Skip to main content

Archief van Maurits Uyldert

 Fonds
Identifier: UBA520

Scope and Contents

De journalist, Verwey-biograaf en dichter Maurits Uyldert werkte onder andere bij het Algemeen Handelsblad (1923-1946) waar hij redacteur voor letteren en toneel was. Ook was hij medewerker van het tijdschrift De beweging. Hij schreef een driedelige biografie over Albert Verwey die tussen 1948 en 1959 werd gepubliceerd.

Het archief bevat literair werk (in handschrift, typoscript en proefdruk), correspondentie, kopij voor artikelen, werkmateriaal, personalia en publicaties.

Naast een uitgebreide correspondentie met Albert Verwey en zijn vrouw Kitty van Vloten bevat het archief een autobiografie en manuscripten van het literaire werk van Maurits Uyldert. Het journalistieke werk betreft de artikelen die Uyldert schreef als redacteur voor letteren en toneel bij het Algemeen Handelsblad.

Dates

  • 1774-1970
  • Majority of material found within 1900-1950

Creator

Language of Materials

Nederlands

Conditions Governing Access

De collectie is grotendeels gedigitaliseerd en online raadpleegbaar via de inventaris. De originele documenten worden in principe niet ter inzage gegeven met uitzondering van de verzamelingen krantenknipsels.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.

Indien in uitzonderlijke gevallen toch toestemming verkregen is om originele documenten te raadplegen, wordt het materiaal alleen ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

De journalist, Verwey-biograaf en dichter Maurits Uyldert werd in 1881 in Amsterdam geboren als zoon van Henricus Joannes Uijldert en Henriëtte Elizabet Smit. Zijn vader was handelaar in fabrieksdiamanten. Uyldert volgde middelbaar onderwijs in Hilversum aan het 'Instituut Augusta'. Van 1898 tot 1903 werkte hij op het kantoor van zijn vader en verdiepte zich in de avonduren in de letterkunde. Hij volgde geen universitaire studie maar koos ervoor als autodidact zijn weg in de literatuur te vinden. In deze tijd stuurde hij zijn verzen-cyclus Liefde en dood naar Albert Verwey (1865-1937) en ontstond de vriendschap die tot aan de dood van Verwey zou voortduren.

In 1904 trouwde hij met de schilderes Lotte Mayer. Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren: Ina (1904) en Erik (1908). In 1910 ontstonden huwelijksproblemen en woonde Uyldert enige tijd in bij de familie Verwey in de Villa Nova te Noordwijk en was hij secretaris van Albert Verwey. Hij publiceerde gedichten in De beweging en begon in 1905 met het recenseren van boeken. Na eerst gewerkt te hebben bij de Provinciale Overijsselsche en Zwolse Courant (1911-1912), trad hij als redacteur buitenland in dienst van het dagblad Het Nieuws van den Dag en verhuisde naar Amsterdam, waar hij zijn verdere leven zou wonen. Hij trouwde in 1919 met zijn tweede vrouw Jo Meys. In 1923 werd Uyldert redacteur voor letteren en toneel bij het Algemeen Handelsblad, waaraan hij tot 1946 verbonden zou blijven.

Maurits Uyldert was bevriend met de jong overleden dichter Alex Gutteling en stelde samen met hem de Bloemlezing uit de nieuwste Nederlandsche dichtkunst (1905-1910) samen.

Maurits Uyldert was een toegewijde volgeling van de gezaghebbende dichter Albert Verwey en werkte mee aan het door Verwey opgerichte en geleide culturele tijdschrift De beweging. Hij publiceerde belangrijke studies over zijn leermeester, zoals Over de poëzie van Albert Verwey (1942) en een driedelige biografie. Het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen kende hem daarvoor een rijkssubsidie, later een eregeld toe.

Daarnaast was hij actief als dichter, schreef hij romans, waaronder De reis van Tobias (1947), detectiveverhalen onder het pseudoniem Alfred Bender, toneelstukken, korte verhalen en vertaalde hij werk van onder andere R.L. Stevenson en Hugo von Hofmannsthal. Ook schreef hij een autobiografie (1949).

In 1952 ontving Uyldert de Prijs voor Letterkunde van de Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945.

Maurits Uyldert overleed in 1966 op 85-jarige leeftijd in Amsterdam.

Extent

6.5 meter

Abstract in Dutch

De journalist, Verwey-biograaf en dichter Maurits Uyldert werkte onder andere bij het Algemeen Handelsblad (1923-1946) waar hij redacteur voor letteren en toneel was. Ook was hij medewerker van het tijdschrift De beweging. Hij schreef een driedelige biografie over Albert Verwey die tussen 1948 en 1959 werd gepubliceerd. Het archief bevat literair werk (in handschrift, typoscript en proefdruk), correspondentie, kopij voor artikelen, werkmateriaal, personalia en publicaties. Het archief is van belang voor de bestudering van het Nederlandse journalistieke leven in het interbellum en van het leven en het werk van Albert Verwey en Alex Gutteling.

Abstract in English

The journalist, Verwey biographer and poet Maurits Uyldert worked as a theatre and literature editor for the newspaper Algemeen Handelsblad (1923-1946) and as an editor for the periodical De Beweging. He produced a three-volume biography of Dutch poet Albert Verwey, which was published between 1948 and 1959. The archive includes literary work (manuscripts, typescripts and proofs), correspondence, copy for articles, working material, personal documents and published works. The archive is important for the study of the Dutch journalistic scene in the interwar years, as well as for the life and work of Albert Verwey and the Dutch poet and critic Alex Gutteling.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Custodial History

Het archief is gevormd door Maurits Uyldert.

Immediate Source of Acquisition

Uyldert heeft reeds in 1964 een deel van zijn literaire correspondentie aan de Universiteitsbibliotheek geschonken. In 1972 verzorgde Ina Uyldert de overdracht van het tweede gedeelte van het archief en in 1988 volgde nog een aantal familiedocumenten. Op de eerste schenking rustte een embargo tot 1985. Delen van de tweede schenking waaronder de correspondentie met Kitty Verwey-van Vloten en niet-uitgegeven gedichten en romans waren verzegeld en mochten niet voor 2000 worden ingezien.

Appraisal

Wat het archief interessant maakt is de beschrijving van de krantenwereld in de eerste helft van de twintigste eeuw, in het bijzonder tijdens de Tweede Wereldoorlog. De autobiografie geeft tevens een intrigerend beeld van de wereld der dichters verenigd in het tijdschrift De beweging en de controverses met de dichters behorende bij De nieuwe gids en andere tijdschriften.

Accruals

Het archief is compleet overgedragen.

Existence and Location of Copies

Het archief is in zijn geheel verfilmd met uitzondering van de verzamelingen krantenknipsels, veelal in plakboeken, voornamelijk over opera, toneel en dans.

Related Materials

De Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam beheren eveneens de collecties Albert Verwey en Alex Gutteling.

Processing Information

Het archief is in 2009 geordend en beschreven in een archiefinventaris. Voorafgaand aan de microverfilming zijn de verzegelde pakken geopend en zijn de voor verfilming noodzakelijke reparaties uitgevoerd. Het archief is passief geconserveerd.

De correspondentie tussen Albert Verwey en Maurits Uyldert en hun echtgenotes is beschreven in de CEN.

Title
Inventaris van het archief van Maurits Uyldert (1774-1970)
Author
A.W.F. van der Meer
Date
2015
Description rules
International Standard for Archival Description - General
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland