Archief van Korps Mavors Medicator (inclusief sociëteit Machäon)
Scope and Contents
Het archief van het Korps Mavors Medicator bestaat uit 4 notulenboeken van senaatsvergaderingen 1860-1881, 3 notulenboeken van Korpsvergaderingen (1860-1880), een notulenboek van de almanakredactie (1870-1874), een boek ledenlijsten (1860-1879), en 3 mappen in- en uitgaande post (1860-1876) (inclusief stukken van almanakredactie en bestuur Machäon, 1860-1877). Verder zijn er een boek financiële verslagen (per maand) 1860-1881 en een kasboek (1878-1880).
Er zijn 2 boeken met verslagen van diesvieringen 1866-1881.
Verder bevat het archief van het Korps Mavors Medicator een Wet Mavors Medicator, een pamflet met liederen, programma's, toegangskaarten, lidmaatschapskaarten, menu's (ook van reünies), een boekje De muurmurerende Maarten Muurmeier , sigarenzakjes met afbeeldingen en andere souvenirs betreffende het slechten van de muur van Oostmeyer.
Er zijn jaarboekjes (1866-1867) aanwezig, almanakken (1869/70-1880), een uniform, 2 petten, 2 sabels, een slobkous, een vaandel, linten, draagpenningen, zegels, een inktstel, een bokaal, 2 aktes van erkenning, 2 diploma's van lidmaatschap en 2 gedenkplaten van reünies.
Er is een fotoalbum met 64 portretten van leden (1864-1876), er zijn 14 losse foto's (merendeel van voor 1881) en enkele foto's van reünies.
Verder is er een opbergkast, die in 1926 speciaal voor het archief is vervaardigd, op kosten van reünisten.
Het archief van de Sociëteit Machäon bestaat uit notulenboeken van het bestuur (1869-1880), notulenboeken (1856-1880), een introducé-boek (1853-1880), een klachtenboek (1875-1880), financiële administratie (1855-1876), een brievenboek (uitgaand; 1877-1879), een album ledenlijsten (1847-1869), en een boek wetten betreffende de sociëteit uit 1869.
De objecten van Sociëteit Machäon bestaan uit linten, draagpenningen, een inktstempel en een voorzittershamer.
Dates
- 1847-1926
- Majority of material found within 1860-1881
Creator
- Sociëteit Machäon (Student union) (Organization)
- Mavors Medicator (Student union) (Organization)
Language of Materials
Nederlands
Conditions Governing Access
Voor raadpleging is een bezoekers- of lenerspas van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam vereist.
Conditions Governing Use
Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.
Het materiaal in deze collectie wordt uitsluitend ter inzage gegeven.
Biographical / Historical
Mavors Medicator, het Korps Kweekelingen aan 's Rijks Kweekschool voor militaire geneeskundigen, werd op 30 maart 1860 in Utrecht opgericht. De op 30 maart 1847 opgerichte Sociëteit Machäon werd ermee verenigd.
Als gevolg van de nieuwe geneeskundige wetgeving (1865) werd in 1868 de Militair Geneeskundige Inrichting in Utrecht opgeheven, en de opleiding tot militair geneeskundige werd naar Amsterdam verplaatst. Het Korps Mavors Medicator vestigde zijn Sociëteit Machäon aan het Schapenplein (het huidige Muntplein). In 1881 werd de opleiding opgeheven, wat meteen het einde betekende voor Korps en Sociëteit.
De opleiding tot militair arts werd betaald door het Rijk. Anders dan bij de traditionele studies ─ die vooral bezocht werden door studenten uit de 'betere kringen' ─ was deze opleiding een van de weinige die gevolgd konden worden door studenten uit minder bemiddelde milieus. Deze studenten behoorden tot de eersten die maatschappelijke betrokkenheid toonden.
De studenten waren onderworpen aan de krijgstucht. De almanak werd aanvankelijk gecensureerd.
Het belangrijkste studentikoze wapenfeit van de 'pillen' vond plaats in 1877. Dat jaar stagneerde de verbreding van het Muntplein, omdat een firma (M. Oostmeyer's Laken Magazijn) niet akkoord ging met afbraak van een muurtje waarop haar reclame prijkte. In de nacht van 16 op 17 oktober sloopten de studenten toen het betreffende muurtje: 'om de vooruitgang een handje te helpen'.
Jacob Rotgans (1859-1948), de latere hoogleraar heelkunde en militaire heelkunde aan de Universiteit van Amsterdam, was in zijn studententijd lid van Mavors Medicator.
Extent
119 items
1.4 meter
Abstract in Dutch
Het Korps Mavors Medicator, een vereniging voor militaire studenten, werd in 1860 in Utrecht opgericht. De Sociëteit Machäon, uit 1847, werd er datzelfde jaar nog in opgenomen. De concentratie van medische opleidingen leidde in 1865 tot overplaatsing van opleiding en vereniging naar Amsterdam. In 1881 werd de militair-geneeskundige opleiding opgeheven, en daarmee verdwenen ook Mavors Medicator en Sociëteit Machäon. De collectie bestaat uit archiefmateriaal, zoals notulen, correspondentie, financiële verslagen en ledenlijsten, van zowel Mavors Medicator als Sociëteit Machäon. Daarnaast zijn er foto's, bestuurslinten, een voorzittershamer en divers drukwerk. Het opvallend complete archief is cultuurhistorisch van belang vanwege de voor die tijd ongebruikelijke aandacht die de studenten toonden voor sociale vraagstukken.
Abstract in English
The student union Mavors Medicator, a student union for students of military medicine, was founded in Utrecht in 1860. In that same year the Sociëteit Machäon, founded in 1847, was incorporated in Mavors Medicator. In 1865 the clustering of medical disciplines led to the transfer of both the discipline and the student union to Amsterdam. In 1881 military medicine was discontinued entirely, and therefore Mavors Medicator and Sociëteit Machäon disappeared as well. The collection consists of archival material, such as minutes, correspondence, financial reports and membership lists of both Mavors Medicator and Sociëteit Machäon. Besides this, there are photographs, board ribbons, a gavel and a variety of printed material. The surprisingly complete archive is important in a cultural historical sense because of the for the period unusual attention the students had for social issues.
Physical Location
Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Custodial History
Na opheffing van het Korps Mavors Medicator (en Sociëteit Machäon) werd het archief in eigendom overgedragen aan de Academische Senaat van de Universiteit van Amsterdam. Deze gaf de collectie vervolgens in het academisch jaar 1888-1889 in bruikleen aan het geschiedkundig dispuut CLIO. Na opheffing van CLIO in 1916 kwam de collectie weer bij de Academische Senaat.
Immediate Source of Acquisition
In 1930 werd het archief ondergebracht bij de Historische Verzameling van de Universiteit van Amsterdam.
Appraisal
Het cultuurhistorische belang van de collectie is groot vanwege de uitzonderlijke compleetheid en gedetailleerdheid van het archief én vanwege de aandacht die de studenten door hun niet-elitaire afkomst toonden voor de sociale vraagstukken van hun tijd. (Zie bijvoorbeeld de Almanak van het Korps Mavors Medicator 1872, zoals geciteerd bij Hagendijk p. 64.)
Accruals
De collectie is in 1926 afgesloten; aanvullingen zijn niet te verwachten.
Bibliography
- Bloemlezing uit den Militair-studentenalmanak van het corps Mavors Medicator, 1853-77. Amsterdam, 1877.
- Henri van der Bijll e.a. (red.). Geschiedenis van het Amsterdamsch studentenleven, 1632-1932. Amsterdam, 1932.
- . Het studentenleven. Opkomst en verval van de traditionele studentenkultuur. Amsterdam, 1980.
General
Alle collectieonderdelen / materiaalsoorten kunnen worden aangevraagd bij de balie van de Onderzoekzaal. Vermeld dient te worden: Archief Korps Mavors Medicator.
Processing Information
De collectie is niet geïnventariseerd.
- Amsterdam (stad)
- Archiefstukken
- Archives
- Athenaeum Illustre (Amsterdam, Netherlands)
- Gebruiksvoorwerpen
- Geneeskunde
- Implements, utensils, etc.
- Mavors Medicator (Student union)
- Medicine
- Medicine, Military
- Militaire geneeskunde
- Nederland
- Netherlands
- Netherlands -- Amsterdam
- Photographs
- Rijkskweekschool voor Militaire Geneeskundigen te Utrecht
- Sociëteit Machäon (Student union)
- Studentenverenigingen
- Students -- Societies, etc.
- Universiteit van Amsterdam
- Utrechtsche Hoogeschool
- boeken
- books
- foto's
- Title
- Inventaris van het archief van Korps Mavors Medicator (inclusief Sociëteit Machäon) (1847-1926)
- Author
- E. van Scheepen
- Date
- 2005
- Description rules
- Describing Archives: A Content Standard
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Latin
- Language of description note
- Nederlands
Repository Details
Part of the Allard Pierson Repository
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland