Skip to main content

Collectie papiermonsters

 Collection
Identifier: UBA452

Scope and Contents

De collectie bestaat uit monsterboeken, vaak in complete sets, prijscouranten en reclamemateriaal van fabrikanten van en handelsbedrijven in papier. Het overgrote deel van het materiaal is afkomstig van Nederlandse bedrijven, zoals G.H. Bührmann, Van Gelder en zonen, Proost Papier en hun rechtsopvolgers; een minderheid is afkomstig van buitenlandse fabrikanten, zoals Strathmore uit de Verenigde Staten of Spalding & Hodge uit het Verenigd Koninkrijk.

Papiermonsterboeken zijn bestemd voor de grafische industrie en - met name vanaf de jaren vijftig - ook voor ontwerpers. Papiergroothandelaren laten met behulp van specimina zien wat leverbaar is. Behalve tekstpapieren en papieren voor zakelijk drukwerk (huisstijlen) bevatten deze publicaties vaak voorbeelden van gekleurde en andere decoratieve soorten. De veranderingen in papiergebruik worden zicht- en voelbaar. Zo verdwijnen bijvoorbeeld de goedkopere, sterk houthoudende soorten in de tweede helft van de twintigste eeuw langzaamaan uit beeld. Aan het eind van die eeuw ontstond er voor boeken een vraag naar ongecoat papier waarop zowel tekst als fotografisch beeld goed is af te drukken. De oudste monsterboeken in de collectie dateren uit de tweede helft van de negentiende eeuw.

Dates

  • ca. 1850-ca. 2010
  • Majority of material found within ca. 1900-ca. 2000

Creator

Language of Materials

Nederlands en Engels

Conditions Governing Access

Voor raadpleging is een bezoekers- of lenerspas van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam vereist.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.

Het materiaal wordt alleen ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

De Bibliotheek van het Boekenvak werd in 1845 opgericht als vakbibliotheek voor leden van de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels. Later werd het verzamelbeleid verbreed tot de documentatie van de geschiedenis van het Nederlandse boekbedrijf. In 1958 werd de bibliotheek in bruikleen gegeven aan de Universiteitsbibliotheek Amsterdam.

In december 1910 nam S.H. de Roos het initiatief tot de oprichting van de Typografische Bibliotheek bij de firma Tetterode. De bibliotheek kreeg een openbaar karakter en een belangrijke pr-functie. Firma's als de American Type Founders Company (Jersey City) en concurrent Joh. Enschedé en Zonen (Haarlem) bezaten inmiddels een dergelijke bibliotheek. De Typografische Bibliotheek, met een museale en een technische collectie, ging eind 1913 open en verzorgde ook tentoonstellingen. In 1971 werd de bibliotheek verkocht aan de Universiteitsbibliotheek Amsterdam.

Erik Cox was grafisch ontwerper in Den Haag maar besloot rond 2005 het grafisch ontwerpen in te ruilen voor een bredere ontwerppraktijk.

Extent

ca. 50 meter

Abstract in Dutch

De collectie papiermonsters bestaat uit (sets) monsterboeken van papier van verschillende fabrikanten en papierhandelaren, de meeste uit Nederland en grotendeels daterend uit de twintigste eeuw. Daarnaast bevat de collectie prijscouranten en reclamemateriaal. In de collectie zijn de verzamelingen van de Bibliotheek van het boekenvak, van de Typografische Bibliotheek en van Erik Cox verenigd.

Abstract in English

The paper specimens collection consists of sets of paper specimen books by various manufacturers and paper dealers, mainly from the Netherlands and largely dating from the twentieth century. The collection also contains price lists and advertising materials. The collection unites the holdings of the Bibliotheek van het Boekenvak (Library of the Book Trade), the Typografische Bibliotheek (the Tetterode collection) and Erik Cox.

Arrangement

De collectie is per bedrijf chronologisch geordend.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Other Finding Aids

  1. Catalogus der bibliotheek van de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels te Amsterdam, deel IV, p. 540-545. 's-Gravenhage, 1934.
  2. Een inventaris van het archief is beschikbaar in het collectiedossier.

Custodial History

Het oudste deel van de collectie is verzameld door de KVB. De verzameling in de Typografische Bibliotheek van de firma Tetterode is daar later aan toegevoegd. Beide organisaties verzamelden om de geschiedenis van de typografie te documenteren. Erik Cox verzamelde het materiaal voor zijn praktijk als grafisch ontwerper. De Bijzondere Collecties hebben incidenteel materiaal aan de collectie toegevoegd.

Immediate Source of Acquisition

Een deel van de collectie is verworven als onderdeel van het bruikleen van de Bibliotheek van het Boekenvak. Deze werd in 1958 in langdurig bruikleen gegeven aan de Universiteitsbibliotheek Amsterdam. In 2006 werd de gehele bibliotheek eigendom van de Stichting Bibliotheek van het Boekenvak.

Een ander deel van de collectie is verworven als onderdeel van de Typografische Bibliotheek van de Lettergieterij Amsterdam, voorheen N. Tetterode. De collectie werd in 1971 door de Universiteitsbibliotheek aangekocht.

De collectie van Erik Cox is in 2005 door de verzamelaar aan de Bijzondere Collecties geschonken.

Daarnaast is de collectie door de Bijzondere Collecties aangevuld met overeenkomstig materiaal uit andere collecties.

Appraisal

Dubbele exemplaren zijn verwijderd.

Accruals

De collectie wordt incidenteel aangevuld met nieuwe papiermonsters.

Related Materials

Een deel van de collectie maakt deel uit van het bruikleen van de Stichting Bibliotheek van het Boekenvak . De Bijzondere Collecties beheren eveneens de papierhistorische collectie Labarre evenals een collectie sierpapier in de collectie Tetterode .

De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag beheert eveneens een grote collectie papiermonsters en monsterboeken.

General

Stukken kunnen online worden aangevraagd bij de collectiebeheerder.

Processing Information

Voor zover de collectie is verworven van de KVB, was die in 1934 beschreven in de gedrukte catalogus van de bibliotheek van de KVB. Later is de collectie aangevuld met materiaal uit de Typografische Bibliotheek en uit andere collecties van de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. De collectie is in 2013 en 2014 opnieuw geïnventariseerd. Daarbij zijn de doubletten verwijderd.

Title
Inventaris van de collectie papiermonsters (circa 1850-circa 2010)
Author
M.S. Polak
Date
2014
Description rules
International Standard for Archival Description - General
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland