Scope and Contents
De collectie bestaat uit 167 voorlichtingsaffiches, vervaardigd ten behoeve van bedrijfsveiligheid, verkeersveiligheid, ziektepreventie en -bestrijding in de periode 1910-1960, met als zwaartepunt de jaren twintig en dertig. Zij geven een beeld van de belangrijkste risico's in het bedrijfsleven en verkeer en de belangrijkste bedreigingen voor de volksgezondheid in deze periode, zoals tuberculose en syfilis in de westerse wereld en tropische ziekten in het Verre Oosten. Een grote groep affiches is vervaardigd in opdracht van het Nederlandse Veiligheidsmuseum (later Veiligheidsinstituut). Een andere belangrijke groep vormen de affiches die Rudolf Kratochvill vervaardigde ten behoeve van de veiligheid in de mijnen in Silezië. Daarnaast zijn er affiches uit Engeland, België, Frankrijk, de Verenigde Staten, Canada, India en China.
De affichekunstenaars pasten regelmatig het schokeffect toe: te zien zijn gruwelijke ongelukken, dramatische gevolgen van ziektes en andere aangrijpende taferelen. De affiches uit India en China, waar het percentage analfabeten hoog is, zijn regelmatig in de vorm van een stripverhaal vormgegeven.
Dates
- 1914-1960
- Majority of material found within 1920-1940
Creator
- Universiteit van Amsterdam (Organization)
- Ruys, Anna Charlotte, 1898-1977 (Person)
Language of Materials
Diverse talen, waaronder Nederlands, Engels, Frans, Hindi en Tsjechisch
Conditions Governing Access
De collectie is beperkt toegankelijk voor onderzoek. Voor raadpleging is toestemming vereist van de collectiebeheerder.
Conditions Governing Use
Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.
Het materiaal wordt uitsluitend ter inzage gegeven.
Biographical / Historical
In 1919 werd aan de Universiteit van Amsterdam voor het eerst een hoogleraar aangesteld op het gebied van infectieziekten. In 1921 volgde de instelling van een leerstoel op het gebied van huid- en geslachtsziekte. Charlotte Ruys (1898-1977), die al vanaf 1928 privaatdocente was, werd in 1940 aangesteld als buitengewoon hoogleraar microbiologie der infectieziekten aan de Universiteit van Amsterdam en was directeur van het Laboratorium voor Gezondheidsleer. Arie Querido (1901-1983) werd in 1952 aangesteld als eerste hoogleraar in de sociale geneeskunde.
Extent
167 items
Abstract in Dutch
Affiches op het gebied van verkeers- en bedrijfsveiligheid, ziektepreventie en -bestrijding, afkomstig van over de gehele wereld. Verzameld door de hoogleraren Charlotte Ruys en Arie Querido ten behoeve van het onderwijs in de microbiologie en de sociale geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam. De affiches tonen bedreigingen van de volksgezondheid in de eerste helft van de twintigste eeuw, onder andere tuberculose, kanker, geslachtsziekten en tropische ziekten.
Abstract in English
This collection consists of posters from all over the world on traffic safety, occupational health, public health and the prevention of illnesses. The collection was brought together by Charlotte Ruys and Arie Querido, both professors at the University of Amsterdam, for the purpose of education in microbiology and social medicine. The posters show the dangers of major diseases of the first half of the twentieth century, such as tuberculosis, cancer, sexually transmitted diseases and tropical diseases.
Physical Location
Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Other Finding Aids
- Catalogus van de Universiteit van Amsterdam.
- Beeldbank van het Allard Pierson.
Custodial History
Ruys en Querido verzamelden affiches ten behoeve van het onderwijs aan de Universiteit van Amsterdam. Ruys gebruikte ongetwijfeld een aantal platen voor colleges rond infectieziekten. Querido zag de platen eveneens als onderwijsattributen, maar ook als cultuurdragers, die de samenhang tussen geneeskunde en maatschappij op bijzondere wijze illustreerden.
Immediate Source of Acquisition
De collectie werd in 1990 door de vakgroep Sociale Geneeskunde overgedragen aan de historische verzameling van de Universiteit van Amsterdam.
Existence and Location of Copies
De gehele collectie is gedigitaliseerd en raadpleegbaar via de Beeldbank van het Allard Pierson.
Bibliography
- . Voorkomen is beter dan genezen. Tentoonstellingscatalogus (met een voorwoord van R.A. Coutinho). Amsterdam, 1995.
- . Een monster loert... De collectie historische gezondheidsaffiches van de Universiteit van Amsterdam. Amsterdam, 2007.
General
Toestemming voor bezichtiging kan schriftelijk worden aangevraagd bij de collectiebeheerder. Vermeld dient te worden: collectie affiches sociale geneeskunde, gevolgd door het betreffende inventarisnummer.
Processing Information
Alle affiches zijn na de overdracht losgemaakt van hun linnen versteviging, ontdaan van een laklaag of kunststof coating, gereinigd, opnieuw opgezet op Japans papier en bevestigd op karton. Naar aanleiding hiervan werd in 1995 een tentoonstelling 'Voorkomen is beter dan genezen' georganiseerd in het Universiteitsmuseum De Agnietenkapel.
In 1991 werd de collectie geïnventariseerd, vanaf 2002 is de volledige collectie opgenomen in de beeldbank Affiches Public Health. In 2008 werd deze beeldbank opgenomen in de breder opgezette beeldbank Affiches. Sinds 2019 zijn de affiches opgenomen in de nog breder opgezette Beeldbank van het Allard Pierson.
Alle affiches zijn voorzien van trefwoorden die het onderwerp weergeven, namelijk bedrijfsveiligheid, verkeersveiligheid, ziektepreventie, hygiëne, voedselhygiëne, zwangerschapszorg, zuigelingenzorg, geslachtsziekte, syfilis, gonorroea, kanker, tuberculose, pokken, cholera, typhus, dysenterie, lepra, malaria, trachoom, mijnworm. Daarnaast is het land van herkomst in de beschrijving opgenomen.
- American Society for the Control of Cancer
- Bedrijfsveiligheid
- Belgium
- België
- Canada
- Cancer
- China
- Disease control
- France
- Frankrijk
- Geslachtsziekten
- Great Britain
- India
- India -- Uttar Pradesh
- Industrial safety
- Jansma, Jacob, 1893-1976
- Kanker
- Koninklijke Nederlandse Centrale Vereniging tot Bestrijding der Tuberculose
- Kratochvill, Rudolf
- Medicine, Preventive
- Moses, Ralph
- Möllenkamp, E. (Evert)
- National Safety Council
- Nederland
- Netherlands
- Posters
- Preventieve gezondheidszorg
- Sexually transmitted diseases
- Traffic safety
- Tropical medicine
- Tropische ziekten
- Tuberculose
- Tuberculosis
- United Provinces of Agra and Oudh (India). Public Health Department
- United States
- Veiligheidsmuseum (Amsterdam, Netherlands)
- Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland
- Verenigde Staten
- Verkeers Commissie (Amsterdam, Netherlands)
- Verkeersveiligheid
- Ziektebestrijding
- Title
- Beschrijving van de collectie affiches sociale geneeskunde (1914-1960)
- Author
- M. van Roon
- Date
- 2005
- Description rules
- International Standard for Archival Description - General
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Latin
- Language of description note
- Nederlands
Repository Details
Part of the Allard Pierson Repository
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland