is Peter van Straaten bekend van zijn politieke cartoons, voornamelijk gepubliceerd in Vrij Nederland, zijn erotische tekeningen, gepubliceerd in verschillende bundels, zijn boekillustraties en zijn columns. Naast originele tekeningen bevat dit archief ook correspondentie, schriftjes uit zijn jeugd en foto’s.
Abstract in English
This archive contains original drawings by writer and cartoonist Peter van Straaten (1935-2016). He is well-known for his Vader & Zoon (Father & Son) comic series (1969-1987) and his daily comic strip Dagelijks Leven (Daily Life), which was published in the Dutch newspaper Het Parool. A daily tear off calendar featuring his Dagelijks Leven drawings was published from 1994. Peter van Straaten is also known for his political cartoons, which were mainly featured in the weekly magazine Vrij Nederland, his erotic drawings, published in several volumes, his book illustrations and his columns. In addition to original drawings, the archive contains correspondence, childhood notebooks and photographs.
Arrangement
De onderdelen van het archief zijn op verschillende manieren ontsloten. De boeken waar de tekeningen van Peter van Straaten in staan, worden in de boekencatalogus van de Universiteit van Amsterdam opgenomen. De Vader & Zoon strips zijn op datum van publicatie ontsloten. De Dagelijks Leven tekeningen zijn door Els Timmerman aangeleverd grofweg gesorteerd op thema en zijn vervolgens door Melissa Bos verder op subthema gesorteerd ter voorbereiding van een tentoonstelling over Peter van Straaten. Deze tekeningen zijn dus op thema ontsloten. De boekillustraties zijn geordend op schrijver en vervolgens op boek. Politieke tekeningen zijn ontsloten eerst op thema en vervolgens chronologisch. Jeugdschriftjes zijn meestal gedateerd en worden dus op chronologische volgorde ontsloten.
Physical Characteristics and Technical Requirements
Voor raadpleging van enkele archiefstukken is speciale apparatuur nodig. Zo bevat dit archief dia’s, DVD’s, een CD, een diskette en een videoband.
Physical Location
Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Custodial History
Peter van Straaten bewaarde vrijwel alle originele tekeningen zelf.
Immediate Source of Acquisition
Het archief van de Vader & Zoon strips is in december 2018 door de weduwe, Els Timmerman, geschonken aan de Universiteitsbibliotheek. De Dagelijks Leven tekeningen en de rest van de collectie zijn in september 2020 door Els Timmerman voor 80% geschonken aan de Universiteit van Amsterdam en voor 20% heeft de Universiteit van Amsterdam het archief gekocht.
Appraisal
Voor de geschiedenis van de Nederlandse strip is dit een belangrijke collectie. Vader & Zoon en Dagelijks Leven zijn twee van de bekendste strips van vaderlandse bodem.
Accruals
Er worden nog enkele aanvullingen verwacht op het archief. Enkele tekeningen bevinden zich nog bij Els Timmerman in huis, maar zij heeft toegezegd dat ze deze nalaat aan het Allard Pierson. Ook zijn nog niet alle foto’s en alle correspondentie overgebracht.
Separated Materials
De politieke tekeningen van Peter van Straaten zijn in het verleden al ondergebracht bij het Persmuseum, zijn literaire tekeningen bij het Literatuurmuseum in Den Haag en de meeste van zijn erotische tekeningen bij het Rijksmuseum.
Bibliography
- E. Timmerman. Peter van Straaten. Wbooks, 1997.
Processing Information
Het archief is in 2021 en 2022 toegankelijk gemaakt met een inventaris. Daarbij zijn dubbele fotokopieën zonder opschrift vernietigd, omdat deze geen waarde toevoegen aan het archief. Tussen de Dagelijks Leven tekeningen bevinden zich veel kopieën. In overleg met de conservator is besloten om die kopieën te bewaren bij de originelen, omdat zij dienen als naslagwerk om de authenticiteit van tekeningen te bepalen en omdat op enkele kopieën interessante informatie geschreven is over publicatiedatum of schenking of verkoop van het origineel aan derden.
- Title
- Inventaris van het archief van Peter van Straaten (1935-2016)
- Author
- M. Bos en J. van Waterschoot
- Date
- 2022
- Description rules
- Describing Archives: A Content Standard
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Latin
- Language of description note
- Nederlands
Repository Details
Part of the Allard Pierson Repository
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland