Skip to main content

Archief van het Tollens-Fonds

 Fonds
Identifier: UBA624

Scope and Contents

Het archief beslaat de jaren 1850-1996. Het bevat grotendeels stukken betreffende het bestuur en de financiën van het Tollens-Fonds. Over deze gehele periode, behalve 1996, zijn er notulen van vergaderingen. De correspondentie bestaat uit externe brieven en uit interne brieven van bestuursleden. De stukken uit de jaren 1850-1910 betreffen voornamelijk handschriftelijk materiaal. De financiële administratie geeft een overzicht van inkomsten en uitgaven van het Tollens-Fonds en verantwoording van de penningmeester.

Het archief geeft inzicht in de taakuitvoering van het Tollens-Fonds met betrekking tot de uitreikingen van de Tollens-prijs en de Jacobson-prijs, en geeft informatie over tegemoetkomingen.

Het archief van het Tollens-Fonds bevat ook archiefstukken van de Stichting van het Willem Kloos Fonds uit de jaren 1920-1959.

Dates

  • 1850-1996

Creator

Conditions Governing Access

De collectie is toegankelijk voor onderzoek.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam. Het materiaal wordt alleen ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

Het Tollens-Fonds werd in 1850 op de zeventigste verjaardag van de in zijn tijd zeer populaire Rotterdamse dichter Hendrik Tollens (1780-1856) opgericht door zijn vrienden. De notariële handeling vond plaats op 20 januari 1851.

Het algemene doel van het fonds werd in de stichtingsakte omschreven als ‘bevordering en ondersteuning van de Vaderlandsche Letterkunde en Dichtkunst’ en ‘ondersteuning van hulpbehoevende betrekkingen van overleden Proza-schrijvers en Dichters’.

Het ontvangen geld belegde het fonds in Inschrijving op het Grootboek der Nationale Werkelijke Schuld. Op 2 juni 1874 meldde het bestuur in de Staatscourant dat het kapitaal zodanig gegroeid was dat overeenkomstig de statuten het moment gekomen was om een of meer uitkeringen aan nabestaanden aan te bieden.

In 1902 besloot het bestuur van het fonds, conform artikel 9 van de statuten, iedere vijf jaar de Tollens-prijs uit te reiken aan een letterkundige die naar het oordeel van de jury van opvallende literaire betekenis was geweest in de afgelopen periode. De Tollens-prijs is de oudste literaire prijs in Nederland.

In 1925 stelde het bestuur van het Tollens-Fonds een tweede vijfjaarlijkse prijs in, de Jacobson-prijs, ter nagedachtenis aan de Rotterdamse koopman Joseph Isidor Jacobson (1835-1921), die vanaf 1887 tot 1917 bestuurslid was geweest. Hij had een legaat geschonken aan het Tollens-Fonds, bedoeld voor een letterkundige prijs. De Jacobson-prijs is bedoeld voor oudere letterkundigen.

Het fonds bestaat nog altijd en zet de uitreikingen voort van de Tollens-prijs en de Jacobson-prijs.

Extent

ca. 0,8 meter

Language of Materials

Dutch; Flemish

Abstract in Dutch

Het Tollens-Fonds werd in 1850 opgericht met het doel de letterkunde en dichtkunst te bevorderen en oudere dichters, schrijvers en hun nabestaanden financieel te ondersteunen. Het archief beslaat de jaren 1850-1996 en bevat notulen van vergaderingen, interne en externe correspondentie, financiële administratie, stukken betreffende tegemoetkomingen en uitreiking van de Tollens-prijs en de Jacobson-prijs, en een aantal kranten, brochures, boeken en foto’s.

Abstract in English

The Tollens Fund was set up in 1850 to promote literature and poetry and to provide financial support to elderly poets, writers and their next of kin. The archive spans the years 1850-1996 and contains minutes of meetings, internal and external correspondence, financial administration, documents on subsidies, the awarding of the Tollens Prize and the Jacobson Prize, as well as a number of newspapers, brochures, books and photographs.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Immediate Source of Acquisition

In januari 1987 zijn vier archiefdozen van het Tollens-Fonds samen met notulenboeken overgedragen aan de Universiteit van Amsterdam door Ernst Braches, in 1977-1988 bibliothecaris van de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam en vanaf 1981 bestuurslid van het fonds. Het archief is in februari 2007 aangevuld met drie archiefdozen uit de collectie van Herman de la Fontaine Verwey (1903-1989), bestuurslid in 1953-1981.

Appraisal

Doubletten van drukproductie en kopieën van jaarverslagen zijn uit het archief verwijderd.

Accruals

Er worden aanvullingen verwacht.

Related Materials

Het Allard Pierson beheert eveneens het archief van G.T.N. Suringar en Hugo Suringar, dat een brief van het Tollens-Fonds bevat.

Separated Materials

Het archief van het Willem Kloos Fonds bevindt zich in het Literatuurmuseum in Den Haag.

Bibliography

  • Hendrik Tollens : Het Tollensfonds (Website: http://www.hettollensfonds.nl/) ; Internet, geraadpleegd 3 april 2020
  • R.W. Poortier. Tollens’ nagalm. Het dichterschap van Hendrik Tollens (1780-1856) in de Nederlandse herinneringscultuur. Proefschrift Universiteit van Amsterdam, 2014

Processing Information

Tijdens de inventarisatie bleek dat het archief geen duidelijke structuur had. De manier waarop het archief was ingedeeld en werd beheerd, varieerde per secretaris. De inventaris is bewerkt met gebruikmaking van het archiefschema met de indeling in stukken van algemene aard, gevolgd door stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen.

Stukken betreffende de financiële administratie en de taakuitvoering van het Tollens-fonds zaten oorspronkelijk bij de correspondentie. Ze zijn tijdens de inventarisatie apart geplaatst in de sub-rubrieken Correspondentie en Boekhouding en financiële verantwoording en de rubriek Taakuitvoering, en zijn op volgorde van datum gelegd. De indeling van de rubriek Taakuitvoering is gebaseerd op aangetroffen mappen omtrent tegemoetkomingen en uitreiking van prijzen in enkele jaren.

Er is een aparte sub-rubriek gereserveerd voor documentatie in de vorm van boeken, krantenknipsels en reclamefolders.

Het archief van het Tollens-fonds bevat archiefstukken van het Willem Kloos Fonds. Deze zijn in de rubriek Gedeponeerd archief opgenomen.

Tijdens de inventarisatie zijn nietjes, paperclips en andere metalen bevestigingen verwijderd. De oude omslagen zijn vervangen door zuurvrije omslagen.

Title
Inventaris van het Archief van het Tollens-Fonds (1850-1996)
Author
Anna Guseva
Date
2018
Description rules
International Standard for Archival Description - General
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland