Bilderdijk, Willem, 1756-1831

Willem de Clercq (1795-1844) was koopman, bankier en literator. Hij was een invloedrijke figuur binnen de beweging van het Réveil. Het belangrijkste onderdeel van de collectie wordt gevormd door de dagboeken waarin De Clercq een levendige beschrijving geeft van Nederland tussen 1810 en 1844. In die dagboeken zijn geloofsbeleving, de toestand van de economie en het gezinsleven de belangrijkste thema's. De Clercq deed ook verslag van wat hij las. Van de vele duizenden brieven die De Clercq van Réveilvrienden en anderen ontving, nemen de meer dan 1800 brieven van zijn jeugdvriend Isaäc da Costa een speciale plaats in omdat zij de neerslag vormen van een 'romantische vriendschap'. Verder treft men in de collectie materiaal aan dat betrekking heeft op het ouderlingschap van De Clercq in de Waalse Kerk en zijn onofficiële werk voor de zending in binnen- en buitenland.

Willem de Clercq (1795-1844) was a merchant, banker and literary man. He was an influential person within the Réveil movement. The most important part of the collection is formed by his diaries, in which De Clercq vividly depicts the Netherlands between 1810 and 1844. The most important subjects in the diaries are the way in which people experience their religion, the state of the economy and family life. De Clercq also wrote about the things he read. Among the thousands of letters which De Clercq received from his friends of the Réveil and from others, the more than 1,800 letters from his old friend Isaäc da Costa are especially noteworthy, because they reflect a 'romantic friendship'. Besides this, the collection contains material about his position as a deacon of the Walloon Church and his unofficial work for the missionary both in the Netherlands and in foreign countries.

Dirk van Hogendorp (1797-1845) was jurist. Onder invloed van de colleges van de antirevolutionaire schrijver Willem Bilderdijk sloot Van Hogendorp zich aan bij het Réveil. In 1823 maakte hij met de schrijver Jacob van Lennep een voetreis door Nederland. Van Hogendorp weigerde lange tijd de eed op de zijns inziens te liberale grondwet af te leggen. Nadat hij zijn verzet in 1830 had opgegeven, maakte hij carrière bij de rechterlijke macht. De collectie bestaat voornamelijk uit brieven.

Dirk van Hogendorp (1797-1845) was a jurist. Influenced by the lectures of the anti-revolutionary writer Willem Bilderdijk, he joined the Réveil. In 1823 he went on a hike through the Netherlands together with the author Jacob van Lennep. For a long time Van Hogendorp refused to take the oath on the constitution, which he thought to be too liberal. After he had given up his refusal in 1830, he made a career in the judiciary. The collection mainly consists of letters.

De collectie heeft betrekking op de predikant en kunsthistoricus Allard Pierson (1831-1896), zijn vrouw Pauline Gildemeester (1831-1900), hun dochter Lina Eudia Pierson (1859-1951) en Piersons vriend en collega Samuel Naber (1828-1913). In de collectie bevinden zich manuscripten van preken en colleges van Pierson en voorts correspondentie, met name van Pierson aan zijn vrouw. Pierson was in 1854 met Pauline Gildemeester getrouwd.

The collection concerns the reverend and art historian Allard Pierson (1831-1896), his wife Pauline Gildemeester (1831-1900), their daughter Lina Eudia Pierson (1859-1951) and Pierson's friend and colleague Samuel Naber (1828-1913). The collection contains the manuscripts of the sermons and lectures held by Pierson and correspondence, in particular of Pierson to his wife. Pierson married Pauline Gildemeester in 1854.

Het Réveil was een opwekkingsbeweging binnen het protestantisme tussen 1820 en 1860. De aanhang bestond uit predikanten en leken, overwegend afkomstig uit de gegoede burgerij. De beweging zette zich aanvankelijk sterk af tegen de relativering van het geloof en richtte zich later steeds meer op filantropisch werk. Belangrijke figuren uit de onstuimige beginperiode waren Willem de Clercq en Isaäc da Costa, terwijl Ottho Gerhard Heldring de grote man van de praktijk was. Rond 1860 viel de beweging uiteen, nog voordat onder Abraham Kuyper de kleine luyden het binnen de orthodoxie voor het zeggen kregen. De Stichting Het Réveil-Archief, opgericht in 1930, beoogt bronnen voor de geschiedschrijving van de beweging bijeen te brengen en de bestudering ervan te bevorderen. Het verzamelde materiaal heeft betrekking op enige tientallen aanhangers van de beweging. Het bestaat voor een belangrijk deel uit correspondentie van Réveilfiguren onderling en van Réveilfiguren met derden. Ook bevat de collectie veel egodocumenten, waaronder het omvangrijke dagboek van Willem de Clercq.

The Réveil was a revival movement within Protestantism between 1820 and 1860. Its supporters were to be found among clergymen and laypeople who largely derived from the upper middle classes. Initially the movement reacted strongly against the contemporary critique of faith, while later it increasingly focused on philanthropy. Leading figures from the tempestuous early years were Willem de Clercq and Isaac da Costa, while Ottho Gerhard Heldring was the motor behind the movement’s social work . The movement disintegrated around 1860, even before the ‘kleine luyden’ or lower middle classes gained the upper hand within the orthodoxy under the theologian, later Prime Minister, Abraham Kuyper. Established in 1930, the Stichting Het Réveil-Archief is a foundation that aims to collect sources for the historiography of the movement and promote the study of it. The collected material relates to a few dozen supporters of the movement, and consists for an important part of correspondence between figures of the Réveil movement themselves and with third parties. The collection is also rich in ego documents, including the extensive diary of Willem de Clercq.