Skip to main content

Archief van Samuel Dasberg

 Fonds
Identifier: UBA100

Scope and Contents

Het archief van Samuel Dasberg bestaat uit elf schriften met teksten van preken, een exegese op het bijbelboek Jesaja en voordrachten over het leven van de Engelse filantroop en Brits-joodse leider Sir Mozes Montefiore.

Dates

  • 1888-1909

Creator

Language of Materials

Nederlands en Hebreeuws

Conditions Governing Access

Het archief is gedigitaliseerd en online raadpleegbaar via de inventaris. De originele documenten worden in principe niet ter inzage gegeven.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.

Indien in uitzonderlijke gevallen toch toestemming verkregen is om originele documenten te raadplegen, wordt het materiaal alleen ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

Samuel Dasberg werd op 31 maart 1872 in Rotterdam geboren. Zijn vader Isaac Dasberg was werkzaam als koopman, zijn moeder Jette Lutraan zorgde voor het gezin. Dankzij de Rotterdamse opperrabbijn B.L. Ritter kon hij in Amsterdam met een beurs studeren voor de graad van rabbijn. Geldgebrek dwong Dasberg echter het Nederlands-Israëlitisch Seminarium vroegtijdig te verlaten, zij het met de hoogste graad van godsdienstonderwijzer. In Enschede kreeg Dasberg vervolgens een aanstelling als godsdienstdocent. Later wist hij naast deze functie alsnog de graad van rabbijn te behalen.

In 1894 verhuisde Dasberg naar Dordrecht. Hij begon als joodse docent, maar werd al spoedig rabbijn, voorzanger in de synagoge, secretaris van de gemeente en hoofd van een joodse school. Ook was hij werkzaam als docent Hebreeuws aan de gymnasia van Dordrecht, Gorinchem en Rotterdam. In 1895 trouwde Dasberg met Dina de Vries, een zus van de beroemde rabbijn S.Ph. de Vries. In tegenstelling tot zijn zwager en goede vriend De Vries was Dasberg geen zionist. Zijn kinderen werden echter wel zeer actief in de zionistische beweging.

Samuel Dasberg stond bekend als een zeer actieve inwoner van de gemeente Dordrecht. Zo zette hij zich in voor de Openbare Leeszaal en Bibliotheek en publiceerde hij diverse artikelen over de geschiedenis van de joden in Dordrecht. Bij zijn afscheid in 1932 werd hij benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Ook werd hem de joodse titel van Moree gegeven. Op 2 april 1933 overleed Samuel Dasberg aan de gevolgen van een hartaanval in zijn toenmalige woonplaats Amsterdam. Hij werd begraven in Dordrecht.

Extent

0.05 meter

Abstract in Dutch

Het archief van de Dordrechtse rabbijn Samuel Dasberg omvat elf schriften, met teksten van preken, voordrachten en een exegese op het bijbelboek Jesaja.

Abstract in English

The archive of the Dordrecht rabbi Samuel Dasberg contains eleven notebooks, with texts of sermons, lectures and an exegesis on the Bible book Isaiah.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Immediate Source of Acquisition

Het archief werd, tezamen met het archief van de rabbijn S.Ph. de Vries, in 1993 uit de nalatenschap van dr. Robert Cohen geschonken aan de Bibliotheca Rosenthaliana, die onderdeel uitmaakt van de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

Appraisal

Dit archief geeft nader inzicht in de religie- en vroomheidsgeschiedenis van het Nederlandse jodendom vanuit het perspectief van het rabbinaat als het religieuze establishment.

De derasjot (preken) zijn een belangrijke bron voor de studie van sociale en religieuze ontwikkelingen in het 19e- en 20e-eeuwse Nederlandse jodendom, religieuze communicatieprocessen en de geschiedenis van de welsprekendheid.

Accruals

Aanvullingen zijn niet te verwachten.

Related Materials

Het archief van Samuel Dasberg maakt deel uit van de Bibliotheca Rosenthaliana . De Bibliotheca Rosenthaliana bezit een tiental archieven van rabbijnen uit de tweede helft van de 19e en het begin van de 20e eeuw: Jacob Fränkel , Lion Wagenaar , Joseph Wijnkoop , Joseph Hirsch Dünner , Jeremia Samuel Hillesum , Tobias Lewenstein , Mozes Monasch , Simon Philip de Vries , Samuel Dasberg en Jacob Mozes Content .

Bibliography

  • Rena Fuks-Mansfeld. Dasberg, Samuel. In: Joden in Nederland in de twintigste eeuw: een biografisch woordenboek. Utrecht, 2007, p. 62, 63.
  • Bart Wallet. De organisatiestructuur van joods Nederland. In: Joden in Nederland in de twintigste eeuw: een biografisch woordenboek. Utrecht, 2007, p. xv-xvii.
  • Frits Hoogewoud. Drie bijzondere schenkingen aan de Bibliotheca Rosenthaliana. In: Studia Rosenthaliana. Tijdschrift voor joodse wetenschap en geschiedenis in Nederland 27 (1993), p. 161-170.
  • Nathan Dasberg. Herinneringen van Nathan Dasberg aan zijn vader Samuel Dasberg. In: Joods leven in Dordrecht. Dordrecht, 1988. (Kwartaal & Teken Extra; 9), p. 49-54.

Processing Information

Deze archiefbeschrijving is in 2009 tot stand gekomen in het kader van het project Online inventarissen van Nederlands-Joodse archiefcollecties. Het project is uitgevoerd in samenwerking met het Menasseh ben Israel Instituut voor joodse studies. In het kader van dit project is het archief in 2010 passief geconserveerd.

In 2015 is het archief geïnventariseerd en gedigitaliseerd.

Title
Beschrijving van het archief van Samuel Dasberg (1888-1909)
Author
R. Boertjens en C.T. Fruchaud
Date
2020
Description rules
International Standard for Archival Description - General
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands
Edition statement
eerste versie 2011, tweede herziene versie 2020

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland