Skip to main content

Archief van Henk Sprenger

 Fonds
Identifier: UBA694

Scope and Contents

Het archief bevat origineel getekende stroken en pagina’s van Kick Wilstra, Piloot Storm en over voetballessen van Piet Keizer. Ook zijn er veel losse tekeningen, schetsen en studies aanwezig. Daarnaast bevat het archief enkele reproducties en een folder.

Dates

  • ca. 1940-2005
  • Majority of material found within 1940-1990

Creator

Language of Materials

Nederlands

Conditions Governing Access

De collectie is toegankelijk voor onderzoek.

Conditions Governing Use

Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.

Het materiaal wordt alleen ter inzage gegeven.

Biographical / Historical

Henk Sprenger (3 januari 1919 - 29 december 2005) was een Nederlandse striptekenaar, wiens strips in de jaren vijftig een ongekend grote bekendheid genoten. Zijn belangrijkste en meest bekende strips zijn Piloot Storm en Kick Wilstra. Henk Sprenger volgde een opleiding tekenen voor de Lager Onderwijs Akte, want de vierjarige opleiding voor het Middelbaar Onderwijs duurde hem te lang. Hij tekende, inktte, schreef en bedacht de plots van al zijn verhalen zelf. Vele jaren achter elkaar maakte hij gemiddeld twee strips per dag. In het werk van Henk Sprenger staan twee dingen centraal: voetbal (Kick Wilstra) en het Grote Avontuur (Piloot Storm). In de Tweede Wereldoorlog was Sprenger actief bij de Toonder Studio's in Amsterdam. Hij werkte op de tekenfilmafdeling als animator. In die tijd maakte hij tekeningen voor het blad Metro. Tijdens de bevrijding van Nederland kwam Sprenger in aanraking met het Canadese magazine The Maple Leaf. Daarin stonden een paar strips die Sprenger later als inspiratie gebruikte voor zijn eerste echte strip Demoneneiland. Sprenger heeft in 1948 het boek Patave het holenjong geïllustreerd. Daarna werd in het weekblad Pum Pum en in het IVIO-jeugdblad een bewerking van dit boek gepubliceerd. Ook tekende hij voor het Tom Poes Weekblad. Na de oorlog tekende Sprenger voor de Toonder Studio's Monus, de Man van de Maan, op tekst van A.D. Hildebrand. Na zijn debuut met Demoneneiland kwam Sprengers doorbraak met de oorlogsvlieger Arend Stork. Arend Stork was een passend figuur in de roes van de na-oorlogsjaren en werd gepubliceerd in De Geïllustreerde. Arend Stork maakte al snel plaats voor Arend Storm, ook wel Piloot Storm genoemd. In 1949 verscheen het eerste deel van Kick Wilstra, de voetbalheld, wiens naam een samenstelling was van de namen van de bekende voetballers Kick Smit, Faas Wilkes en Abe Lenstra. Deze strip werd gepubliceerd in het boek Het Nieuwe Avonturenboek van Ketelbinkie en zijn vrienden. Vanaf 1952 verscheen Kick Wilstra in de Ketelbinkie Krant en in Robs Vrienden. Omdat de strip zo populair werd heeft Kick Wilstra in diverse kranten gestaan. Door de successen van het Nederlands elftal in de jaren '70 werd er vaak gevraagd om een vervolg op Kick Wilstra. Dit is er nooit gekomen, wel heeft Sprenger een strip gemaakt over Piet Keizer. De laatste jaren van zijn werkzame leven was Sprenger in dienst bij vliegtuigfabrikant Fokker waarvoor hij regelmatig tekenwerk leverde.

Extent

3 meter

Abstract in Dutch

Henk Sprenger (1919-2005) was een Nederlandse striptekenaar, wiens strips in de jaren vijftig een ongekend grote bekendheid genoten. Zijn belangrijkste en meest bekende strips zijn Piloot Storm en Kick Wilstra. Sprenger was de ‘uitvinder’ van de voetbalstrip. Het archief bevat voornamelijk originele stroken en pagina’s met tekeningen en losse tekeningen.

Abstract in English

Henk Sprenger (1919-2005) was a Dutch comics artist whose comics were extremely popular in the 1950s. His most important and best known comics are Piloot Storm and Kick Wilstra. Sprenger was the ‘inventor’ of the soccer comics. The archive mainly contains original strips and pages with drawings and single drawings.

Arrangement

De originele tekeningen zijn per verhaal opgeslagen in dozen.

Physical Location

Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Immediate Source of Acquisition

Het archief is in 2018 door de kleinkinderen Sarah en Joris Sprenger geschonken aan de Universiteitsbibliotheek.

Appraisal

Voor de geschiedenis van de Nederlandse strip is dit een belangrijke collectie. Sprenger was de ‘uitvinder’ van de voetbalstrip.

Accruals

Er worden geen aanvullingen verwacht.

Related Materials

De collectie maakt deel uit van de Collectie van het Stripdocumentatiecentrum Nederland (SDCN).

Een gedeelte van de stroken van Piloot Storm bevindt zich in de Collectie Swan Features Syndicate.

Processing Information

Van het archief is een voorlopige inventaris gemaakt op verhaalniveau. Het archief is verpakt in zuurvrije dozen.

Title
Inventaris van het archief van Henk Sprenger, ca. 1940-2005
Author
J. van Waterschoot
Date
2018
Description rules
Describing Archives: A Content Standard
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Latin
Language of description note
Nederlands

Repository Details

Part of the Allard Pierson Repository

Contact:
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland