Archief van de redactie van het tijdschrift Filmliga
Scope and Contents
Het gaat om het redactie-archief van het onafhankelijke maandblad Filmliga van augustus 1931 tot mei 1934. In het archief bevinden zich stukken die al van voor de oprichting van het tijdschrift in september 1931 dateren maar het archief bevat geen stukken van na april 1934 terwijl het tijdschrift nog tot 1936 verschenen is. Het belangrijkste deel van het archief bestaat uit met de redactie gevoerde correspondentie. De meeste brieven werden gewisseld met de uitgeverij Nijgh & Van Ditmar. Andere correspondenten waren filmmakers, filmcritici, grafische ontwerpers, filmstudio's en bioscoopdirecteuren. Verder bevinden zich in het archief financiële stukken en een bescheiden hoeveelheid materiaal van mensen die een bijdrage aan Filmliga geleverd hebben, waaronder een manuscript van Albert van Dalsum en typoscripten van artikelen van de filmer Joris Ivens en de Oostenrijks-Amerikaanse dichter, filmregisseur, filmcriticus en psychoanalyticus Ernst (Ernest) Angel.
Dates
- 1931-1934
Creator
- Redactie van het tijdschrift Filmliga (Organization)
Language of Materials
Diverse talen, waaronder Nederlands, Duits, Engels, Frans en Afrikaans
Conditions Governing Access
De collectie is verfilmd en raadpleegbaar vanaf microfilm. De originele documenten worden in principe niet ter inzage gegeven.
Conditions Governing Use
Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam van toepassing. Reproductie en reproductierechtvergoedingen conform de Tarieven en Diensten Universiteit van Amsterdam.
Indien in uitzonderlijke gevallen toch toestemming verkregen is om originele documenten te raadplegen, wordt het materiaal alleen ter inzage gegeven.
Biographical / Historical
Het tijdschrift Filmliga, onafhankelijk maandblad voor filmkunst verscheen van november 1931 tot december 1935. Het was de voortzetting van een tijdschrift dat het officiële orgaan van de in 1927 opgerichte stichting Filmliga was. De Filmliga zag in de bioscoop de vijand van de film en vertoonde daarom om in besloten kring goede films die de bioscoop niet gehaald hadden. In 1931 meenden de bestuursleden van de Filmliga, Henrik Scholte, Menno ter Braak en L.J. Jordaan, dat de situatie in de filmwereld zodanig verbeterd was dat de Filmliga overbodig was geworden. Wel zagen zij nog ruimte voor het tijdschrift Filmliga, maar dan als platform voor filmkritiek voor een breder publiek en niet als wapen tegen de bioscoop. Zij vormden de kern van de redactie van het vernieuwde tijdschrift waaraan onder bijdragen werden geleverd door de filmmaker Joris Ivens, de oprichter van de Duitse Filmliga Hans Richter, de Oostenrijkse filmcriticus Ernst Angel en de grafisch ontwerpers Cas Oorthuys en Paul Schuitema.
Al gauw ontstond er een conflict tussen Ter Braak en Scholte. Nadat in maart 1932 Scholte en Jordaan een stuk van Eddy du Perron geweigerd hadden waarin Du Perron de film Shanghai Express van Joseph von Sternberg kraakte, trad Ter Braak uit de redactie. In zijn afscheidsstuk legde hij uit dat Scholtes standpunt was dat op basis van een drakerig scenario een mooie film gemaakt kon worden maar dat hij van zo'n goedgemaakte draak walgde. In de latere jaargangen kwam het accent minder op de avant-gardefilm en meer op de Hollywoodfilm te liggen.
Motor achter zowel de organisatie als het tijdschrift Filmliga was Henrik Scholte (1903-1988). Begin jaren twintig voelde Scholte zich aangetrokken tot sterk uiteenlopende stromingen als de Praktische Idealisten Associatie, de bolsjewieken, het theosofisme en het fascisme. Later in de jaren twintig speelde hij een belangrijke rol in het literaire leven van Amsterdam. In de jaren dertig werkte Scholte als journalist en als perschef van de Nederlandse vestiging van het Amerikaanse filmbedrijf Metro-Goldwyn-Mayer. In de Tweede Wereldoorlog werkte hij bij de Duitse propaganda-organisatie Nederland Film. Na de oorlog werkte Scholte bij de KLM en schreef reisgidsen over Griekenland.
Extent
1.05 meter
Abstract in Dutch
Filmliga, onafhankelijk maandblad voor filmkunst verscheen van 1931 tot 1936. De voornaamste redacteuren waren Menno ter Braak, L.J. Jordaan en Henrik Scholte. Het blad besteedde zowel aandacht aan de avant-gardefilm als aan Hollywoodfilms. Het archief bevat voornamelijk correspondentie met de redactie van het tijdschrift.
Abstract in English
Filmliga, onafhankelijk maandblad voor filmkunst was a monthly periodical devoted to cinema that ran from 1931 to 1936. Its most prominent editors were Menno ter Braak, L.J. Jordaan and Henrik Scholte. The periodical focused on both avant-garde and Hollywood films. The archive chiefly contains correspondence with the periodical’s editors.
Arrangement
Scholte heeft het materiaal per jaar/jaren en vervolgens de correspondentie alfabetisch op correspondent geordend. Hij heeft de brieven per jaar genummerd. Het materiaal dat door Scholte niet genummerd is, heeft in 2007 per jaar signaturen gekregen die steeds volgen op de door Scholte als laatste genummerde brief.
1931/1932 XVI A 7: 1-323 (XVI A 7: 316-323 geen correspondentie)
1932 XVI A 8: 1-250 (XVI A 8: 247-250 geen correspondentie)
1932/1933 XVI A 9: 1-399 (XVI A 9: 390-399 geen correspondentie)
1933/1934 XVI A 10: 1-369 (XVI A 10: 360-369 geen correspondentie).
Physical Location
Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Custodial History
Het archief is gevormd door de redactiesecretaris van Filmliga, Henrik Scholte.
Immediate Source of Acquisition
In 1949 heeft de Universiteitsbibliotheek Amsterdam het archief van Henrik Scholte gekocht. Tegelijkertijd kocht de UB de archieven Balans, De Distelvinck en Erts.
Appraisal
Het archief is van belang omdat het materiaal bevat dat betrekking heeft op toonaangevende filmmakers en grafische kunstenaars in de jaren dertig van de twintigste eeuw.
Accruals
Het archief is volledig overgedragen.
Existence and Location of Copies
De gehele collectie is verfilmd en raadpleegbaar vanaf microfilm.
De correspondentie tussen Henrik Scholte en Menno ter Braak (Hs. XVI A 7:16-35, XVI A 8:12 en XVI A 9: 31-35) is in digitale vorm te raadplegen op de website van de Stichting Menno ter Braak .
Bibliography
- Menno ter Braak 1902-1940, deel 1: Want alle verlies is winst (1902-1930). [Amsterdam], 2000. p. 335-364. .
- Menno ter Braak 1902-1940, deel 2: Sterven als een polemist (1930-1940). [Amsterdam], 2001. p. 90 en 91. .
- Jan Heijs (red.). Filmliga 1927-1931. Met een inleiding door Jan Heijs. Uitgegeven in samenwerking met de Stichting Filmuitgaven. Nijmegen, 1982. (Fotomechanische herdruk van de eerste drie jaargangen van het tijdschrift Filmliga).
- Het gaat om de film! Een nieuwe geschiedenis van de Filmliga 1927-1933. [Amsterdam], 1999. , , .
Processing Information
De brieven zijn in eerste instantie ontsloten in de Catalogus van de Universiteit van Amsterdam en in de Catalogus epistularum Neerlandicarum (CEN) op de persoon van de afzender en de persoon van de ontvanger. Soms, maar niet altijd, is aangegeven dat het om correspondentie van de redactie van Filmliga gaat.
Voor zover het geen brieven zijn, is het materiaal in 2007 geordend.
In 2023 is de inventaris online gepubliceerd, met zowel de correspondentie als de andere redactiestukken. De oude signaturen zijn hierin gehandhaafd.
- Title
- Inventaris van het archief van het tijdschrift Filmliga (1931-1934)
- Author
- E.J. Driessen
- Date
- 2023
- Description rules
- International Standard for Archival Description - General
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Latin
- Language of description note
- Nederlands
- Edition statement
- Eerste versie 2015, tweede herziene versie 2023
Repository Details
Part of the Allard Pierson Repository
Oude Turfmarkt 127-129
Amsterdam 1012 GC Nederland