Archief van Nicolaas Wijnberg

Nicolaas Wijnberg (Amsterdam, 22 november 1918 - Laren (NH), 11 juni 2006) was een veelzijdige kunstenaar en ontwerper. Hij was lithograaf net als zijn vader. Wijnbergs vader was meestersteendrukker en had een eigen drukkerij, waar Wijnberg in aanraking kwam met het vak en met kunstenaars en ontwerpers. Wijnberg maakte naast litho’s ook schilderijen, affiches, decors, tekeningen, illustraties en boekbandontwerpen. Ook deed hij aan beeldhouwen.

Op zijn elfde maakte Wijnberg voor het eerst een aantal drukken, onder toeziend oog van zijn vader. Wijnberg volgende vanaf zijn twaalfde tekenlessen op de avondacademie onder Ger Gerrits en Jos Rovers. Van 1933 tot 1935 deed hij een opleiding tot chromolithograaf aan de Grafische School in Amsterdam. Van 1935 tot 1942 volgt hij ook nog een avondopleiding aan de Rijksacademie.

Tijdens de oorlog werkte Wijnberg met een aantal andere kunstenaars in Kasteel Oost, vlakbij Valkenburg (Limburg). Na de oorlog richtte hij een kunstenaarsgroep op, genaamd De Realisten. Deze groep onder leiding van Hans van Norden zette zich af tegen de toen heersende abstracte kunst. Het landschap in de omgeving van het kasteel was een grote inspiratiebron voor Wijnberg.

Met diezelfde Hans van Norden en Hans Snoek richtte Wijnberg na de oorlog het Scapino Ballet op en werd daarna ook actief in het theater. Hij was als choreograaf, redacteur en ontwerper betrokken bij vele voorstellingen; hij ontwierp decors, kostuums, maar ook affiches en overig drukwerk.

Vanaf 1958 was Wijnberg redacteur beeldende kunst van tijdschrift Tirade. Ook is hij docent geweest aan de Jan van Eyck Academie te Maastricht. Wijnberg won in 1966 de H.N. Werkmanprijs en in 2000 de oeuvreprijs van het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst.