Collectie L. Lehmann

De collectie Lehmann bestaat uit de boekerijen van twee hoogleraren in de geneeskunde, Leopold Lehmann (1817-1880) en Jan van Geuns (1808-1880), en een verzameling boekwerken van Cornelis Everhardus Heynsius (1822-1886), arts in Amsterdam.

Leopold Lehmann werd geboren in Hildesheim in 1817 en studeerde vanaf 1835 geneeskunde aan het Athenaeum Illustre. Nadat hij enige tijd als assistent van professor Tilanus aan de Klinische School had gewerkt, promoveerde hij in 1841 in Utrecht. Hij werd – achtereenvolgens – lector, honorair hoogleraar en gewoon hoogleraar verloskunde aan de Klinische School. Bij de opheffing van de Klinische School ging hij tegelijk met Tilanus naar het Athenaeum Illustre en bij de oprichting van de universiteit werd hij gewoon hoogleraar in de verloskunde en de leer der vrouwenziekten. Hier heeft hij nog ruim tien jaar lesgegeven voordat hij in 1880 overleed. Lehmann had als gynaecoloog en verloskundige een goede naam, al ging hij niet altijd mee met de nieuwere richtingen op wetenschappelijk gebied, zoals bijvoorbeeld de antiseptische behandeling van kraamvrouwen. Dat vond hij overbodig. Hij publiceerde veel.

Jan van Geuns werd in 1808 in Amsterdam geboren. Ook hij studeerde als medicus aan het Athenaeum Illustre. Hij promoveerde in 1833 te Leiden. Tijdens het bewerken van zijn proefschrift werkte hij in Amsterdam als wijkdokter en assisteerde hij bij de bestrijding van de cholera die in 1832 heerste. Hij reisde enige jaren door Europa om medische colleges te volgen aan de belangrijkste universiteiten en vestigde zich daarna in Amsterdam als arts. In 1846 werd hij benoemd tot buitengewoon hoogleraar in de pathologie en de gerechtelijke geneeskunde aan het Athenaeum Illustre. Hij aanvaardde deze positie pas toen hem ook de gelegenheid werd geboden patiënten te behandelen en deze voor het onderwijs in het Binnengasthuis te gebruiken. In 1857 werd hij als gewoon hoogleraar aan het Athenaeum Illustre en de Klinische School belast met het onderwijs in de algemene ziektekunde, de gerechtelijke ziektekunde en de geneeskundige praktijk van het ziekbed. Hieraan verbond hij zijn lessen in de pathologische anatomie, in de fysische diagnostiek en in het chemisch en microscopisch onderzoek, waardoor zijn onderwijs zeer breed werd. Hij werd hoog gewaardeerd, niet alleen door zijn ambtgenoten en vele geneeskundigen, maar ook door zijn leerlingen. Tot 1873 werkte hij als hoogleraar en verkreeg, toen hij ontslag vroeg, de titel professor honorarius. Tot 1879 werkte hij nog als consultatief geneeskundige. Hij overleed in 1880 in Amsterdam.

Cornelis Everhardus Heynsius werd in 1822 in Moordrecht geboren. Ook hij studeerde geneeskunde te Amsterdam en promoveerde in 1844 te Leiden. Hij was betrokken bij de bestrijding van pokken op het eiland Urk en vestigde zich vervolgens als arts in Amsterdam. Heynsius was ook buiten de medische sector maatschappelijk zeer actief. Zo was hij initiatiefnemer en oprichter van de Vereeniging ten behoeve der arbeidersklasse, die verbetering van de huisvesting van arbeiders beoogde. Ook speelde hij een rol in de oprichting van de Burger-Bouwmaatschappij en van het Algemeen Ziekenfonds. Ook was hij actief in de vereniging 'Het Witte Kruis' en in het zedelijk lichaam 'Charitas'. Hij overleed in 1886 in Amsterdam.