Familiearchief Rosenthal

Elieser (Leeser) Rosenthal werd op 13 april 1794 geboren in Nasielsk, een kleine stad in de buurt van Warschau, waar hij opgroeide in een traditioneel joods gezin. In 1815 verhuisde hij naar Berlijn en twee jaar later naar Paderborn, waar hij als leraar aan de slag ging. Hij schreef in deze periode enkele literaire werken, waaronder gedichten en parabels. In 1823 verhuisde Rosenthal naar Hannover waar hij in het huis van de bankier Michael Behrend privéleraar werd en daarnaast 'Klausrabbiner' in een rabbijnse school. In 1827 trouwde hij met Sophia (Sippora) Blumenthal (?-1854). Door dit huwelijk verkreeg Rosenthal voldoende financiële middelen om zich aan zijn studie te kunnen wijden en om zijn reeds omvangrijke bibliotheek aan te vullen. Leeser Rosenthal verzamelde een groot aantal zeldzame en belangrijke hebraïca en judaïca. Bij zijn overlijden op 7 augustus 1868 was de bibliotheek uitgegroeid tot de grootste privécollectie op dit gebied in Duitsland.

In het gezin Rosenthal werden vijf kinderen geboren, van wie twee op zeer jonge leeftijd stierven. De oudste en enige zoon, George Rosenthal (Hannover 1828 - Amsterdam 1909), verhuisde op zestienjarige leeftijd naar Amsterdam waar hij in dienst trad bij de commissionair in effecten Jacob Meyer Jacobson (1807-1876). In 1859 richtte hij met Leo Lippmann de bank Lippmann, Rosenthal & Co. op. Hij trouwde met Sophie May (Hamburg 1838 - Amsterdam 1921), met wie hij geen kinderen kreeg. Wel adopteerden zij een nichtje van Sophie, Marianne Elias. In 1878 werd George Rosenthal benoemd tot consul-generaal van Portugal en zes jaar later werd hij door de koning van Portugal in de adelstand verheven. Naast zijn werk zette George zich ook in voor liefdadige doelen. Hij was mede-oprichter van de Sophie Rosenthal Bewaarschool in de Uilenburgerstraat en mede-oprichter van het Israëlitisch Krankzinnigengesticht in Apeldoorn. Samen met zijn twee zussen schonk hij in 1880 de bibliotheek van zijn vader aan de gemeente Amsterdam, waarmee de basis gelegd werd voor de huidige Bibliotheca Rosenthaliana. George Rosenthal overleed in 1909 in Amsterdam maar werd in Hamburg gecremeerd; zijn as is later op de begraafplaats Zorgvlied in Amsterdam bijgezet. Na zijn dood richtte zijn vrouw het George Baron Rosenthalfonds op.

Leeser Rosenthals dochter Nanny (Hannover 1835 - Amsterdam 1915) trouwde in 1862 met dr. Jacques Cohen (Düsseldorf 1833 - Amsterdam 1881). Cohen promoveerde in Heidelberg op een scheikundig onderwerp en was werkzaam bij de Sal-Ammoniakfabriek van de Firma Van der Elst en Matthes. Later werd hij directeur van de NV Nederlandsche Koolteerstokerij, waar hij tot zijn dood werkzaam was.