Collectie strips van P. Hans Frankfurther

Paul Hans Frankfurther (1932, Amsterdam-1996, Pangandaran (Indonesië)) was een Nederlands filmproducent, publicist en activist. Hij studeerde Politieke en Sociale Wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam en was een van de medeoprichters van Cinestud, een internationaal studentenfilmfestival in de Amsterdamse bioscoop Kriterion. Na zijn studententijd ging hij aan de slag bij het door hemzelf opgerichte filmproductiebedrijf Pan Film. Ook werkte hij voor de Nederlandse Beroepsvereniging van Film- en Televisiemakers en was hij hoofdredacteur van de tijdschriften Cinemagia en Film en TV Maker. Verder was hij betrokken als adviseur film en media bij D66, bij de Carmiggeltkring, de Amsterdamse concertzender en was bevlogen initiatiefnemer van een referendum over de bebouwing van een weiland in zijn woonplaats Sloten.

Bovenal was Frankfurther ook stripliefhebber. Gedurende zijn leven bouwde hij een uiteenlopende en uitzonderlijke verzameling stripboeken op. Hieronder vallen bijvoorbeeld oude en zeldzame Bommelverhalen van Marten Toonder, zeldzame reclame-uitgaven zoals Boffie van de Koffie en een bijzondere verzameling pornografische strips. In 1967 richtte Frankfurther met gelijkgestemden Het Stripschap op. Deze organisatie verzamelde Nederlandse strips met als doel om de waardering voor het beeldverhaal in het algemeen te bevorderen en het Nederlandse beeldverhaal in het bijzonder. Ondanks het enthousiasme kampte Het Stripschap met onvoldoende mankracht, werkruimte en financiële middelen om hun doelstellingen optimaal te kunnen realiseren.

Hier kwam in 1970 verandering in toen Het Stripschap en diens voorzitter Frankfurther door de Universiteit van Amsterdam benaderd werden voor het opzetten van een verantwoorde stripcollectie in samenwerking met de Universiteitsbibliotheek. Dit leidde ertoe dat halverwege 1970 het Stripdocumentatiecentrum Nederland (SDCN) werd opgericht. Toenmalig secretaris van het Stripschap Rob Richard werd de beheerder van dit documentatiecentrum. Het doel van het SDCN was het verzamelen van stripmateriaal en de relevante documentatie en dit ook toegankelijk te maken, en daarmee vervolgens beschikbaar te maken voor (wetenschappelijk) onderzoek. De organisatie verzamelde alle stripverhalen zoals boekjes, knipsels en stripbladen die in Nederland verschenen (waaronder ook buitenlandse stripverhalen die werden geïmporteerd en vertaald, maar ook strips van Nederlandse bodem die in het buitenland werden uitgebracht).

Om de collectie te starten schonk voorzitter van Het Stripschap P. Hans Frankfurther een deel van zijn privécollectie. Dit betrof stripparafernalia, stripdocumentatie en secundaire literatuur over strips. Zijn stripboekenverzameling zou pas na zijn overlijden worden overgedragen aan het SDCN. In de jaren daarop vulden de planken van het SDCN zich met strips en literatuur over strips door het netwerk van Het Stripschap. Van elke bekende striptekenaar werd geprobeerd om een pagina of tekening te bemachtigen, en vele betrokken tekenaars schonken een tekening of pagina. Ook verschillende collecties werden in de jaren daarna binnengebracht. Vijftig jaar na de oprichting had het SDCN ongeveer 30.000 albums in bezit en was de naam veranderd naar eerst ‘stripcollectie van de Bijzondere Collecties’ en in 2019 naar ‘de stripcollectie van het Allard Pierson’. De stripalbums uit de collectie van P. Hans Frankfurther (ongeveer 20.000 exemplaren) zijn hierbij nog niet meegerekend.

Door een tragisch ongeval kwam P. Hans Frankfurther in 1996 om het leven. Hij verdronk tijdens zijn vakantie op West-Java samen met zijn 36-jarige zoon Felix. In de Indische Oceaan werd de zoon meegesleurd door een sterke stroming. Ondanks een reddingspoging van zijn vader overleefden ze het beiden niet. In 2011 werd de wens van Frankfurther dat zijn collectie stripboeken na zijn overlijden werd toegevoegd aan de collectie van het SDCN gerealiseerd. Ongeveer 20.000 albums en boekjes werden door zijn dochter en zoon, Tamar en Guido Frankfurther, geschonken aan de stripcollectie van de Bijzondere Collecties. In 1996 hernoemde het stripschap hun Jaarprijs voor Bijzondere Verdiensten naar hun oprichter en voormalig voorzitter. Sinds dat jaar wordt elk jaar de P. Hans Frankfurtherprijs uitgereikt aan personen of instanties die bijzonder verdienstelijk zijn geweest voor de stripwereld.