Collectie menukaarten van het Culinair Museum Amersfoort
Scope and Contents
De collectie bevat menu’s van hotels en restaurants en andere horeca-etablissementen uit binnen- en buitenland. Er is ook een grote hoeveelheid menu’s van luchtvaart-, spoorweg- en scheepvaartmaatschappijen uit de 20e eeuw. Daarnaast zijn er menu’s van het Koninklijk Huis Nederland en van particulieren aanwezig in de collectie. Hieronder bevindt zich veel materiaal uit de periode tussen het Fin de siècle en het Interbellum.
Dates
- 1861-2002
- Majority of material found within 1930-1990
Creator
- Culinair Museum (Amersfoort, Netherlands) (Organization)
- Meij, W. E. L. te (Person)
Language of Materials
Diverse talen waaronder Nederlands, Engels, Frans, Duits en Hongaars
Conditions Governing Access
De collectie is toegankelijk voor onderzoek.
Conditions Governing Use
Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam. Het materiaal wordt alleen ter inzage gegeven.
Biographical / Historical
Het Culinair Museum Amersfoort is in 1994 opgericht als vervolg op een tentoonstelling van oude menukaarten in 1986 in Museum Flehite te Amersfoort. Kern van de collectie werd gevormd door de particuliere verzameling van de kok en restaurateur W.E.L. te Meij die in 1986 aangekocht werd door Museum Flehite ten behoeve van het Culinair Museum in oprichting.
Het museum gaf een overzicht van onze eet- en drinkcultuur door de eeuwen heen, vanaf ongeveer het begin van de jaartelling. Er waren tentoonstellingen van kook- en eetgerei, diorama's en andere voorstellingen van eettaferelen en voedselverwerving en -bereiding. Daarnaast beschikte het museum over een grote culinaire bibliotheek die boeken, tijdschriften en documenten en een verzameling menukaarten omvatte.
Het Culinair Museum was gevestigd in het gebouw van Museum Flehite, een voormalig kloostercomplex te Amersfoort. Doordat in hetzelfde complex beroemd culinair restaurant Mariënhof gevestigd was, kende het jaarlijks hoge bezoekersaantallen. Na de sluiting van het restaurant in 2001 liepen deze zodanig terug dat het museum alleen nog op afspraak te bezoeken was. In 2008 is het museum gesloten en ontmanteld.
Extent
ca. 7 meter
Abstract in Dutch
De Collectie menukaarten van het Culinair Museum Amersfoort bestaat uit menu's en menukaarten van restaurants, hotels, cafés en overige horeca-etablissementen alsmede van lucht-, trein- en scheepvaartmaatschappijen. Zij is door haar omvang en samenhang uniek en ze geeft niet alleen inzicht in de ontwikkeling van de presentatie van schotels in de horeca, maar is daarnaast interessant vanuit design- en typografisch oogpunt.
De kern van de collectie werd gevormd door de particuliere verzameling van de kok en restaurateur W.E.L. te Meij die in 1986 aangekocht werd door Museum Flehite ten behoeve van het Culinair Museum in oprichting.
Abstract in English
The menu cards collection of the Culinair Museum Amersfoort consists of menus and menu cards designed for restaurants, hotels, cafés and other hospitality establishments as well as for airline, rail and shipping companies. It is unique in its scope and consistency and sheds light not only on the development of the presentation of dishes in the hospitality sector, but is also interesting in terms of design and typography.
The core of the collection is formed by the the Dutch cook and restaurant owner W.E.L. te Meij, which was purchased in 1986 by Museum Flehite for the establishment of the Culinary Museum.
Physical Location
Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Custodial History
Na de sluiting van het Culinair Museum Amersfoort werd Bibliotheek Eemland de nieuwe eigenaar van de historische bibliotheek van het Culinair Museum.
Immediate Source of Acquisition
In 2009 werd het oudste gedeelte van de collectie boeken (tot aan ongeveer de jaren 1960) alsmede de gehele verzameling menukaarten door Bibliotheek Eemland in langdurige bruikleen gegeven aan de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.
Appraisal
Door de toevoeging van de historische bibliotheek van het Culinair Museum Amersfoort aan de Collectie Gastronomie van de collecties van de Universiteit van Amsterdam is deze collectie een van de belangrijkste gastronomische bibliotheken van Europa geworden. De Collectie Menukaarten is door haar omvang en samenhang wereldwijd uniek en geeft door het grote tijdvak dat zij beslaat inzicht in de ontwikkeling van de presentatie van schotels in de horeca.
Opvallend is het grote belang dat corporaties en hun uitbaters kennelijk hechtten aan dit onderdeel van hun bedrijfsvoering gezien de hoogstaande artistieke en typografische kwaliteit van de ontwerpen. Dit is met name het geval in menu's die in opdracht van lucht- en scheepvaartmaatschappijen zijn vervaardigd, opdrachten vrijwel zonder uitzondering gegeven aan kunstenaars van naam wier werk voor deze corporaties in hun biografieën wordt vermeld. Bovendien bleek de collectie ook een verzameling menu's te bevatten die in opdracht van particulieren vervaardigd waren door de typograaf Johannes A. Moesman; het gaat hier om tot voor kort nog onbekende lithografieën. Naast haar louter gastronomisch-corporatieve en informatieve betekenis, is de Collectie Menukaarten dus eveneens van belang voor de studie van ontwerp-en-design en typografie.
Accruals
De collectie is in haar geheel overgedragen.
Separated Materials
Van de collectie van het Culinair Museum Amersfoort zijn de meeste museale voorwerpen na de opheffing overgebracht naar het Culinair Historisch Kookmuseum in Appelscha dat in 2018 failliet is gegaan (historische collectie geveild).
Het corporatiearchief van het Museum is ondergebracht bij Archief Eemland.
Processing Information
De collectie is in 2018 ontsloten met een inventaris. De indeling in rubrieken door het Culinair Museum is hierin overgenomen.
Source
- Stichting Bibliotheken Eemland (Organization)
- Title
- Inventaris van de collectie menukaarten van het Culinair Museum Amersfoort (1861-2002)
- Author
- Maurits Reijnen
- Date
- 2018
- Description rules
- International Standard for Archival Description - General
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Latin
- Language of description note
- Nederlands
Repository Details
Part of the Allard Pierson Repository
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland