Skip to main content

Collectie Adriaan Gildemeester

 Collection
Identifier: UBA144

Scope and Contents

De collectie bevat het dagboek van de moeder van Adriaan Gildemeester, Jeanne Marie Boissevain. Van de door haar ontvangen brieven verdienen vooral die van haar dochter Pauline en haar schoonzoon, de cultuurhistoricus Allard Pierson, vermelding.

Ook Adriaan Gildemeester zelf ontving tussen 1845 en 1892 honderden brieven van Allard Pierson. Verder zijn van belang Gildemeesters in 1857 geschreven herinneringen aan het sterfbed van zijn zwager Gerrit de Clercq, zijn tussen 1891 en 1899 geschreven 21 deeltjes Herinneringen vol informatie over Réveilfiguren als Willem de Clercq en Isaäc da Costa en een deeltje uit 1899 waarin hij zijn activiteiten op maatschappelijk terrein beschreven heeft.

Dates

  • 1829-1892

Creator

Language of Materials

Nederlands

Conditions Governing Access

Voor raadpleging is een bezoekers- of lenerspas van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam vereist.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.

Aangezien het materiaal op microfilm beschikbaar is, is voor raadpleging van originele documenten toestemming vereist van de collectiebeheerder. Indien toestemming verkregen is, wordt het materiaal alleen ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

Adriaan Gildemeester werd in 1828 geboren als zoon van Hendrik Daniël Gildemeester en Jeanne Marie Boissevain. Hij werd grootgebracht in de kring van het Réveil, een protestantse opwekkingsbeweging in het tweede kwart van de negentiende eeuw. Hij studeerde van 1844 tot 1848 aan de Koninklijke Akademie (de voorloper van de Technische Universiteit) in Delft, waar hij tot civiel ingenieur werd opgeleid. In 1845 raakte hij bevriend met Allard Pierson. Na zijn studie trad hij toe tot de firma J.P. Gildemeester, commissionairs in katoen en koloniale waren. In 1853 trouwde Gildemeester met Margaretha, de dochter van de Réveilman Willem de Clercq. In godsdienstig opzicht werden de opvattingen van Gildemeester steeds vrijzinniger. Van 1880 tot 1883 was hij lid van de Provinciale Staten van Noord-Holland. In 1883 werd hij in de Tweede Kamer gekozen en verhuisde naar Den Haag. Hij behoorde tot de gematigde liberalen en had speciaal belangstelling voor waterstaatkundige kwesties. In 1891 richtte hij samen met zijn vrouw een klein ziekenhuis in Scheveningen op. Tussen 1891 en 1899 schreef hij 21 deeltjes Herinneringen, met daarin veel aandacht voor Réveilfiguren als Willem de Clercq en Isaäc da Costa.

Extent

0.4 meter

Abstract in Dutch

De collectie betreft de koopman en politicus Adriaan Gildemeester (1828-1901), zijn vrouw Margaretha Elisabeth de Clercq (1830-1908) en de ouders van Adriaan Gildemeester, Hendrik Daniël Gildemeester (1797-1852) en Jeanne Marie Boissevain (1798-1885). De collectie bevat een dagboek van Jeanne Marie Boissevain, herinneringen van Adriaan Gildemeester en correspondentie, waaronder de talrijke brieven die Adriaan Gildemeester van de cultuurhistoricus Allard Pierson ontving.

Abstract in English

The collection concerns the merchant and politician Adriaan Gildemeester (1828-1901), his wife Margaretha Elisabeth de Clercq (1830-1908) and Adriaan Gildemeester's parents, Hendrik Daniël Gildemeester (1797-1852) and Jeanne Marie Boissevain (1798-1885). The collection contains a diary of Jeanne Marie Boissevain, memories of Adriaan Gildemeester and correspondence, such as the many letters which Adriaan Gildemeester received from the cultural historian Allard Pierson.

Arrangement

Het materiaal dat betrekking heeft op Hendrik Daniël Gildemeester en zijn vrouw Jeanne Marie Boissevain vormt rubriek RA 12. Dagboekaantekeningen van Boissevain zijn bovendien te vinden onder hs. RA D:88 en RA 01:572. De dagboeken van hun zoon Daniël Gildemeester (1825-1869) zijn te vinden onder hs. RA D:82-87.

Het materiaal betreffende Adriaan Gildemeester en zijn vrouw Margaretha Elisabeth de Clercq vormt rubriek RA 13. Hierin zijn de brieven van Allard Pierson aan Gildemeester opgenomen. De herinneringen van Gildemeester zijn te vinden onder hs. RA D:89-112. Gildemeesters beschrijving van het sterfbed van Gerrit de Clercq heeft als signatuur hs. RA 01:628.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Other Finding Aids

  1. Catalogus der Stichting Réveil-Archief 1930-1955. [Amsterdam, 1955], p. 17.
  2. H.H. van der Laan. Inventaris Collectie Gildemeester. In: Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis na 1800, nr. 10, 1981, p. 28-35.
  3. Catalogus van de Universiteit van Amsterdam.

Custodial History

Het jaarverslag van de Stichting Het Réveil-Archief over de jaren 1958-1961 vermeldt dat D.A. de Graaf dagboeken van Adriaan Gildemeester aan de Stichting geschonken heeft.

In 1979 en 1980 schonk het echtpaar De Graaf-Zijlstra de brieven van Allard Pierson aan Adriaan Gildemeester aan de Stichting Het Réveil-Archief.

Immediate Source of Acquisition

De collectie van de Stichting Het Réveil-Archief, waarvan de collectie Adriaan Gildemeester deel uitmaakt, berust sinds 1931 als bruikleen in de Universiteitsbibliotheek Amsterdam.

Appraisal

In de 21 deeltjes Herinneringen geeft Adriaan Gildemeester een levendige beschrijving van de Réveilfiguren die hij in zijn jeugd heeft gekend. De brieven van Allard Pierson bieden inzicht in zijn biografie en de ontwikkeling van zijn denken.

Accruals

Er worden geen aanvullingen op de collectie verwacht.

Existence and Location of Copies

De gehele collectie is verfilmd en raadpleegbaar vanaf microfilm.

Related Materials

De collectie maakt deel uit van het bruikleen van de Stichting Het Réveil-Archief .

Bibliography

General

Microfilms van de gehele collectie kunnen worden aangevraagd bij de balie van de Bijzondere Collecties. Vermeld dient te worden: Collectie Adriaan Gildemeester.

Processing Information

Uit de Catalogus der Stichting Réveil-Archief 1930-1955, p. 17, blijkt dat een begin was gemaakt met de ordening van de papieren die betrekking hebben op Adriaan Gildemeester. Het grootste deel van de collectie is in de jaren tachtig en negentig van de twintigste eeuw met fichelijsten en plaatsingslijsten toegankelijk gemaakt. In 2008 werden de beschrijving en de ordening van de collectie voorafgaand aan de microverfilming verbeterd en werd er een verfijning aangebracht in de toekenning van signaturen.

De brieven aan Adriaan Gildemeester die ondergebracht zijn in rubriek RA 13 zijn op clusterniveau ontsloten in de Catalogus van de Universiteit van Amsterdam.

Title
Beschrijving van de collectie Adriaan Gildemeester (1829-1892)
Author
E.J. Driessen
Date
2011
Description rules
International Standard for Archival Description - General
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland