Scope and Contents
De collectie heeft zeer geleden door oorlogsschade en er is slechts een klein deel bewaard gebleven. Ook dit deel draagt de sporen van brand en waterschade. De collectie bevat autobiografische aantekeningen, manuscripten van preken en artikelen van O.G. Heldring. Verder zit er materiaal in over het ontstaan van de beweging de Christelijke Vrienden in 1845. De belangrijkste correspondenten van Heldring waren de schrijver en dominee Nicolaas Beets en de Amsterdamse koopman en filantroop C.P. van Eeghen.
Van de stukken betreffende de zending in Zuid-Afrika en Nederlands Oost-Indië verdienen vooral de door P. Huet geschreven aantekeningen over zijn reis in Natal en Transvaal de aandacht.
Dates
- 1816-1970
- Majority of material found within 1830-1875
Creator
- Heldring, Ottho Gerhard, 1804-1876 (Person)
Language of Materials
Nederlands
Conditions Governing Access
Voor raadpleging is een bezoekers- of lenerspas van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam vereist.
Conditions Governing Use
Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.
Aangezien het materiaal op microfilm beschikbaar is, is voor raadpleging van originele documenten toestemming vereist van de collectiebeheerder. Indien toestemming verkregen is, wordt het materiaal alleen ter inzage gegeven.
Biographical / Historical
Ottho Gerhard Heldring werd op 17 mei 1804 in Zevenaar geboren. In Heldrings jonge leven speelden de bezoeken aan zijn grootvader Johann Wilhelm Janssen een grote rol. Deze dominee had in Pfalzdorf bij Kleef leiding gegeven aan de ontginning van een stuk woeste heide door een groep gestrande landverhuizers.
Heldring studeerde van 1820 tot 1826 theologie in Utrecht. In 1827 werd hij predikant in Hemmen. In 1833 trouwde hij met Anna Elisabeth Deuffer-Wiel. De belangstelling van Heldring ging van meet af aan uit naar de beroerde leefomstandigheden van zijn gemeenteleden. In 1839 stuitte Heldring bij een tocht over de Veluwe in Hoenderloo op een daar recent gestichte kolonie die het ontbrak aan drinkwater, onderwijs en geestelijke leiding. Heldring kreeg geld bij elkaar voor het graven van een put en het bouwen van een school. Onderwijzer op de school werd meester Gangel, die in Réveilkringen een goede reputatie genoot omdat hij op een openbare school geschorst was wegens het geven van Bijbelonderricht.
De praktische inslag van Heldring bracht hem er toe om op 15 mei 1845 een rondschrijven te doen uitgaan met een oproep om de christelijke krachten te bundelen. Later dat jaar kwamen de Christelijke Vrienden bijeen in Amsterdam en besloten het tijdschrift De Vereeniging: Christelijke Stemmen op te richten. Heldring werd hoofdredacteur. Tegelijkertijd nam hij vele initiatieven om maatschappelijke ellende te bestrijden. Hij was betrokken bij het oprichten van tehuizen voor verwaarloosde kinderen in Hoenderloo en Zetten. In de verbouwde bierbrouwerij Steenbeek, vlak bij Hemmen, zette hij in 1848 een 'asyl voor boetvaardige gevallen vrouwen' op. In 1858 volgde Talitha-Kumi voor jonge meisjes en in 1863 Bethel voor minderjarige meisjes ouder dan zestien. Op een van de heuvels die opgeworpen werden om dienst te doen als toevluchtsoord bij een eventuele dijkdoorbraak liet Heldring een kerk bouwen. De vluchtheuvel-kerk werd in 1870 ingewijd. Heldring was toen al met emeritaat. In 1876 werd hij ernstig ziek, zocht genezing in Mariënbad en overleed daar op 11 juli.
Extent
1 meter
Abstract in Dutch
Ottho Gerhard Heldring (1804-1876) was predikant te Hemmen. De collectie heeft in de Tweede Wereldoorlog zware schade opgelopen en er is slechts een klein deel bewaard. Niettemin weerspiegelt de collectie hoe Heldring de opvattingen van de beweging het Réveil in de praktijk bracht. In 1845 riep hij protestanten van verschillende richting op om samen te werken bij het verrichten van goede werken. Zelf richtte hij in het derde kwart van de negentiende eeuw in Gelderland tehuizen voor verwaarloosde kinderen en voor ex-prostituees op. Heldrings activiteiten laten zich aflezen uit autobiografische aantekeningen en uit zijn correspondentie met andere filantropen als C.P. van Eeghen.
Abstract in English
Ottho Gerhard Heldring (1804-1876) was a reverend in Hemmen (Gelderland). The collection suffered a lot of damage in World War II and only a small part has been retained. Nonetheless the collection shows how Heldring put the views of the Réveil movement into practice. In 1845 he incited Protestants from various denominations to work together and do good deeds. In the third quarter of the nineteenth century he founded homes for neglected children and former prostitutes in Gelderland. Heldring's activities are reflected in his autobiographic notes and in his correspondence with other philanthropists, such as C.P. van Eeghen.
Arrangement
In de deelcollectie Nieuwe aanwinsten RA 05 treft men voornamelijk stukken aan die voor 1990 bij de Stichting Het Réveil-Archief zijn binnengekomen. Ze zijn geordend in stukken van persoonlijke aard, ingekomen brieven, verzonden brieven, preken in manuscript, opstellen die niet in druk verschenen zijn en stukken betreffende de 'Christelijke vrienden'. Onder Losse aanwinsten RA 01 zijn voornamelijk stukken te vinden die na 1990 zijn binnengekomen.
Physical Location
Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Other Finding Aids
- Catalogus der Stichting Réveil-Archief 1930-1955. [Amsterdam, 1955], p. 32-34.
- Catalogus van de Universiteit van Amsterdam.
Custodial History
In 1943 ontving de Stichting Het Réveil-Archief een collectie brieven van en aan O.G. Heldring. Tussen 1958 en 1994 ontving de stichting aanvullingen op de collectie.
Immediate Source of Acquisition
Sinds 1931 maakt de collectie van de Stichting Het Réveil-Archief, waartoe de collectie O.G. Heldring behoort, deel uit van het bruikleen van de Stichting Het Réveil-Archief in de Universiteitsbibliotheek Amsterdam.
Appraisal
Heldring speelde een belangrijke rol bij de oriëntatie van het Réveil op praktisch-maatschappelijk werk rond 1845.
Accruals
Er worden geen aanvullingen op de collectie verwacht.
Existence and Location of Copies
De gehele collectie is verfilmd en raadpleegbaar vanaf microfilm.
Separated Materials
In het Nationaal Archief in Den Haag bevindt zich het Archief van het geslacht Heldring en aanverwante geslachten, 1650-2002. Hierin is ook materiaal te vinden betreffende O.G. Heldring. Zie: W.L.A. Roessingh, Inventaris van het geslacht Heldring en aanverwante geslachten 1650-1973, 's-Gravenhage 1977.
Bibliography
- O.G. Heldring. Leven en arbeid. Samengesteld door L. Heldring. Leiden, 1881, 2 dln.
- . Otto Gerhard Heldring. Amsterdam, 1942.
- . Maatschappij, school, kerk. Ottho Gerhard Heldring en het Réveil. Hoenderloo, 1958.
- .
Ottho Gerhard Heldring als Réveil-figuur
. In: . Nader over het Réveil. Vijf schetsen. Kampen, [1977]. - .
Ottho Gerhard Heldring und der Reveil. Seine Entwicklung seit seiner Bekehrung (1827) bis zum Zusammenrufen der "christlichen Freunde" (1845)
. In: Ulrich Gäbler, Peter Schram (red.). Erweckung am Beginn des 19. Jahrhunderts. Referate einer Tagung an der Freien Universität Amsterdam 26.-29. März 1985. Amsterdam, 1986. - .
Heldring, Ottho Gerhard
. In: Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlandse Protestantisme. Deel 3, Kampen, 1988, p. 172-176. - . Alternatieve zending. Ottho Gerhard Heldring (1804-1876) en de verbreiding van het christendom in Nederlands-Indië. Kampen, 1991.
- .
Heldring, de sociale kwestie en het Réveil
. In: J.L. van Essen. Een ziel van vuur. Opstellen over Groen van Prinsterer en zijn omgeving. Leiden, 1992. - .
Ottho Gerhard Heldring
. In: Biografisch woordenboek Gelderland. Hilversum, 1982, deel 3, p. 59-61. Ook raadpleegbaar op internet: Ottho Gerhard Heldring . - .
De rampen van de jenever. Heldring's bewogen aanklacht tegen het jenevergebruik (1838)
. In: F.G.M. Broeyer, D.Th. Kuiper (red.). Is 't waar of niet? Ophefmakende publicaties uit de 'lange' negentiende eeuw. Zoetermeer, 2005. (Jaarboek voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme na 1800; 13).
General
Microfilms van de gehele collectie kunnen worden aangevraagd bij de balie van de Bijzondere Collecties. Vermeld dient te worden: Collectie O.G. Heldring.
Processing Information
In de Catalogus der Stichting Réveil-Archief 1930-1955 is het Archief O.G. Heldring apart van het Archief-Heldring-Gestichten geordend. Uitgaande en ingekomen brieven zijn per geadresseerde en afzender geordend en op clusterniveau ontsloten in de Catalogus van de Universiteit van Amsterdam. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd de collectie opnieuw geordend en vormde deze, samen met de latere aanwinsten verworven vóór ca. 1990, de deelcollectie RA 05. Aanwinsten van later datum zijn te vinden in de deelcollectie Losse aanwinsten RA 01.
- Beets, Nicolaas, 1814-1903
- Christelijke Vrienden (Movement)
- Eeghen, Christiaan Pieter van, 1816-1889
- Gangel, Bernardus
- Heldring, Ottho Gerhard, 1804-1876
- Heldringgestichten
- Hoenderloo
- Huet, P. (Pierre Dammes Maria), 1827-1895
- Manuscripts
- Personal correspondence
- Réveil (christendom)
- Réveil (christianity)
- Zetten (Gelderland)
- Zetten (Gld.)
- brieven (correspondentie)
- manuscripten
- Title
- Beschrijving van de collectie O.G. Heldring (1816-1970)
- Author
- E.J. Driessen
- Date
- 2011
- Description rules
- International Standard for Archival Description - General
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Latin
- Language of description note
- Nederlands
Repository Details
Part of the Allard Pierson Repository
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland