Skip to main content

Archief van Ben Bos

 Fonds
Identifier: UBA442

Scope and Contents

Het materiaal in het archief van Ben Bos is zeer divers en bevat naast enkele persoonlijke stukken – waaronder foto's, stukken over zijn jeugd, diensttijd, opleidingen, en dergelijke – vooral stukken die te maken hebben met zijn carrière als grafisch ontwerper. Het archief bevat met name eindproducten, bij enkele opdrachten zijn ook ontwerptekeningen, documentatie en correspondentie bewaard gebleven. Ook zijn een aantal pakken correspondentie en documentatie aanwezig die niet per opdrachtgever gesplitst zijn. Het archief bevat veel huisstijldrukwerk, briefpapier, brochures, folders, jaarverslagen, daarnaast ook affiches en enkele productverpakkingen. Verder veel publicaties, geschreven door Ben Bos zelf en verzamelde publicaties over hem en zijn werk. Ook is veel beeldmateriaal overgedragen. In de vorm van dia-opnamen van ontwerpen, maar ook foto’s van diverse onderwerpen - Ben Bos was zelf een actief fotograaf.

Dates

  • 1934-2017
  • Majority of material found within 1950-2000

Creator

Language of Materials

Diverse talen, het merendeel is in het Nederlands en Engels

Conditions Governing Access

Het archief is toegankelijk voor onderzoek.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.

Het materiaal wordt alleen ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

Ben Bos (Amsterdam 1930-Amsterdam 2017) was een Nederlands grafisch ontwerper. Hij werd in 1953 bij de handelsonderneming en meubelproducent Ahrend als tekstschrijver en reclame-assistent aangenomen. Al snel begon hij aan een eenjarige avondcursus lay-out bij de Amsterdamse Grafische School, waarna hij de vijfjarige avondopleiding voor ontwerper aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs volgde. Naast zijn werk bij Ahrend ging Bos parttime aan de slag voor Wim Crouwel, die hij tijdens zijn opleiding had ontmoet.

In 1963 trad Bos als chef studio bij Total Design in dienst, waar hij bijna dertig jaar zou blijven. Zijn verdiensten lagen in zijn brede oriëntatie, zijn werkdiscipline en de lange relaties die hij met belangrijke opdrachtgevers onderhield. Wegens zijn ontevredenheid over het gebrek aan openheid en na een intern conflict besloot Bos in 1991 Total Design te verlaten. Hij ging aan de slag als design director bij het ontwerpbureau 2D3D. Bos voelde zich hier echter niet op zijn plek en ging daarom vanaf 1994 verder met zijn eigen bedrijf FORMatie2 als freelance ontwerper, adviseur en schrijver.

Naast grafisch ontwerper was Bos ook werkzaam als docent bij de Stichting Reclame & Marketing (SRM), de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI), het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO) en de Ichthus Hogeschool Rotterdam. Ook trad hij op als gastdocent en spreker bij seminars.

Bos was tevens actief (in diverse bestuursfuncties) in het verenigingsleven, als lid van de Vereniging van Beoefenaars der Gebonden Kunsten (GKf), de Grafisch Vormgevers Nederland (GVN), de beroepsvereniging Nederlandse Ontwerpers (bNO) en de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers (BNO). Vanaf 1978 mocht hij zichzelf lid noemen van het Alliance Graphique Internationale (AGI). Daarnaast was Ben Bos de initiator en eerste voorzitter van het in 1992 opgerichte Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers (NAGO). Het belang van de bijdrage die Bos aan het grafische vak heeft geleverd, blijkt niet alleen uit zijn ontwerpen, publicaties, lezingen en tentoonstellingen, maar ook uit de prijzen die hij heeft ontvangen voor zijn werk (onder andere Typomundus 20/11 Stuttgart 1969, biënnales Brno 1970, 1986, Frans Duwaer Prijs Amsterdam 1973, Special Golden Forma Novi Sad 1994, World Logotype Award Antwerpen 1998).

Bos omschreef zichzelf als een functionalist, net als Wim Crouwel, wiens werk Bos bewonderde. Hoewel Bos voorstander was van helderheid, eenvoud en duidelijke structuren, voegde hij toch vaak emotionele waarde toe aan zijn werk. Dit was vooral zichtbaar in zijn opdrachten met een sociale inhoud, zoals voor het Rode Kruis. Het werk van Ben Bos is helder, kleurrijk en sterk grafisch in vorm en typografie. Zijn achtergrond als copywriter is merkbaar aanwezig.

Samen met zijn ontwerpteam ontwierp Bos bij Total Design zo'n 120 huisstijlen. Tot zijn opdrachtgevers behoorden Ahrend, Furness, Randstad, De Gruyter, Nieuw Vredenburgh, Hulp voor Onbehuisden en de gemeente Capelle aan de IJssel. Zijn contacten met een aantal van zijn opdrachtgevers bleven niet beperkt tot zijn tijd bij Total Design, ook als freelancer ontving Bos opdrachten van Ahrend, Randstad en andere.

Extent

ca. 10,6 meter

Abstract in Dutch

Ben Bos (1930-2017) was een grafisch ontwerper die bijna dertig jaar bij het destijds toonaangevende ontwerpbureau Total Design werkte. Hij ontwikkelde met name een grote hoeveelheid huisstijlen. Met vele opdrachtgevers, zoals Ahrend en Randstad, zou hij jarenlang blijven werken. Het archief geeft een goed overzicht van het werk van Bos als grafisch ontwerper, maar ook van zijn activiteiten in zijn vakgebied als bestuurder, docent en publicist.

Het archief bevat met name huisstijldrukwerk en affiches, daarnaast veel publicaties, geschreven door Ben Bos en verzamelde publicaties over hem en zijn werk.

Abstract in English

Ben Bos (1930-2017) was a Dutch graphic designer, who has been of great importance for the design firm Total Design. After having spent almost ten years as an employee at Ahrend and successfully attending night school, Bos was able to develop into a versatile graphic designer. The results of his success at Total Design are visible in the amount of corporate styles he and his designing team produced and in the customers who stayed true to Bos after he left Total Design. His functional approach and the use of colour also proved to be successful in his freelance company FORMatie2. The archive gives a good impression of Bos' life, not only as a graphic designer at Total Design but also of other areas of his life.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Other Finding Aids

Het oorspronkelijke deel dat door het NAGO werd ontsloten en (deels) gedigitaliseerd, staat op de website van het Wim Crouwel Instituut.

Een selectie van affiches is te zien op het Het Geheugen.

Custodial History

Het materiaal is opgemaakt, ontvangen of verzameld door Ben Bos en is in 2001 door hem geschonken aan de stichting Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers (NAGO). In 2005 is het gefotografeerd en geregistreerd.

De stichting Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers (NAGO) werd in 1992 opgericht met als doel om de archieven van Nederlandse of in Nederland wonende grafisch ontwerpers te verwerven, te ontsluiten en te behouden.

In 2012 werd het NAGO in zijn bestaan bedreigd en kwam een groot deel van de archieven van het NAGO in beheer van de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Een aantal taken van het NAGO is overgedragen aan het Wim Crouwel Instituut, opgericht in 2013 vanuit een samenwerking tussen het NAGO en de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Het NAGO werd in 2014 opgeheven.

Immediate Source of Acquisition

In 2013 is het oorspronkelijk archief door de stichting Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers (NAGO) in bruikleen gegeven aan de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. In 2014 is het archief geschonken aan de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. In 2022 is een aanvulling op het archief geschonken door de weduwe van Ben Bos.

Appraisal

Het archief is een vrij complete weerslag van het ontwerpersleven van Ben Bos. Hij werkte bijna dertig jaar voor het destijds toonaangevende ontwerpbureau Total Design en onderhield, ook daarna, lange relaties met zijn opdrachtgevers. Daarnaast heeft Ben Bos een belangrijke bijdrage aan het vak geleverd door zijn vele publicaties, lezingen en activiteiten in het onderwijs, in zijn rol als bestuurder en als oprichter van het NAGO. Het archief is van belang voor historici en onderzoekers op het gebied van grafische vormgeving, maar ook huisstijlontwikkeling en designmanagement.

Accruals

Er worden geen aanvullingen verwacht

Related Materials

Het Allard Pierson beheert een groot aantal grafische vormgeversarchieven.

Bibliography

  • Ben Bos. Indruk in druk. Eindhoven, 1977.
  • Kees Broos. Ontwerp: Total Design. Utrecht, 1983.
  • Ben Bos. Huisstijl: een expressie van kwaliteitszin. Deventer, 1986.
  • Hub. Hubben. Ontwerp: Total Design. De jaren tachtig. Wormer, 1989.
  • Hans Vonk. De wet van Bos. In: Blad (1991), afl. 2, p. 49-51.
  • Dirk van Ginkel, Paul Hefting. Ben Bos. Design of a lifetime. Amsterdam, 2000.
  • Ben Bos. Van onze verslaggever. Eindhoven, 2010. Publ. ter ere van de 80ste verjaardag van Ben Bos.
  • Dirk van Ginkel. Ben Bos. Eindhoven, 2010. (Roots; 19).

Processing Information

In 2005 is het archief van Ben Bos volledig geregistreerd en gedigitaliseerd door de stichting Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers (NAGO)

De affiches uit het archief van Ben Bos zijn in 2011 in het kader van het afficheproject van het Geheugen van Nederland gedigitaliseerd. In 2023 zijn twee aanvullingen verwerkt en aan de inventaris toegevoegd. Aan enkele bestaande beschrijvingen zijn stukken toegevoegd, daarnaast zijn aanvullingen verwerkt in nieuwe beschrijvingen (inventarisnummer 618 en verder). In de nieuwe inventaris zijn de originele nummers van de eerste inventaris van het NAGO behouden, alleen de voorvoegsels (BB en voorloopnullen) zijn weggelaten. Daarnaast is het archief ontdubbeld en zijn alle stukken verpakt in zuurvrije omslagen en dozen.

Title
Inventaris van het archief van Ben Bos, 1934-2017
Author
NAGO, Erin Jansen, Foske Roozeboom
Date
2023
Description rules
International Standard for Archival Description - General
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands
Edition statement
Eerste versie 2007, tweede herziene versie 2013, derde herziene versie 2023

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland