Christelijke Vrienden (Movement)

Ottho Gerhard Heldring (1804-1876) was predikant te Hemmen. De collectie heeft in de Tweede Wereldoorlog zware schade opgelopen en er is slechts een klein deel bewaard. Niettemin weerspiegelt de collectie hoe Heldring de opvattingen van de beweging het Réveil in de praktijk bracht. In 1845 riep hij protestanten van verschillende richting op om samen te werken bij het verrichten van goede werken. Zelf richtte hij in het derde kwart van de negentiende eeuw in Gelderland tehuizen voor verwaarloosde kinderen en voor ex-prostituees op. Heldrings activiteiten laten zich aflezen uit autobiografische aantekeningen en uit zijn correspondentie met andere filantropen als C.P. van Eeghen.

Ottho Gerhard Heldring (1804-1876) was a reverend in Hemmen (Gelderland). The collection suffered a lot of damage in World War II and only a small part has been retained. Nonetheless the collection shows how Heldring put the views of the Réveil movement into practice. In 1845 he incited Protestants from various denominations to work together and do good deeds. In the third quarter of the nineteenth century he founded homes for neglected children and former prostitutes in Gelderland. Heldring's activities are reflected in his autobiographic notes and in his correspondence with other philanthropists, such as C.P. van Eeghen.

Het Réveil was een opwekkingsbeweging binnen het protestantisme tussen 1820 en 1860. De aanhang bestond uit predikanten en leken, overwegend afkomstig uit de gegoede burgerij. De beweging zette zich aanvankelijk sterk af tegen de relativering van het geloof en richtte zich later steeds meer op filantropisch werk. Belangrijke figuren uit de onstuimige beginperiode waren Willem de Clercq en Isaäc da Costa, terwijl Ottho Gerhard Heldring de grote man van de praktijk was. Rond 1860 viel de beweging uiteen, nog voordat onder Abraham Kuyper de kleine luyden het binnen de orthodoxie voor het zeggen kregen. De Stichting Het Réveil-Archief, opgericht in 1930, beoogt bronnen voor de geschiedschrijving van de beweging bijeen te brengen en de bestudering ervan te bevorderen. Het verzamelde materiaal heeft betrekking op enige tientallen aanhangers van de beweging. Het bestaat voor een belangrijk deel uit correspondentie van Réveilfiguren onderling en van Réveilfiguren met derden. Ook bevat de collectie veel egodocumenten, waaronder het omvangrijke dagboek van Willem de Clercq.

The Réveil was a revival movement within Protestantism between 1820 and 1860. Its supporters were to be found among clergymen and laypeople who largely derived from the upper middle classes. Initially the movement reacted strongly against the contemporary critique of faith, while later it increasingly focused on philanthropy. Leading figures from the tempestuous early years were Willem de Clercq and Isaac da Costa, while Ottho Gerhard Heldring was the motor behind the movement’s social work . The movement disintegrated around 1860, even before the ‘kleine luyden’ or lower middle classes gained the upper hand within the orthodoxy under the theologian, later Prime Minister, Abraham Kuyper. Established in 1930, the Stichting Het Réveil-Archief is a foundation that aims to collect sources for the historiography of the movement and promote the study of it. The collected material relates to a few dozen supporters of the movement, and consists for an important part of correspondence between figures of the Réveil movement themselves and with third parties. The collection is also rich in ego documents, including the extensive diary of Willem de Clercq.