Archief van de redactie van Kopij en druk

Kopij en druk in de Nederlanden. Atlas bij de geschiedenis van de Nederlandse typografie is de titel van een klassiek geworden werk uit 1962 over de boekgeschiedenis in de Nederlanden. Het is tot stand gekomen op initiatief van de Dr. P.A. Tiele-Stichting (opgericht in 1953 om de boekwetenschap te bevorderen) met als doel een jubileumuitgave te verzorgen voor de Federatie der Werkgeversorganisatiën in het Boekdrukkersbedrijf en de Vereniging van Nederlandse Chemigrafische Inrichtingen. Hiervoor werd een redactie gevormd waarin Wytze Gerbens Hellinga (1908-1985) de centrale figuur was. Hij werd bijgestaan door zijn assistent Ernst ('Beunk') Braches (geboren in 1930). Hun werk ligt aan de basis van dit archief.

Hellinga kan beschouwd worden als de hoofdredacteur. Zo was hij onder meer verantwoordelijk voor de indeling, voor de inleiding en voor het centrale artikel Van kopij tot druk. Braches heeft veel vooronderzoek gedaan voor Hellinga en hij heeft de hand gehad in de redactie van het hoofdstuk Beschrijving van de afbeeldingen. Daarnaast hield hij zich bezig met andere redactionele zaken, veelal als tussenpersoon tussen Hellinga, vormgever Alexander Verberne, de vertaler van de Engelse editie, en de correctoren. Herman de la Fontaine Verwey (1903-1989) en G.W. Ovink (1912-1984) leverden kopij voor de andere inleidende artikelen, respectievelijk Het Nederlandse boek en Het ontstaan van een hedendaags boek, maar zij waren blijkens het archief verder niet intensief betrokken bij de redactie van het boek.

Auteurs en redacteuren zijn alle in de loop van hun carrière in verschillende functies aangesteld geweest bij de Universiteit van Amsterdam. Hellinga was vanaf 1946 hoogleraar Nederlandse taalkunde, Braches werd in 1977 bibliothecaris en in 1983 bijzonder, later gewoon hoogleraar in de geschiedenis van het boek en van de drukkunst van de negentiende en twintigste eeuw. Ovink was vanaf 1956 bijzonder en buitengewoon hoogleraar in de wetenschap van de geschiedenis en esthetiek van de drukkunst en de daarmee samenhangende grafische technieken, De la Fontaine Verwey was bibliothecaris van de Universiteit van 1941 tot 1968 en sinds 1954 bijzonder hoogleraar in de wetenschap van het boek en de bibliografie.

Naast de kernredactie hebben nog andere personen een wezenlijke bijdrage geleverd aan het realiseren van Kopij en druk. Tegelijk met de redactie van de Nederlandse editie, werd er gewerkt aan een Engelse vertaling onder de titel Copy and print in the Netherlands door H.G. Carter (1901-1982), typograaf en 'assistant printer' bij de University Press in Oxford, en D.A.S. Reid, vertaler werkzaam in Utrecht. Naast het vertalen bestond hun bijdrage aan de redactie onder meer uit het voorzien van zinvolle aanvullingen op en verbeteringen van de Nederlandse tekst.

Ten slotte heeft ook Alexander Verberne als ontwerper en vormgever een belangrijke rol gespeeld bij de totstandkoming van het boek, niet in de laatste plaats als spil tussen de redactie en drukkerij Joh. Enschedé en Zonen.